Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
TEM 3024	Sanat Felsefesi II	SEÇMELİ	2			2

Dersi Veren Birim

Sanat Kuramları

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF.DR. AHMET FEYZİ KORUR

Dersi Alan Birimler

Grafik
Halı - Kilim ve Eski Kumaş Desenleri
Kurgu, Ses ve Görüntü Yönetimi
Dramatik Yazarlık - Dramaturji
Oyunculuk
Aksesuar Tasarımı
Halı, Kilim ve Geleneksel Kumaş Desenleri
Sinema ve Televizyon
Halı-Kilim ve Eski Kumaş Desenleri
Sahne Tasarımı
Seramik
Tezhip
Canlandırma Filmi Tasarım ve Yönetimi
Seramik ve Cam Tasarımı
Müzik Bilimleri
Film Tasarım ve Yönetmenliği
Müzikoloji
Tezhip Sanatı
Film Tasarımı ve Yönetmenliği
Grafik Resimleme ve Baskı
Heykel
Fotoğraf
Çini Tasarımı ve Onarımı
Resim
Çizgi Film ve Animasyon
Tekstil Tasarımı
Tezhip
Eski Çini Onarımları
Tekstil
Sanat Kuramları
Tekstil ve Moda Tasarım
Film Tasarım ve Yazarlık
Eski Çini Onarımları
Grafik Tasarımı
Moda Giyim Tasarımı
Film Tasarımı ve Yazarlığı
Seramik ve Cam
Drama Yazarlığı ve Dramaturji
Müzik Teknolojisi
Grafik Sanatlar

Dersin Amacı

Dersten beklenmesi gereken pratik amaç öğrencinin Sanat felsefesi'nin temel kavramlarının ve problemlerinin tarihsel ve felsefî derinliğine belli ölçüler içerisinde nüfuz etmesi ve konuyla ilgili bugünün kavramlarını ve problemlerini bu derinlikle bağıntı içerisinde anlayabilmesi ve kavrayabilmesidir. En genel çerçevesi içerisinde bu sanat felsefesi dersi, güzelin, sanatın ve duyarlığın veya alımlamanın felsefî kavramsal değerlendirilişinde olgunlaşma hedefine doğru ilerletilmeye çalışılacaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Genel olarak felsefe nosyonu hakkında zihni olgunlaştırması
2	Sanat Felsefesini ve estetik i birer felsefe disiplini olarak alanları, problemleri, kavramları bakımından tanıyabilmesi
3	Söz konusu disiplinlerin farklı tarihsel dönemlerde almış olduğu farklı formları tanımak ve ayırt edebilmesi
4	Sanat fenomeni genel insani deneyim sisteminin bütünleyici bir parçası olarak konumlayabilmesi
5	Bilim, ahlak, din, politika vb. gibi farklı insani deneyim alanları ile sanat deneyimi arasındaki bağıntılar ve ayrımlar hakkında akıl yürütebilmesi
6	Sanat felsefesinin problematikleri ve kavramları konusunda değerlendirici ve eleştirel zihin tutumları kazanma becerileri geliştirebilmesi

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Estetik in Doğuşu ve Genel bir Değerlendirme. Felsefî bir disiplin olarak estetik in kuruluşuna yol açan toplumsal ve düşünsel sebeblerin genel bir değerlendirmesi. Genel olarak Alexander Gottlieb Baumgarten ın düşüncesinin ve özel olarak Aesthetica adlı eserinin temel kavramlarının gözden geçirilmesi.	18. yüzyıl düşüncesi ile felsefî bir disiplin olarak estetik arasındaki köklü bağlara ilişkin genel bir kavramsal çerçeve oluşturulması.
2	Antik Yunan Felsefesinde Güzel ve Sanat Teorileri (Genel). Antik Yunan düşüncesinde ontolojinin tüm diğer felsefe alanları karşısında oynadığı merkezî rolün belirlenmesi. Ontoloji ile genel olarak algı teorileri ve özel olarak güzel ve sanat teorileri arasındaki bağların tesbiti. Antik Yunan düşüncesinde bağımsız ve özerk bir felsefe dalı olarak estetik in varoluşunun imkânsızlığının gösterilmesi.
3	Antik Yunan Felsefesinde Güzel ve Sanat Teorileri (Platon). Platon'un güzel ve sanat kavramlarıyla ilgili görüşlerinin aktarılması. Özellikle İdealar teorisinden hareketle konuyla ilgili kalon, tekhne, mimesis vb. terimlerinin açıklanması ve değerlendirilmesi.
4	Antik Yunan Felsefesinde Güzel ve Sanat Teorileri (Aristoteles). Genel olarak Aristoteles in düşüncesinden hareketle Poetika adlı eserinin sistematik bakımdan konumlandırılması ve bu eserin temel kavramları olarak mithos, tragedya, tekhne, mimesis, poiesis vb. kavramların sunumu ve açıklanması.	Aristoteles'in genel olarak sanat ve özel olarak tragedya teorilerinin felsefe tarihindeki önemi, anlamı ve işlevi hakkında yorumlayıcı bir çerçeve oluşturulması.
5	Antik Yunan Felsefesinde Güzel ve Sanat Teorileri (Epikuros, Plotinos). Epikuros'un hedonist ve Plotinos'un Neo-Platonist teorilerinden hareketle onların güzel e ve sanata yükledikleri anlamlara ilişkin değerlendirici bir anlayışın kazanılmasına yönelik teorik çerçevenin ortaya koyulması.	Özellikle Epikuros'un materyalist ve Plotinos'un idealist denen güzel ve sanat teorileri açısından sağladıkları paradigmatik modeller konusunda kavramsal bir anlayış oluşturulması.
6	Ortaçağ Hristiyan Düşüncesinde Güzel ve Sanat. Teolojik düşünme biçiminin egemenliği altındaki Ortaçağ Hristiyan felsefesinde güzel ve sanat kavramlarına tanınan rollerin ve işlevlerin belirlenebilmesi doğrultusunda, Augustinus, Thomas Aquinas gibi belli başlı Hristiyan teologların konuyla ilgili düşüncelerinin işlenmesi ve değerlendirilmesi.
7	Rönesans'ta Güzel ve Sanat. Rönesans düşüncesinde güzel ve sanat kavramlarının geçirdiği dönüşüm ve modern sanat ve güzel teorilerinin filizlendiği tohumlar hakkında genel bir kavramsallaştırma girişimi geliştirilmesi. Dönemin düşünce yapısı ile sanat etkinliği arasındaki paralelliklerin saptanması ve açıklanması
8	Baumgarten ve Aesthetica. Bağımsız ve özerk bir felsefe disiplini olarak estetik in doğuşunun öncesi ve sonrası ile ilgili belli tarihsel belirlemelerin ışığında Baumgarten ın Aesthetica sında geliştirilen güzel ve sanat teorisinin tanıtımı ve değerlendirilmesi.	Modern düşüncenin ana karakteristiklerinden biri olarak, ontolojik denen düşünme biçiminden epistemolojik denen düşünme biçimine kayış nosyonu çerçevesinde estetik in `hakikat kavramından uzaklaşan pozisyonuna ilişkin temel bir anlayış kazandırılması.
9	ARA SINAV
10	Estetik'in Tarih-öncesi (querelle anciens et modernes).
11	18. yy. Britanya Felsefesinde Güzel ve Sanat (Shaftesbury, Hutcheson, Hume). Locke'u takip eden Empirisist geleneğe mensub filozofların ve düşünürlerin sanat, güzellik, beğeni vb. konusunda geliştirdikleri öğretilerin aktarılması.
12	Kant (Genel sistem). Genel olarak Kant'ın düşünce sistemini belirleyen teorik akıl, pratik akıl ve yargıgücü ayrımından hareketle doğa bilgisi, insanî eylem ve beğeni yargısı standardlarının birbirinden kesinkes ayrılma süreçlerinin aktarımı yoluyla bilim, ahlâk ve sanat alanlarının özerk statülerinin temellendirilmesinin yol açtığı felsefî sonuçların gözden geçirilmesi.
13	Hegel (Genel sistem). Genel olarak Hegel'in dialektik düşünme sisteminin ve temel kavramlarının tanıtımı eşliğinde Mantık, Doğa Felsefesi ve Tin felsefesi alanlarının ve bu alanlar arasındaki bağıntıların ve ayrılıkların ortaya koyulması
14	Hegel (Sanat Felsefesi). Hegel'in Mutlak Tin diye adlandırdığı alanın üç uğrağından biri olarak Sanat'ın diğer iki uğrağı oluşturan Din ve Felsefe karşısındaki konumunun belirlenmesi.

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana kaynak:
İsmail Tunalı, Grek Estetik'i, Remzi Kitabevi, 3. Baskı, 1983.
Yardımcı kaynaklar:

Umberto Eco, Ortaçağ Estetiğinde Sanat ve Güzellik, Can Yayınları, Çev. Kemal Atakay.
G. W. F. Hegel, Estetik: Güzel Sanat Üzerine Dersler: Cilt I, Çev. Taylan Altuğ- Hakkı Hünler, Payel Yayınevi, 1994.
Terry Eagleton, Estetiğin İdeolojisi , Doruk Yayınları, Çev. Hakkı Hünler ve diğ., 2010.
Walter Benjamin, Mekanik Yeniden-Üretim Çağında Sanat Eseri, Çev. Hakkı Hünler, Edebiyat Eleştiri Sayı 2/3.
Neclâ Arat, Etik ve Estetik Değerler, Say Yayınları, 2. Baskı, 1987.
Taylan Altuğ, Kant Estetiği, Payel Yayınları Sanat Kuramı Kitapları Dizisi, İstanbul 1989.
Hakkı Hünler, Estetik'in Kısa Tarihi, Doğu Batı Yayınları Felsefe Dizisi, Kasım 2011.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Ders, Sanat Felsefesi disiplininin kuruluşundan hareketle, özellikle Hegel in sanat teorisi çerçevesinde sanatın kavramsal düşüncedeki işlenişiyle ilgili konuları içermektedir. Bu çerçevede felsefe tarihinde estetik veya güzellik ve sanat felsefesi diye adlandırılan dalın gelişimine katkıda bulunan çeşitli teoriler ve akımlar gözden geçirilirken, yeri geldikçe Augustinus, Aquinalı Thomas, Shaftesbury, Hutcheson, Hume, Baumgarten, Kant, Schiller, Schelling, Hegel gibi konuyla birinci elden ilgili filozofların düşüncelerinden ve metinlerinden hareketle, Sanat Felsefesinin temel kavramları ait oldukları bağlam içerisinde izlenecektir.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	VZ	Arasınav
2	FN	Final
3	BSN	Başarı Notu	VZ * 0.40 + FN * 0.60
4	BUT	Bütünleme Notu
5	BBN	Bütünleme Sonu Başarı Notu	VZ * 0.40 + BUT * 0.60

*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Dönem içinde işlenen konularla ilgili sorunların klasik, yazılı tarzda yanıtlanmasını talep eden bir vize ve bir final sınavı yapılmakta ve vize sınavı % 40 oranında, final sınavının % 60 oranında değerlendirilmesi sonucunda başarı notuna ulaşılmaktadır.

Değerlendirme Kriteri

Yapılan klasik yazılı sınavlarda öğrencinin genel ve felsefi okur-yazarlık durumuna, gramatik, sentaktik ve semantik düzeylerdeki ifade düzgünlüğüne ve olgunluğuna, işlenen metinlerde yer alan konuları ve sorunları anlama, anlatma ve kendi sanat dalıyla ilgili sorularla ve kavrayışlarla bağıntılama yeterliliğine dikkat edilmektedir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Dersi alan tüm öğrenciler;
Temel ders kitabını edinmek;
Teorik ders ve Uygulamalarda, Öğretim Üyesi tarafından bildirilen tüm kurallara uymak;
Teorik derslerin en az %80'ine katılmak.zorundadırlar.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

İlan Edilecektir.

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri