DERS ADI

: Radyoterapi Fiziği II

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
MDF 5050 Radyoterapi Fiziği II ZORUNLU 2 2 0 4

Dersi Veren Birim

Medikal Fizik Yüksek Lisans

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans/Lisans

Ders Koordinatörü

PROF.DR. FADİME AKMAN

Dersi Alan Birimler

Medikal Fizik Yüksek Lisans

Dersin Amacı

Öğrencinin, doz hesaplama tekniklerinin ve dozimetrik parametrelerinin özelliklerini kavrayıp uygulayabilmesi, tedavi planlama ilkelerini anlayıp uygun tedavi tekniği ve planını oluşturabilmesi, tedavi planının doğru bir şekilde uygulayabilme bilgi ve becerisine sahip olması amaçlanmıştır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Doz hesaplama tekniklerinin temel özelliklerini kavrayabilme ve uygulayabilme
2   Dozimetrik parametreleri, doz dağılımları ve tedavi sürelerini hesaplayabilme
3   Tedavi planını etkileyen inhomojenite ve kontur düzensizliklerinin önemini irdeleyebilme
4   Tedavi planlama sisteminin ilkelerini kavrayabilme
5   Radyoterapide kullanılan tüm tedavi tekniklerine ait bilgi ve beceriye sahip olabilme
6   Hastaya uygun tedavi planını seçebilme, planı gerçekleştirebilme ve değerlendirebilme
7   Tedavi planlamasında kullanılan verileri formüle edip doğruluğunu sağlayabilme
8   Tedavi tekniğine uygun kalite kontrolunu seçip uygulayabilme
9   Tedavi teknikleri ile ilgili yeni teknolojileri takip edebilme

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 BT simülasyon ilkeleri, çoklu modalite görüntü kaydı ve füzyon, tedavi planlama sistemi (TPS) ve Network (yazılım, donanım, dicom, dicom RT)
2 Doz hesaplama teknikleri (sabit SSD, izosentrik (SAD), rotastonel tedavi teknikleri ve MU hesaplamaları)
3 İnhomojenite düzeltme metodları (TAR metodu, güç kanunu doku-hava oranı metodu, eşdeğer doku hava oranı, izodoz shift metodu, kontur düzensizliklerinin düzeltilmesi, bolus kullanılması, kompansatörler)
4 Dozimetrik parametre kavramları (yüzde derin doz (PDD), doku hava oranı (TAR), doku fantom oranı (TPR), doku maksimum oranı (TMR), backscatter faktör (BSF), peak scatter faktör (PSF), scatter air ratio (SAR), scatter maximum ratio (SMR), kolimatör saçılma düzeltme faktörü (Sc), fantom saçılma düzeltme faktörü (Sp), Scp
5 İzodoz eğrileri (foton ve elektron enerjilerinin izodoz eğrilerinin parametreleri, wedge filtre izodoz eğrileri, wedge açısı tayini geometrik ve fiziksel penumbra, alan boyutu belirlenmesi)
6 Doz profillerinin özellikleri (foton ve elektronlar için saha düzgünlüğü (flattness) ve simetri)
7 Ara sınav
8 Enerji ve alan seçimi (alan kalınlığına bağlı enerji seçimi, tekli, çoklu koplaner ve non-koplaner alanlar wedgeli ve wedgesiz alanlar, foton elektron karışımlı alanlar, bitişik alan seperasyon metodları)
9 Tedavi planlama sistemlerinin ilkeleri , doz hesaplama algoritmaları, sabit SSD ve izosentrik tekniklerde MU hesapları, heterojenite düzeltmeleri, bolus ve düzleştirici filtre kullanımı, virtual simülasyon ve aletleri (BEV, DRR), plan optimizasyon ve değerlendirme yöntemleri (üniformite, doz sınırlamaları, doz volüm histogramları (DVH), biyolojik parametreler (TCP, NTCP))
10 Tedavi teknikleri (konvansiyonel iki boyutlu ve konformal 3 boyutlu tedavi teknikleri, SSD ve SAD teknikleri)
11 Sabit gantry IMRT teknikleri ve tedavi planlama (MLC tabanlı statik/dinamik IMRT, Inverse, forward, optimizasyon) Ark tabanlı tedavi teknikleri ve planlama (Tomoterapi, IMAT, RapidArc, VMAT, Inverse, forward, optimizasyon)
12 Özel radyoterapi teknikleri (Tüm vücut ışınlaması, tüm cilt elektron ışınlaması, sterotaktik radyoterapi) Solunum kontrollü radyoterapi (Active Breathing Control, Gating, Tracking, 4DRT)
13 IGRT sistemleri (Port film, KV-MV sistemler, EPID, Tedavi odasında CT, Cone Beam CT, Ultrason) Tüm tedavi tekniklerinin kalite kontrol ve radyasyon güvenliği
14 Tedavi plan doğrulanması ( uygun dozimetreler kullanılarak monitör unit (MU) çekleri, planlanan ve hesaplanan doz dağılımlarının karşılaştırılması (gama indeksi, izodozlar, profiller), hasta set-up doğrulanması (EPID, in-vivo dozimetri, cone-beam CT..)

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Khan FM. The physics of radiation therapy , Second, Third and Fourth Edition. Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, 1994, 2003, 2009.
Khan FM, Gerbi BJ. Treatment Planning in Radiation Oncology , Second and Third Edition.
Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, 2007, 2012
Edward C. Halperin, Carlos A. Perez, Luther W. Brady Principles and Practice of Radiation Oncology Third, Fourth and Fifth Edition. Lippincott Williams & Wilkins, Philadelphia, 1997, 2003, 2008.
Wolfgang Schlegel, Thomas Bortfeld, Anca-Ligia Grosu New Technologies in Radiation Oncology Springer, 2006.
Steve Webb, Intensity-Modulated Radiation Therapy Taylor and Francis, 2001.
Arro J. Mundt, John C. Roeske Intensity Modulated Radiation Therapy 2005.
P.Mayles, A.Nahum, J.C.Rasenwald Handbook Of Radiotherapy Physics Theory and Practice Taylor and Francis, 2007.
Pam Cherry, Angela M. Duxbury Practical Radiotherapy Physics And Equipment Wiley-Blackwell, 2009.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Türkçe ve yabancı kitap, dergi ve protokollerden ilgili konuyla teorik bilgiye sahip olduktan sonra, radyoterapide mevcut tüm teknik ve dozimetrik donanımları kullanarak konu ile ilgili uygulama yapma.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 VZ Ara Sınav
2 FN Final
3 BNS Başarı VZ * 0.40 + FN* 0.60
4 BUT Bütünleme Notu
5 BBN Bütünleme Sonu Başarı Notu VZ * 0.40 + BUT* 0.60


*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

İlan Edilecektir.

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

İlan Edilecektir.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 14 2 28
Uygulama 14 2 28
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 14 1 14
Vize Sınavına Hazırlık 1 12 12
Final Sınavına Hazırlık 1 18 18
Final Sınavı 1 1 1
Vize Sınavı 1 1 1
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 102

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12PK.13PK.14
ÖK.1555454
ÖK.255545
ÖK.3555445
ÖK.455545
ÖK.545554544
ÖK.64454
ÖK.75554
ÖK.8544544
ÖK.9544544