DERECE PROGRAMLARI

: Kuyumculuk ve Takı Tasarımı

Genel Tanım

Kuruluş (kuruluş tarihi, programın genel yapısı)

Programımız, Dokuz Eylül Üniversitesinin Buca-EğitimYerleşkesinde bulunan İzmir Meslek Yüksekokulu'nun (İMYO), Teknik Programlar Bölümü bünyesinde, 1983-1984 akademik öğretim yılında, Taş ve Metal İşlemeciliği Programı adıyla açılmıştır. Bu tarih itibariyle programımız, Türkiye deki resmi yada özel üniversitelere bağlı meslek yüksekokulları bünyesinde kuyum-mücevherat sektörüne dayalı olarak açılan ilk öğreti programı olma özelliğine sahiptir. Taş ve Metal İşlemeciliği programı zaman içerisinde müfredatını, eğitmen kadrosunu, doküman eksikliğini ve teknik alt yapısını düzenleyerek sektörün gerektirdiği modern, çağdaş ve küresel gelişmelere uygun bir yapıya ulaşmıştır. Bu sürecin bir sonucu olarak, zaman içerisinde geniş anlam taşıyan ve fazla açıklayıcı olmayan eski isminin yerine 2006 yılında ideal ismi olan "Gemoloji ve Mücevher Programı" adını gene Teknik programlar Bölümü bünyesinde kullanmaya başlamıştır. Ancak, 2010 yılında Yüksek Öğretim Kurumu'nun (YÖK) Tüm üniversitelerde ortak bir isim belirlemesi sonucu, program ismi "Kuyumculuk ve Takı Tasarımı" olarak değiştirilmiş ve gene Teknik programlar Bölümü bünyesinde program ismini halen devam etmektedir. Bununla beraber Temmuz-2020 tarihinden itibaren TEKNİK PROGRAMLAR BÖLÜMÜ'nün kapatılması sonucu, programımız EL SANATLARI BÖLÜMÜ bünyesi altına girmiştir.

Programda, iki yıllık eğitim ve öğretim sürecinde teorik dersler, laboratuar uygulamaları ve endüstriye dayalı öğretim verilmektedir. Program müfredatı, öğrencilere gemoloji biliminin on alt dalı, mücevher yapım teknikleri ile mücevher tasarımının öğretilmesi ile birlikte, öğrencilerin laboratuar ve atölye uygulamalarındaki el becerilerini geliştirmeleri için hazırlanmıştır.

Program günümüzde ve gelecekte mücevher sektörünün her kademesinde nitelikli eleman ihtiyacını karşılamayı amaçlamaktadır. Bu nedenle, üniversite mezunu gemoloji ve kuyum teknikerinin usta çırak ilişkisiyle yetişmiş elemanlardan daha fazla bilgi ve öngörüye sahip olması istenmektedir.

Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı, geniş anlamda üniversite öğretisine sahip mücevher teknikeri (önlisans) yetiştirmektir. Öğrenciler, mücevher öğretisini 1)Taş (Gemoloji, Arkeo-Gemoloji, Adli-Gemoloji), 2)Metal (Kuyum-Soy Metaller) ve 3)Tasarım (Mücevher-Takı Çizimi) konularında teorik ve pratik bilgiler eşliğinde son teknolojiyi kullanarak alırlar. Buna göre öğrenci, gemoloji biliminin uğraşı malzemesi olan süstaşlarıyla (mücevher taşlarıyla) ilişkili olarak, gemolojinin on alt dalını bilimsel olarak inceleyebilen ve uygulayabilen; soy metaller olan altın, gümüş ve platin grubu metalleri ham halden geleneksel el işi ve döküm gibi muhtelif yöntemlerle işleyerek kuyum takısı ve mücevher yapabilen; özgün yada bilinen modellere göre klasik ve bilgisayar destekli (Jewel-CAD, Rhino, Matrix, Rendering vb) çizim programlarını kullanarak kuyum takısı ve mücevherin tasarımları çizebilen, dijital dönüşüm sonucu oluşan e-ticaret ile kuyum sektöründeki mücevher ticaretini yapabilen bir öğreti alırlar.

Kazanılan Derece

Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı, Önlisans

Derecenin Düzeyi

Önlisans Derecesi

Kabul ve Kayıt Koşulları

Lise mezunları, "Ölçme, Seçme ve Yerleştirme Merkezi (ÖSYM)" tarafından yapılan "Yükseköğretime Geçiş" sınavından yeterli puanı alarak programa kayıt yaptırabilirler.

Önceki Öğrenmenin Tanınması Hakkında Kurallar

Yatay Geçişle gelen öğrenciler:
Türkiyedeki ve yabancı ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından Dokuz Eylül Üniversitesine yatay geçiş yapmak isteyen öğrenciler için Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yandal ile Kurumlararası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik ile Üniversitemiz Senatosunun belirlediği yatay geçişlerle ilgili Değerlendirme Şartları uygulanır. Yatay Geçiş Kontenjanları Yükseköğretim Kurulu tarafından ilan edilmektedir. Değerlendirme ise; fakülte ve yüksekokullarda oluşturulan komisyonlar tarafından yapılmakta ve ilgili kurullarca karara bağlanarak ilan edilmektedir.

Dikey Geçişle gelen öğrenciler:
Meslek Yüksekokullarından mezun olanların, bitirdikleri alanların devamı niteliğindeki lisans programlarına dikey geçişleri; Meslek Yüksekokulları ve Açık Öğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkındaki Yönetmelik hükümleri uygulanır. Üniversite tarafından ayrılan kontenjanlar ÖSYM Başkanlığına bildirilir. Bildirilen bu kontenjanlar ve koşullar ÖSYM tarafından hazırlanan Dikey Geçiş Kılavuzunda ilan edilir. Yerleştirme işlemleri Dikey Geçiş Sınavı neticesine göre merkezi olarak ÖSYM tarafından gerçekleşir.

Dokuz Eylül Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğine göre Enstitülere bağlı programlara yatay geçişle öğrenci alınmamaktadır. Öğrencinin bir başka üniversitenin lisansüstü programına kayıtlı iken alıp başarılı olduğu derslerden Dokuz Eylül Üniversitesinde aynı lisansüstü programa kayıt olduktan sonra hangilerinin asgari ders yükünden sayılması ile ilgili dilekçesine istinaden, ders içeriklerini ve not döküm çizelgesini gösteren başvurusu, danışmanın önerisi, anabilim dalı başkanlığının görüşü ve enstitü yönetim kurulu kararıyla belirlenir.

Değişim programlarına katılan öğrencilerin karşı üniversiteden aldıkları dersler seçimlik ya da zorunlu ders olarak kabul edilir.

Yeterlilik Koşulları ve Kuralları

Öğrenci 2 yıllık eğitim süresince 120 AKTS kredisini tamamlamalıdır. Programdan mezun olabilmek için öğrenci aldığı tüm dersleri ve 40 iş günü olan endüstriye dayalı öğrenim stajını tamamlamalı, genel bağıl not ortalaması 4,00 üzerinden en az 2,00 olmalı ve başarısız dersi bulunmamalıdır.

Program Profili (programın amacı, programın yapısı, yöneldiği alanlar, bölüm olanakları)

Programda mücevheri tasarlama, tanıma ve üretimine dayalı teorik dersler, meslek yüksekokulumuzun dersliklerinde verilirken, uygulama dersleri ise programın gemoloji laboratuarında, süstaşı işleme ve takı yapım atölyelerinde ve mücevher tasarım stüdyolarında yapılmaktadır. Öğrenciler ikinci sınıfta 8 hafta (40 işgünü zorunlu) süresince yaptıkları endüstriye dayalı staj ile uygulama derslerini tamamlamaktadırlar. Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programında örgün ve ikinci öğretim olarak Türkçe eğitim verilmektedir. Birinci sınıfta 50 kişi örgün ve birinci sınıfta 50 kişi ikinci öğretim olmak üzere toplam 100 öğrenci eğitim ve öğretim görmektedir.

Programda kombine bir mücevher öğretisi tüm dünyada olduğu gibi dört farklı disiplinde yapılmaktadır. Bunlar; Gemoloji, Kuyum, Mücevher Tasarımı ve Mücevher Ticareti başlıklarında gruplanabilir. Her bir grubun kendi içerisinde alt dalları bulunmaktadır.

Bu dört kategori altında toplanan dersler, kendi alanında konunun uzmanı olan deneyimli öğretim elemanları tarafından yaptırılmaktadır. Programda 1 Profesör (Prof.Dr. Murat HATİPOĞLU (Bölüm Başkanı); ve 8 Öğretim Görevlisi (Öğr.Gör. Hızır Baki BUZLU (Program Başkanı), Öğr.Gör. Müjgan EMRE, Öğr.Gör. Huri Aylin SEÇKİN, Öğr.Gör. Başak GÜRSOY, Öğr.Gör. Yasemin YARDIMCI, Öğr.Gör. Seçkin ŞALVARLI, Öğr.Gör. Sevinç FÜZÜN ve Öğr.Gör. Alper ERDEM ) görev yapmaktadır.

Temel Program Kazanımları

1   Gemoloji ve Mücevherle ilgili teknolojik gelişmelere bağlı oluşan problemleri yeni bilgiler ışığında tanımlar, yaşam boyu onlara çözümler bulmaya çalışır.
2   Temel bilimleri (Jeoloji, Matematik, Fizik, Kimya) öğrenir, mücevherle olan ilişkilerini bağdaştırır.
3   Kuyum-Takı tarihi sürecinde gelenekselden yapay zekayla yapılan tasarım yapımlarını ve temel sanat alanı ile ilgili evrensel bilgileri kullanarak alanı ile ilgili tasarımlar ve yeni fikirler hayal edebilir.
4   Gemoloji, mücevher yapımı ve tasarım alanındaki uygulamalar için gerekli olan yeni gelişen teknikleri ve teknolojik cihazları kullanabilme becerisine sahiptir.
5   Gemoloji, kuyumculuk ve tasarım alanı ile ilgili her konuda bireysel olarak veya takım içinde etkin çalışma yapabilme ve sorumluluk alma yetkinliğine sahiptir.
6   Mücevher sektörünün dijital dönüşümüne katkıda bulunma ve e-ticaret ile firmaların ekonomik ve sosyal ilerlemelerine katkıda bulunma yetisine sahiptir.
7   Bilgiye erişebilme, bu amaçla kaynak araştırması yapabilme ve bilgi kaynaklarını kullanabilme yetkinliğine, topluma yararlı işler yapabilen bireyler olmanın bilinç ve inancına sahiptir.
8   Mücevher imalatı, incelemesi ve ticaretindeki temel bilgileri kullanarak yazılı ve sözlü iletişim ile etkili olarak fikirleri aktarma yetisine sahiptir.
9   Kuyumculuk alanında kullanılan mekaniksel malzemeler ile kimyasalları tanıma, mücevher üretiminde yapay zeka ile çalışabilen modern makina uygulamalarını kullanabilme yetisine sahiptir.
10   Elmas, renkli taşlar ve inci konusunda mücevher sektörünün, ilgili elmas ve altın borsalarının işleyişlerini bilen ve gemoloji test laboratuvarlarında çalışabilme bilgisi ve yetisine sahiptir.
11   Alanında en az bir yabancı dili öğrenerek Dünyadaki teknolojik gelişmeleri izleyebilme yetkinliğine sahiptir.
12   Gemoloji ve mücevher alanında bilgisayar yazılım ve donanımı hakkında gerekli bilgi düzeyine ulaşma ve dijital bilgi ile iletişim teknolojilerini kullanma yetisine sahiptir.
13   İşçi ve işçi sağlığı, laboratuvar güvenliği, toplumsal gönüllülük, kalite yönetimi ve süreçleri ile çevre koruma konularında yeterli bilgi ve bilince sahiptir.
14   Gemolojiksel materyaller ve yöntemler, soy-metal materyalleri ve işleme teknikleri ile mücevher tasarım bilgisayar uygulamaları üzerine araştırma yapabilecek, bilimsel veri toplayabilecek ve ulusal ve uluslararası dergilerde bilimsel makale yazabilecektir.

Mezunların İstihdam Profilleri

Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı müfredatı kuyum mücevher sektörüne kalifiye eleman yetiştirmeye yöneliktir. Bu sektörü de, Türkiye de tümüyle özel olduğu için, programa kaydolan öğrenciler ilk günden itibaren piyasa şartlarının hakim olduğu bir sektörde çalışacakları ve kendi branşlarında kamu sektöründe istihdam edilebilmelerin oldukça az sayıda olduğu konusunda bilinçlendirilmektedirler. Bu yüzden rekabetin yoğun olduğu bu sektörde, yeni mezun bir elemanın kendi başına özel atölye açıp bunu yürütebilmesi yada kurulu bir firmaya girip kendini kanıtlayabilmesi için her öğrenci üzerinde titizlikle durulmakta ve öğrenciler kuyum sektörünün geleneksel teknikleri yanında, modern teknolojik bilgilerle de donatılmaktadır. ÖZGÜNLÜK ve YENİLİKÇİLİK bu öğretinin temelini oluşturmaktadır. Buna göre, öğrencilerin mezuniyet sonrası çalışma alanları sektörel bazda şöyle sıralanabilir:

*Kuyum-Mücevher Sektörü:
Az bir sermaye ile Kuyumcular Odasının kabul ettiği usta sıfatıyla, yada Çalışma Bakanlığının kabul ettiği tekniker sıfatıyla özel kuyum yada süstaşı işleme atölyesi açabilme imkanına sahip olmalarının yansıra, bu sektörle ilişkili firmalarda bahsedilen unvanlarıyla; yönetim, imalat, tasarım, teknik yada sanat danışmanlığı, satış elemanı vb. alanlarda çalışabilirler.

*Maden Sektörü:
Kendi başlarına veya özel sektöre ait süstaşı madenciliği işletmelerinde üretici, teknik danışman yada pazarlamacı olarak görev alabilirler.

*Resmi Hizmet Sektörü:
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünde mücevher uzmanı olarak, Dış Ticaret Müsteşarlığında, Maden tetkik Arama Genel Müdürlüğü ve Maden İşleri Genel Müdürlüğünde süs taşları grubu uzmanı olarak, Müzelerde; arkeogemolog olarak, Turizm Bakanlığının Döner Sermaye İşletmelerinde, takı ve süstaşı ürünlerinin pazarlamasında satış elemanı olarak, istihdam edilebilirler.

Üst Derece Programlarına Geçiş

"Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik" esaslarına göre Meslek Yüksekokulları mezunlarından lisans öğrenimine devam etmek isteyenler Dikey Geçiş Sınavına (DGS) girmek ve başarılı olmak şartıyla ilgili bölümlere kayıt yaptırabilmektedirler.

Mezun öğrenciler Mühendislik ve Tasarım Fakültelerinin Mücevher Mühendisliği Bölümü ile Takı Teknoloji ve Tasarımı Yüksekokullarına dikey geçiş yapabilmektedirler. Ayrıca, Açık Öğretim Fakültelerinin başta İktisat ve İşletme Bölümleri olmak üzere çok sayıdaki bölümlerine de dikey geçiş imkanı bulunmaktadır.

TYYÇ - Program Yeterlilikleri İlişkisi


Ders Yapısı ve Kredileri

Programdaki tüm dersler dönemliktir. Derslerde önkoşul yoktur. Öğrenci 2. sınıfta 8 haftalık (40 iş günü) endüstriye dayalı öğrenim stajını mücevher sektörünün her kademesinde yapabilmektedir.
D:Ders U:Uygulama L:Laboratuvar
B:Bahar Dönemi G:Güz Dönemi H:Her İki Dönem
1 .Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 KTT 4105 KUYUMCULUKTA ÇİZİM TEKNİKLERİ ZORUNLU 2 1 0 3
G 2 KTT 4103 TEMEL SANAT EĞİTİMİ ZORUNLU 2 2 0 5
G 3 KTT 4101 KUYUMCULUK TEMEL TEKNİKLERİ ZORUNLU 2 2 0 5
G 4 KTT 4109 SÜSTAŞLARI JEOLOJİSİ 1 ZORUNLU 2 0 0 2
G 5 TDL 1001 Türk Dili I ZORUNLU 2 0 0 2
G 6 ATA 1001 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I ZORUNLU 2 0 0 2
G 7 BİT 4000 BİLGİ VE İLETİŞİM TEKNOLOJİSİ ZORUNLU 2 1 0 4
G 8 YDİ 1001 Yabancı Dil I (İngilizce) ZORUNLU 2 0 0 2
G 9 KTT 4107 GEMOLOJİ-SÜSTAŞLARI MİNERALOJİSİ ZORUNLU 3 1 0 5
G 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 0
TOPLAM:   30
 
1 .Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
SEÇMELİ DERS YOK
 
2. Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 YDİ 1014 Yabancı Dil II (İngilizce) ZORUNLU 2 0 0 2
B 2 ATA 1002 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II ZORUNLU 2 0 0 2
B 3 KTT 4108 SÜSTAŞLARI JEOLOJİSİ 2 ZORUNLU 2 0 0 3
B 4 TDL 1002 Türk Dili II ZORUNLU 2 0 0 2
B 5 KTT 4106 BİLGİSAYAR DESTEKLİ TAKI TASARIMI 1 ZORUNLU 2 2 0 4
B 6 KTT 4104 FARKLI MATERYALLERLE TAKI TASARIMI VE ÜRETİMİ ZORUNLU 2 1 0 4
B 7 KTT 4102 GEMOLOJİ-MÜCEVHER TAŞLARI ZORUNLU 4 0 0 7
B 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 6
TOPLAM:   30
 
2. Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 MAT 4001 MATEMATİK 1 SEÇMELİ 2 0 0 3
B 2 KTT 4118 ARKEO-GEMOLOJİ SEÇMELİ 2 0 0 2
B 3 KTT 4116 TEMEL FİZİKOKİMYA SEÇMELİ 2 0 0 2
B 4 KTT 4114 KİŞİYE ÖZEL TAKI TASARIMI SEÇMELİ 1 1 0 2
B 5 KTT 4112 TAKI SANATI TARİHİ SEÇMELİ 2 0 0 2
 
3 .Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 KTT 4209 GEMOLOJİ-ELMAS VE İNCİ BİLGİSİ ZORUNLU 3 1 0 6
G 2 KTT 4207 KAYIP MUM TEKNİĞİ ZORUNLU 2 2 0 4
G 3 KTT 4205 BİLGİSAYAR DESTEKLİ TAKI TASARIMI 2 ZORUNLU 2 2 0 5
G 4 KTT 4203 TAKI YAPIM TEKNİKLERİ ZORUNLU 3 2 0 6
G 5 KTT 4201 MÜCEVHER TAŞI ARAMA VE MADENCİLİĞİ ZORUNLU 2 0 0 3
G 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 6
TOPLAM:   30
 
3 .Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
G 1 KTT 4217 KUYUMCULUKTA İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ SEÇMELİ 2 0 0 2
G 2 KYS 4000 KALİTE YÖNETİM SİSTEMLERİ SEÇMELİ 2 0 0 2
G 3 GÇD 1000 Gönüllülük Çalışmaları SEÇMELİ 1 2 0 4
G 4 KTT 4215 GEMOLOJİ-MÜCEVHERTAŞLARI TİCARETİ SEÇMELİ 2 0 0 2
G 5 KTT 4213 PROJE GELİŞTİRME SEÇMELİ 2 0 0 2
G 6 KTT 4211 TAKI TARİHİ 1 SEÇMELİ 2 0 0 2
 
4. Dönem:
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 KTT 4204 KUYUMCULUKTA SÜSLEME TEKNİKLERİ ZORUNLU 2 2 0 4
B 2 KTT 4206 KOLEKSİYON HAZIRLAMA ZORUNLU 2 2 0 4
B 3 KTT 4208 GEMOLOJİ-SÜSTAŞI OLUŞUM ORTAMLARI ZORUNLU 4 0 0 4
B 4 KTT 4202 GEMOLOJİ-RENKLİ MÜCEVHER TAŞLARI BİLGİSİ ZORUNLU 3 1 0 4
B 5 EDÖ 4003 Endüstriye Dayalı Öğretim / Staj (8 Hafta - 40 İşgünü) STAJ 0 20 0 10
B 0 - SEÇMELİ DERSLER SEÇMELİ - - - 4
TOPLAM:   30
 
4. Dönem: Seçmeli Dersler
Dönem No Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
B 1 KTT 4210 TAKI TARİHİ 2 SEÇMELİ 2 0 0 2
B 2 KTT 4214 VİTRİN KUYUMCULUĞU SEÇMELİ 2 0 0 2
B 3 KTT 4216 KUYUMCULUKTA ARAŞTIRMA YÖNTEM VE TEKNİKLERİ SEÇMELİ 2 0 0 2
B 4 MET 4000 MESLEK ETİĞİ SEÇMELİ 2 0 0 2
B 5 KTT 4212 KUYUMCULUKTA MİNE VE MIHLAMA TEKNİĞİ SEÇMELİ 2 0 0 2
 

Sınavlar, Ölçme ve Değerlendirme

İzmir Meslek Yüksekokulu Öğretim ve Sınav Uygulama Esaslarına aşağıdaki linkten ulaşılabilir:
http://imyo.deu.edu.tr/mevzuat.php

Mezuniyet Koşulları

Öğrenci 2 yıllık eğitim süresince 120 AKTS kredisini tamamlamalıdır. Programdan mezun olabilmek için öğrenci aldığı tüm dersleri ve 40 iş günü olan endüstriye dayalı öğrenim stajını tamamlamalı, genel bağıl not ortalaması 4,00 üzerinden en az 2,00 olmalı ve başarısız dersi bulunmamalıdır.

Çalışma Şekli (tam zamanlı,yarı zamanlı,e-öğrenme)

Tam gün

Adres ve İletişim Bilgileri (program başkanı veya eşdeğeri)

Bölüm Başkanı: Prof.Dr. Murat HATİPOĞLU
E-mail: murat.hatipoglu@deu.edu.tr profdrmurathatipoglu@gmail.com
Web: http://kisi.deu.edu.tr/murat.hatipoglu/
Tel : +90 232 301 25 62
Fax: +90 232 420 51 81

Program Başkanı: Öğr. Gör. Hızır Baki BUZLU
E-mail: baki.buzlu@deu.edu.tr
Tel : +90 232 301 26 36
Fax: +90 232 420 51 81