DERS ADI

: Gündelik Dil Kullanımında Toplumsal Cinsiyet

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
KDN 7018 Gündelik Dil Kullanımında Toplumsal Cinsiyet ZORUNLU 3 0 0 5

Dersi Veren Birim

Kadın Çalışmaları Tezsiz Yüksek Lisans (İ.Ö)

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

DOÇ.DR. GÜLSÜM SONGÜL ERCAN

Dersi Alan Birimler

Kadın Çalışmaları Tezsiz Yüksek Lisans (İ.Ö)

Dersin Amacı

Bu dersin amacı, öğrencilerin dil, toplum, kültür ve toplumsal cinsiyet arasındaki ilişkiyi ve gündelik yaşamdaki dil kullanımında toplumsal cinsiyetin ve toplumsal cinsiyet rollerinin nasıl yapılandırıldığını, cinsiyet ayrımcılığının örtük ya da açık olarak nasıl kodlandığını kavramalarını sağlayarak onlara eşitlikçi dil kullanımı konusunda farkındalık kazandırmaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Dil, toplum, kültür ve toplumsal cinsiyet kavramlarını betimleyebilme
2   Dil kullanımını ve iletişimi inceleyen Edimbilim alanını, temel kavramlarını ve inceleme konularını açıklayabilme
3   Toplumsal cinsiyet, toplumsal cinsiyet rolleri ve gündelik dil kullanımı arasında bağlantı kurabilme ve bu ilişkiyi açıklayabilme
4   Cinsiyetçi dil kullanımı ile eşitlikçi dil kullanımı arasındaki farkları tartışabilme
5   Gündelik dil kullanımı ve toplumsal cinsiyet ilişkisi üzerine bir araştırma yapabilme
6   Gündelik dil kullanımı verisinden yararlanarak toplumsal cinsiyetin dilde yapılandırılmasına ilişkin bir araştırma makalesi yazabilme

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Derse giriş: Temel kavramlar, cinsiyetçi diller, dil kullanımında cinsiyet
2 Dil, toplum, kültür, toplumsal cinsiyet ve rolleri: tanımları, içerikleri
3 Toplumsal cinsiyet, dil, toplum ve kültür ilişkisi: Farklı toplum ve kültürlerden örnekler
4 Dil kullanımına bilimsel yaklaşım: Edimbilim ve araştırma konuları
5 Kadın dili, erkek dili: Farklı yaklaşımlar
6 Kadın diliyle ilişkilendirilen dilsel seçimler
7 Kibarlık ve Kabalık Kuramları
8 Ara-sınav
9 Karşılıklı konuşmada toplumsal cinsiyetin kurgulanması
10 Türkçede toplumsal cinsiyetin kurgulanması
11 Türkçe deyim ve atasözlerinde toplumsal cinsiyetin temsili
12 Türkçe şarkı ve türkülerde toplumsal cinsiyetin temsili
13 Karikatürlerde ve reklamlarda toplumsal cinsiyetin temsili
14 Örnek metin çözümlemeleri

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Braun, F. (2001). The Communication of Gender in Turkish. (içinde) Hellinger, M. ve Brown, P. ve Levinson, S. C.. (1987)Politeness: Some universals in language usage (Vol. 4). Cambridge university press.
Busmann, H. (haz.) Gender Accross Languages. ss. 283-310. Amsterdam/Philadelpia: JohnBenjamins.
Culpeper, J. (2011). Impoliteness: Using language to cause offence (Vol. 28). Cambridge University Press.
Culpeper, J. (2016). Impoliteness strategies. Interdisciplinary studies in pragmatics, culture and society, 421-445.
Eckert, P. ve McConnell-Ginet, S. (2013). Language and gender. Cambridge University Press.
Ercan, G. S. ve Yağcıoğlu, S. (2007). Gazete köşe yazılarında kaçınma kullanımı ve cinsiyet ilişkisi. Dilbilim Araştırmaları, s. 1-16.
Ercan, G. ve Can, Ö. (2015). Deyimlerin Edimbilimsel Olarak Ulamlaştırılmasına İlişkin Bir Öneri: Türkçede erkek e gönderimde bulunan deyimler örneği. Dilbilim Araştırmaları Dergisi, 26(1), 63-83.
Goddard, A. ve Patterson, L. M. (2000). Language and Gender. London: Routledge
Holmes, J. (2008). An Introduction to Sociolinguistics. England: Pearson
Holmes, J. ve Meyerhoff, M. (Eds.). (2008). The handbook of language and gender (Vol. 25). John Wiley & Sons.
Kitamura, N. (2000). Adapting Brown and Levinson s `politeness theory to the analysis of casual conversation. In Proceedings of ALS2k, the 2000 Conference of the Australian Linguistic Society (pp. 1-8).
König, G. Ç. (1992). Dil ve Cinsiyet: Kadın ve Erkeklerin Dil Kullanımı. Dilbilim Araştırmaları, s.25-35. Ankara: Hitit Yayıncılık.
Lakoff, R. (1975). Language and Woman's Place. New York: Harper and Row.
Mills, S. (2008). Language and sexism. Cambridge University Press
Özkan, B. ve Gündoğdu, A. E. (2011). Toplumsal cinsiyet bağlamında türkçede atasözleri ve deyimler. Turkish Studies (Elektronik), 6(3), 1133-1147.
Wardhaugh, R. ve Fuller. JM (2015). An Introduction to Sociolinguistics (7th edition).Oxford: Wiley Blackwell.
Yertutan, S. ve Ercan, G. S. (2020). Türk Yeraltı Edebiyatında Kabalık ve Toplumsal Cinsiyet İlişkisi. Dilbilimde Güncel Tartışmalar, Tercan Matbaacılık.
Yiğitoğlu, M. ve Yalçınkaya, Z. (2016). Türkçedeki cinsiyetçi atasözleri ve deyimler üzerine bir inceleme. Ankara: İDİL Sanat ve Dil Dergisi, 5(26), 1659-1669.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

1. Ders Anlatımı ve tartışma
2. Soru-Yanıt
3. Haftalık Okumalar
4. Ödevler
5. Sunumlar

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 ARS ARASINAV
2 YYC YARIYIL İÇİ ÇALIŞMA
3 YYS YARIYIL SONU SINAVI
4 YYBN YARIYIL SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.30 + YYC * 0.30 + YYS* 0.40
5 BUT BÜTÜNLEME
6 BUTBN BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.30 + YYC * 0.30 + BUT* 0.40


*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

ÖÇ 1-6: Ara sınav ve finalde sorulacak sorular, ödevler, derse hazırlık ve sunumlardaki performanslar ile değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Derslerin %70 ine katılım zorunludur.
2. Ara sınav, ödev, sunum ve final sınavında kopya ve aşırma (intihal) girişimleri 0 (sıfır) olarak değerlendirilecektir.
3. Öğrencilerin ders öncesi belirlenen ders materyallerini okumaları ve dersteki tartışmalara katılmaları beklenmektedir.
4. Öğrencilerin kendilerine ders hocası tarafından verilen konular hakkında sunum yapmaları, ödev hazırlamaları beklenmektedir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Doç. Dr. G. Songül ERCAN
Edebiyat Fakültesi C Blok-157

songul.ercan@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Salı-Çarşamba
12:00-13:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 14 3 42
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 14 3 42
Vize Sınavına Hazırlık 1 6 6
Final Sınavına Hazırlık 1 6 6
Bireysel Ödev Hazırlama (CBİKO Yetenek Kapısı) 2 7 14
Sunum Hazırlama 2 7 14
Final Sınavı 1 3 3
Vize Sınavı 1 3 3
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 130

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8
ÖK.134
ÖK.23334
ÖK.35445
ÖK.43335
ÖK.55555532
ÖK.655555525