Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
MDF 5043	Radyasyon Fiziği	ZORUNLU	2	0	0	3

Dersi Veren Birim

Medikal Fizik Yüksek Lisans

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

PROF.DR. ÖZLEM KARADENİZ

Dersi Alan Birimler

Tıbbi Jeoloji Yüksek Lisans
Medikal Fizik Yüksek Lisans

Dersin Amacı

Bu dersin amacı, farklı radyasyon türlerinin madde ile etkileşimlerinin ve dedeksiyon yöntemlerinin öğretilmesi ve radyasyon fiziğine genel bir giriş sağlamaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Radyasyon fiziğinin temel kavramlarını tanımlayabilme.
2	Radyasyon kaynaklarını listeleyebilme
3	Farklı radyasyon tiplerinin, madde ile etkileşim mekanizmalarını anlatabilme.
4	Farklı radyasyon dedeksiyon yöntemlerini sınıflandırabilme.
5	Ağır ve hafif yüklü parçacıklarının maddesel ortamlardaki menzillerini hesaplayabilme.
6	Foton madde etkileşimlerinin atenuasyon katsayılarını hesaplayabilme.
7	Farklı radyasyon dedektörlerinin avantaj ve dezavantajlarını karşılaştırabilme.
8	Radyasyonun tipi, enerjisi ve aktivitesine uygun ölçüm yöntemlerini saptayabilme.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Dersin tanıtımı: Radyasyon fiziğinin konusu, kapsamı, temel radyoaktivite kavramları, yapay ve doğal radyoaktivite.
2	X-ışınlarının oluşum mekanizmaları, sürekli ve kesikli X-ışını spektrumları
3	Ağır yüklü parçacıkların madde ile etkileşimi (enerji kaybetme mekanizmaları, tek bir çarpışmada maksimum enerji transferi)
4	Ağır yüklü parçacıkların madde ile etkileşimi (durdurma gücü için Bethe formülü, ortalama iyonizasyon enerjileri, menzil, yavaşlama oranı)
5	Elektronların madde ile etkileşimi (enerji kaybetme mekanizmaları, çarpışma durdurma gücü, radyatif durdurma gücü)
6	Elektronların madde ile etkileşimi (radyasyon verimi, menzil, yavaşlama zamanı)
7	Fotonların madde ile etkileşimi (fotoelektrik olay, compton saçılması, çift oluşumu ve anhilasyon, fotonükleer reaksiyonlar)
8	Fotonların madde ile etkileşimi (atenuasyon katsayıları, saçılma ve enerji absorbsiyon katsayıları, tesir kesitleri)
9	ARA SINAV
10	Radyasyon dedeksiyon yöntemleri Gazlarda iyonizasyon, iyonizasyon akımı, iyonizasyon pulsları.
11	Radyasyon dedeksiyon yöntemleri gazlı dedektörler (iyonizsayon odası, orantılı sayaç ve geiger-müller sayacı)
12	Katıların bant teorisi, aşılanmış yarı-iletkenler, p-n kavşakları
13	Yarı-iletken dedektörler (yüzey engelli dedektörler, Ge(Li) ve Si(Li) dedektörler, HPGe dedektörler)
14	Sintilasyon tanımı, organik sintilatörlerde sintilasyon, sintilasyon dedektörleri. Termolüminesans dozimetreler, Kimyasal dozimetreler, Kalorimetri.

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana kaynak: Atoms, Radiation and Radiation Protection (J.E. Turner)
Diğer kaynaklar:
Radiation Detection and Measurement (G.F.Knoll)
Measurement and Detection of Radiation (N. Tsoulfanidis)
Introduction to Health Physics (H. Cember)

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

1. Anlatım Yöntemi
2. Soru-Yanıt Tekniği
3. Tartışma Yöntemi
4. Ödev

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	VZ	Ara Sınav
2	FN	Final
3	BNS	Başarı	VZ * 0.50 +FN* 0.50
4	BUT	Bütünleme
5	BBN	Başarı	VZ * 0.50 +BUT* 0.50

*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

1. Öğrencilerin hazırladıkları ödevler ara sınav notuna eklenecektir.
2. Yıl sonu sınavı yazılı sınav ile değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Derslerin %70 ine katılım zorunludur.
2. Her türlü kopyacılık eylemi disiplin soruşturması açılması ile sonuçlandırılacaktır.
3. Öğretim üyesi uygulamalı sınavlar yapma hakkını saklı tutar. Bu sınavlardan alınacak notlar vize ve final sınavı notlarına eklenecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

ozlem.karadeniz@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Cuma günleri saat 10:00-12:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı	14	2	28
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar	14	1	14
Vize Sınavına Hazırlık	1	10	10
Final Sınavına Hazırlık	1	12	12
Ödev Hazırlama	1	2	2
Final Sınavı	1	2	2
Vize Sınavı	1	2	2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			70

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.1	PK.2	PK.3	PK.4	PK.5	PK.6	PK.7	PK.8	PK.9	PK.10
ÖK.1	5			4	4	4	5		5	4
ÖK.2	5		4						4	4
ÖK.3	5	5	5	4	5	4			4	4
ÖK.4	5	5		4		4			4
ÖK.5				5			4		4	5
ÖK.6	5		5	5		4		4	5
ÖK.7	5								4
ÖK.8	5					5		4	5

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI