DERECE PROGRAMLARI

: Dilbilimi

Genel Tanım

Kuruluş (kuruluş tarihi, programın genel yapısı)

Bölümümüz, dilin bütün yönlerinin bilimsel olarak incelenmesi ve buna yönelik nitelikli bilim insanları yetiştirilmesi amacıyla 1998 yılında kurulmuştur. Dilbilim Bölümü, temelde sistem olarak kabul ettiği dil ve dil ile ilişkili olan her konu ve alanda çalışmalar yapmaktadır. Dilbilim çalışmaları iki bakış açısı temelinde ilerlemektedir: Kuramsal ve Uygulamalı. Dili incelerken aynı zamanda doğa bilimlerinin, insan ve toplumbilimlerinin verilerini kullanır. Dilbilimin temel alanları olan sesbilim, biçimbilim, sözdizim, anlambilimin ve edimbilimin dışında, disiplinlerarası etkileşimlerden doğan toplumdilbilim, psikodilbilim, nörodilbilim, uygulamalı dilbilim, dil edinimi, söylem çözümlemesi, eleştirel söylem çözümlemesi, adli dilbilim gibi alanları da bölümün odaklandığı çalışmalar içinde yer almaktadır. Dilbilimi Bölümü kuramların bilimsel çalışmalardaki öneminin farkında olarak hem yapısal hem de işlevsel bakış açısını benimseyen dilbilim kuramlarını kullanarak çalışmalar yapmakta ve bu kuramların yetiştirdiği bilim insanları tarafından öğrenilmesini hedeflemektedir. Kuramsal çalışmaların dışında 2013 yılında kurulan Sesbilim Laboratuvarıyla uygulamalı çalışmalar konusunda da olanaklarını arttıran bölüm, Bilgisayar Mühendisliği Bölümü, Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Anabilim Dalı ve Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi ile işbirliği içinde uygulamalı ortak çalışmalar sürdürmektedir. Dilbilimi Bölümünün öğretim planının geniş ölçüde yapılanmış olması mezunlarının diğer bilim alanlarıyla ortak çalışma yürütme ve geniş bir alanda istihdam edilme olanağını artırmaktadır.

Kazanılan Derece

Dil Bilimi Lisans Derecesi

Derecenin Düzeyi

Birinci Düzey ( Lisans Derecesi )

Kabul ve Kayıt Koşulları

Lise Diploması, Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM) tarafından düzenlenen merkezi, ülke çapında bir öğrenci seçme ve yerleştirme sınavı ile yerleştirme. Adaylar, merkezi sınav puanları ve lise genel not ortalamalarından oluşan ortalama puanlarına göre programlara erişim kazanırlar.

Önceki Öğrenmenin Tanınması Hakkında Kurallar

Yatay Geçişle gelen öğrenciler:
Türkiye deki ve yabancı ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından Dokuz Eylül Üniversitesine yatay geçiş yapmak isteyen öğrenciler için Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yandal ile Kurumlararası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik ile Üniversitemiz Senatosunun belirlediği yatay geçişlerle ilgili Değerlendirme Şartları uygulanır.
Yatay Geçiş Kontenjanları Yükseköğretim Kurulu tarafından ilan edilmektedir. Değerlendirme ise; fakülte ve yüksekokullarda oluşturulan komisyonlar tarafından yapılmakta ve ilgili kurullarca karara bağlanarak ilan edilmektedir.

Dikey Geçişle gelen öğrenciler:
Meslek Yüksekokullarından mezun olanların, bitirdikleri alanların devamı niteliğindeki lisans programlarına dikey geçişleri; Meslek Yüksekokulları ve Açık Öğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkındaki Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Üniversite tarafından ayrılan kontenjanlar ÖSYM Başkanlığına bildirilir. Bildirilen bu kontenjanlar ve koşullar ÖSYM tarafından hazırlanan Dikey Geçiş Kılavuzunda ilan edilir.
Yerleştirme işlemleri Dikey Geçiş Sınavı neticesine göre merkezi olarak ÖSYM tarafından gerçekleşir.

Dokuz Eylül Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğine göre Enstitülere bağlı programlara yatay geçişle öğrenci alınmamaktadır. Öğrencinin bir başka üniversitenin lisansüstü programına kayıtlı iken alıp başarılı olduğu derslerden Dokuz Eylül de aynı lisansüstü programa kayıt olduktan sonra hangilerinin asgari ders yükünden sayılması ile ilgili dilekçesine istinaden, ders içeriklerini ve not döküm çizelgesini gösteren başvurusu, danışmanın önerisi, anabilim dalı başkanlığının görüşü ve enstitü yönetim kurulu kararıyla belirlenir. Değişim programlarına katılan öğrencilerin karşı üniversiteden aldıkları dersler seçimlik ya da zorunlu ders olarak kabul edilir.

Yeterlilik Koşulları ve Kuralları

4 yıl (240 AKTS), 8 yarıyıl, her yarıyılda 16-18 hafta

Program Profili (programın amacı, programın yapısı, yöneldiği alanlar, bölüm olanakları)

Dilbilimi Bölümü izlencesinin temel amacı , bölüm öğrencilerinin dile bilimsel bakış açısı kazanmalarını sağlamak; öğrencileri dilin bütün yönleri üzerinde araştırma ve uygulama yapmaya teşvik etmek; Türkçe dilbilimi çalışmalarına katkıda bulunmak;; dilbilimin uygulanabildiği her alanda hizmet verebilecek bilgi, beceri ve yetkinliklerle donatılmış, etik değerlere ve sosyal sorumluluk bilincine sahip olan; yerel ve küresel boyuttaki değişim ve gelişmeleri izleyerek bunların dilbilim alanı üzerindeki etkilerini yorumlayabilen; edindiği kuramsal bilgileri uygulamaya dönüştürebilen dilbilimciler yetiştirmektir.

Temel Program Kazanımları

1   Temel dilbilim kavramlarına ve kuramlarına ilişkin bilgi sahibi olma.
2   Dilbilim alanında edindiği kuramsal ve uygulamalı bilgileri; eğitim-öğretim, araştırma ve topluma hizmet alanlarında kullanabilme ve uygulayabilme.
3   Doğal dillerin ve özellikle Türkçenin sesbilgisi, biçimbilim, sözdizim ve anlambilim özelliklerine ilişkin bilgi sahibi olma.
4   Dilbilimin sosyoloji, felsefe, etnoloji, psikoloji, nöroloji, bilgisayar bilimleri, çeviribilim ve adli bilimler gibi alanlarla ilişkisi ve bu alanlarla ortak yürüttüğü çalışmalara ilişkin bilgi sahibi olma.
5   Dilbilim alanı ile ilgili sorunlara yönelik olarak veri toplama, çözümleme, eleştirel bir yaklaşımla yorumlama, değerlendirme ve çözüm önerilerini yazılı ve sözlü olarak sunabilme.
6   Dilleri sınıflandirabilme, diller hakkında bilgi sahibi olma ve dil hakkında konuşabilme.
7   Alanının gerektirdiği ölçüde bilgisayar yazılımları ile bilişim ve bilgi teknolojilerini temel düzeyde kullanabilme.
8   Bireysel ve/veya grup üyesi olarak çalışabilme ve sorumluluk alabilme.
9   Dilbilim ve diğer bilim alanlarındaki ve dünyadaki gelişmeleri yaşam boyu öğrenme bilinci ile takip edebilme ve bütüncül bir bakış açısıyla değerlendirebilme.
10   Alanındaki uzman kişi ve kuruluşlarla yazılı ve sözlü olarak etkin iletişim kurabilme.
11   Dilbilim küçük ölçekli ve büyük ölçekli alanlarıyla ilgili olarak araştırma yapabilme.
12   Dilbilimin küçük ölçekli ve büyük ölçekli alanlarıyla ilgili olarak akademik metin üretebilme.
13   Dilbilim alanı ile ilgili konularda disiplinler arası araştırma ve inceleme yapabilme.
14   Alanındaki bilgi ve becerileri kullanarak kendisinin ve üyesi olduğu gruptaki diğer bireylerin öğrenme gereksinimlerini belirleyebilme ve gelişim süreçlerini destekleyebilme.

Mezunların İstihdam Profilleri

Bu derece, sahibinin mesleğini özel ve resmi işletmelerde icra etmesini sağlar.

Üst Derece Programlarına Geçiş

Bu programı başarıyla tamamlayan öğrenciler, yüksek lisans derecesine ya da doğrudan entegre üçüncü derece (doktora) programlara başvurabilirler.

TYYÇ - Program Yeterlilikleri İlişkisi


Ders Yapısı ve Kredileri

Dilbilim bölümü öğretim planında öğrencilere toplam 240 AKTS'ye karşılık gelen dersler önerilmektedir. Öğrencilerin, 30 zorunlu ve 14 seçmeli ders almaları gerekmektedir. Öğrenciler üçüncü, dördüncü,beşinci ve altıncı yarıyıllarda iki bölüm içi seçmeli ders; yedinci ve sekizinci yarılda ise 18 (on sekiz) AKTS karşılığı bölüm içi seçmeli ders almak zorundadır.
D:Ders U:Uygulama L:Laboratuvar
B:Bahar Dönemi G:Güz Dönemi H:Her İki Dönem
1 .Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 ATA 1001 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I ZORUNLU 2 0 0 2
G 2 DİL 1023 Dilbilime Giriş ZORUNLU 3 0 0 6
G 3 DİL 1025 Sesbilim ZORUNLU 3 0 0 6
G 4 DİL 1027 Dil ve Mantık ZORUNLU 3 0 0 5
G 5 DİL 1029 Bilimsel Düşünce ZORUNLU 3 0 0 5
G 6 KPD 1000 Kariyer Planlama ZORUNLU 1 0 0 2
G 7 TDL 1001 Türk Dili I ZORUNLU 2 0 0 2
G 8 YDİ 1001 Yabancı Dil I (İngilizce) ZORUNLU 2 0 0 2
G 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 0
TOPLAM:   30
 
2. Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 ATA 1002 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II ZORUNLU 2 0 0 2
B 2 DİL 1026 Dilbilim Tarihi ZORUNLU 3 0 0 6
B 3 DİL 1028 Biçimbilim ZORUNLU 3 0 0 6
B 4 DİL 1030 Akademik Okuma ve Yazma Becerileri ZORUNLU 3 0 0 6
B 5 DİL 1032 Sözcükbilim ZORUNLU 3 0 0 6
B 6 TDL 1002 Türk Dili II ZORUNLU 2 0 0 2
B 7 YDİ 1006 Yabancı Dil II (İngilizce) ZORUNLU 2 0 0 2
B 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 0
TOPLAM:   30
 
3 .Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 DİL 2045 Dilbilim Kuramları ZORUNLU 3 0 0 6
G 2 DİL 2047 Sözdizim ZORUNLU 3 0 0 6
G 3 DİL 2049 Anlambilim ZORUNLU 3 0 0 6
G 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 12
TOPLAM:   30
 
3 .Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 DİL 2051 Öğrenme Kuramları SEÇMELİ 3 0 0 6
G 2 DİL 2053 Deyimbilim SEÇMELİ 3 0 0 6
G 3 DİL 2055 Biçimbilim İncelemeleri SEÇMELİ 3 0 0 6
G 4 DİL 2057 Çeviribilim SEÇMELİ 3 0 0 6
G 5 DİL 2059 Sesbilim İncelemeleri SEÇMELİ 3 0 0 6
G 6 DİL 2061 Sözlükbilim SEÇMELİ 3 0 0 6
G 7 DİL 2063 Sesbilgisi SEÇMELİ 3 0 0 6
G 8 ERA 1023 Dilbilime Giriş ERASMUS 3 0 0 6
G 9 ERA 1025 Sesbilim ERASMUS 3 0 0 6
G 10 ERA 1027 Dil ve Mantık ERASMUS 3 0 0 5
G 11 ERA 2047 Sözdizim ERASMUS 3 0 0 6
G 12 ERA 2049 Anlambilim ERASMUS 3 0 0 6
G 13 ERA 2055 Biçimbilim İncelemeleri ERASMUS 3 0 0 6
G 14 ERA 2063 Sesbilgisi ERASMUS 3 0 0 6
 
4. Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 DİL 2052 Metindilbilim ZORUNLU 3 0 0 6
B 2 DİL 2054 Edimbilim ZORUNLU 3 0 0 6
B 3 DİL 2056 Dil ve İletişim ZORUNLU 3 0 0 6
B 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 12
TOPLAM:   30
 
4. Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 DİL 2058 Türk Dilinin Tarihsel Gelişimi SEÇMELİ 3 0 0 6
B 2 DİL 2060 Yabancı Dil Eğitimi ve Yöntemleri SEÇMELİ 3 0 0 6
B 3 DİL 2062 Dil Politikaları ve Dil Planlaması SEÇMELİ 3 0 0 6
B 4 DİL 2064 Bilgisayarlı Dilbilim SEÇMELİ 3 0 0 6
B 5 DİL 2068 Terimbilim SEÇMELİ 3 0 0 6
B 6 ERA 1026 Dilbilim Tarihi ERASMUS 3 0 0 6
B 7 ERA 1028 Biçimbilim ERASMUS 3 0 0 6
B 8 ERA 1030 Akademik Okuma ve Yazma Becerileri ERASMUS 3 0 0 6
B 9 ERA 1032 Sözcükbilim ERASMUS 3 0 0 6
B 10 ERA 2054 Edimbilim ERASMUS 3 0 0 6
B 11 ERA 2060 Yabancı Dil Eğitimi ve Yöntemleri ERASMUS 3 0 0 6
B 12 ERA 2064 Bilgisayarlı Dilbilim ERASMUS 3 0 0 6
B 13 ERA 2068 Terimbilim ERASMUS 3 0 0 6
B 14 GÇD 1000 Gönüllülük Çalışmaları SEÇMELİ 1 2 0 4
 
5 .Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 DİL 3053 Psikodilbilim ZORUNLU 3 0 0 6
G 2 DİL 3057 Derlem Dilbilim ZORUNLU 3 0 0 6
G 3 DİL 3069 Toplumdilbilim ZORUNLU 3 0 0 6
G 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 12
TOPLAM:   30
 
5 .Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 DİL 3059 Dil ve Biyoloji SEÇMELİ 3 0 0 6
G 2 DİL 3061 Medya Çalışmaları ve Dil SEÇMELİ 3 0 0 6
G 3 DİL 3063 Tarihsel Dilbilim SEÇMELİ 3 0 0 6
G 4 DİL 3065 Etkili Konuşma ve Diksiyon SEÇMELİ 3 0 0 6
G 5 DİL 3067 Clinical Linguistics SEÇMELİ 3 0 0 6
G 6 ERA 3053 Psikodilbilim ERASMUS 3 0 0 6
G 7 ERA 3057 Derlem Dilbilim ERASMUS 3 0 0 6
G 8 ERA 3059 Dil ve Biyoloji ERASMUS 3 0 0 6
 
6. Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 DİL 3058 Nörodilbilim ZORUNLU 3 0 0 6
B 2 DİL 3060 Bilişsel Dilbilim ZORUNLU 3 0 0 6
B 3 DİL 3062 Dilbilimde Araştırma Yöntemleri ZORUNLU 3 0 0 6
B 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 12
TOPLAM:   30
 
6. Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 DİL 3064 Reklam Dili SEÇMELİ 3 0 0 6
B 2 DİL 3066 Biçembilim SEÇMELİ 3 0 0 6
B 3 DİL 3068 Sözdizim İncelemeleri SEÇMELİ 3 0 0 6
B 4 DİL 3070 Bilgisayar Ortamlı İletişim SEÇMELİ 3 0 0 6
B 5 DİL 3072 Dil ve Konuşma Gelişimi SEÇMELİ 3 0 0 6
B 6 DİL 3074 Uygulamalı Dilbilim SEÇMELİ 3 0 0 6
B 7 DİL 3076 Dil ve Kültür SEÇMELİ 3 0 0 6
B 8 ERA 3058 Nörodilbilim ERASMUS 3 0 0 6
B 9 ERA 3060 Bilişsel Dilbilim ERASMUS 3 0 0 6
B 10 ERA 3072 Dil ve Konuşma Gelişimi ERASMUS 3 0 0 6
B 11 İHD 1001 İnsan Hakları SEÇMELİ 2 0 0 4
 
7 .Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 DİL 4051 Söylem Çözümlemesi ZORUNLU 3 0 0 6
G 2 DİL 4053 Dilbilimsel Tipoloji ZORUNLU 3 0 0 6
G 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 18
TOPLAM:   30
 
7 .Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 DİL 4055 Tür Çözümlemesi SEÇMELİ 3 0 0 6
G 2 DİL 4057 Çeviri Yöntemleri SEÇMELİ 3 0 0 6
G 3 DİL 4059 Türk İşaret Dili SEÇMELİ 3 0 0 6
G 4 DİL 4061 Yabancı Dil Olarak Türkçe SEÇMELİ 3 0 0 6
G 5 DİL 4063 Dil ve Konuşma Bozuklukları SEÇMELİ 3 0 0 6
G 6 DİL 4065 Dil Edinimi SEÇMELİ 3 0 0 6
G 7 DİL 4067 Adli Dilbilim SEÇMELİ 3 0 0 6
G 8 DİL 4069 Dil ve Toplumsal Cinsiyet SEÇMELİ 3 0 0 6
G 9 ERA 4051 Söylem Çözümlemesi ERASMUS 3 0 0 6
G 10 ERA 4065 Dil Edinimi ERASMUS 3 0 0 6
G 11 ERA 4067 Adli Dilbilim ERASMUS 3 0 0 6
G 12 ERA 4069 Dil ve Toplumsal Cinsiyet ERASMUS 3 0 0 6
 
8. Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 DİL 4064 Göstergebilim ZORUNLU 3 0 0 6
B 2 DİL 4066 Lisans Tezi ZORUNLU 0 6 0 6
B 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 18
TOPLAM:   30
 
8. Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 DİL 4068 Karşılıklı Konuşma Çözümlemesi SEÇMELİ 3 0 0 6
B 2 DİL 4070 İşlevsel Dilbilgisi SEÇMELİ 3 0 0 6
B 3 DİL 4072 Politika Söylemi SEÇMELİ 3 0 0 6
B 4 DİL 4074 Eleştirel Söylem Çözümlemesi SEÇMELİ 3 0 0 6
B 5 DİL 4076 Edisyon ve Redaksiyon SEÇMELİ 3 0 0 6
B 6 DİL 4078 Nörodilbilim ve Psikodilbilimde Alan Çalışmaları SEÇMELİ 3 0 0 6
B 7 DİL 4080 Dilbilim Felsefesi SEÇMELİ 3 0 0 6
B 8 DİL 4082 Çeviri Uygulamaları SEÇMELİ 3 0 0 6
B 9 DİL 4084 Alan Çalışması SEÇMELİ 3 0 0 6
B 10 ERA 4074 Eleştirel Söylem Çözümlemesi ERASMUS 3 0 0 6
B 11 ERA 4078 Nörodilbilim ve Psikodilbilimde Alan Çalışmaları ERASMUS 3 0 0 6
 

Sınavlar, Ölçme ve Değerlendirme

Mezuniyet Koşulları

Eğitim programındaki tüm dersleri ve 240 AKTS kredisini başarıyla tamamlayan, kümülatif not ortalaması en az 2.00 / 4.00 olan öğrenciler Lisans Derecesi almaya hak kazanır.

Çalışma Şekli (tam zamanlı,yarı zamanlı,e-öğrenme)

Tam gün

Adres ve İletişim Bilgileri (program başkanı veya eşdeğeri)

Program Başkanı: Prof. Dr. Kamil İŞERİ
Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dilbilimi Bölümü
Tınaztepe Yerleşkesi Buca / İZMİR 35160
Tel: +90 232 301 94 28
e-mail: kamil.iseri@deu.edu.tr

Bölüm Başkan Yrd.: Doç. Dr. Özgün KOŞANER
Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dilbilimi Bölümü,
Tınaztepe Yerleşkesi Buca / İZMİR 35160
Tel: +90 232 301 86 29
e-mail: ozgun.kosaner@deu.edu.tr

AKTS/DS Koordinatörü: Doç. Dr. Özgün KOŞANER
Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dilbilimi Bölümü,
Tınaztepe Yerleşkesi Buca / İZMİR 35160
Tel: +90 232 301 86 29
e-mail: songul.ercan@deu.edu.tr

Bölüm internet sayfası: http://dilbilim.deu.edu.tr