DERS ADI

: Anadolu'da Türk İslam Kültürü

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
İTS 6250 Anadolu'da Türk İslam Kültürü SEÇMELİ 3 0 0 8

Dersi Veren Birim

İslam Tarihi ve Sanatları Doktora

Dersin Düzeyi

Doktora

Ders Koordinatörü

DR.ÖĞR.ÜYESİ SÜLEYMAN GENÇ

Dersi Alan Birimler

İslam Tarihi ve Sanatları Doktora

Dersin Amacı

Türklerin Anadolu'yu vatan edinmeleri ve daha sonra burada inşa ettikleri tarih gerek süreç, gerek meydana getirilen kültür ve medeniyet ve gerekse ortaya çıkardığı siyasi, sosyal, kültürel, vb. sonuçlar bakımından, hem umumi Türk tarihi, hem İslami Türk tarihi ve hem de dünya tarihinde önemli bir yer tutmaktadır. Zira bugün Anadolu coğrafyasında yaşayan bir Müslüman Türk kültürü var ise bu, Türklerin buraya gelip yerleşerek vatan tutmaları ve kendi kültürlerini buraya aşılamaları ve muhafaza etmeleriyle mümkün olabilmiştir. İşte bu gerçekten hareketle; bu dersle doktora düzeyindeki öğrencilerimiz için şunlar amaçlanmaktadır:
1- Anadolu'da ortaya çıkan bulan Türk-İslam kültürünün incelenmesinde kullanılabilecek temel kaynak eserleri tanıtmak.
2- Anadolu'da Türk-İslam kültürünün kökenleri ve menbaı durumundaki Orta Asya Türk kültürü ile İslam kültürü arasındaki irtibat ve ilişkiyi örneklerle göstermek.
3- Anadolu'da yeşeren bu kültürün mimarlarını ve hizmetlerini tanıtmak, öğretmek ve bunun için onlarda motivasyon ve bilinç oluşturmak.
4- Anadolu Türk-İslam kültürünü oluşturan maddi-manevi değerleri, unsurları ve somut tezahürleri hakkında bilgi sahibi olarak bunları analiz etme ve değerlendirebilmelerini sağlamak,
5- Söz konusu kültürün maddi-manevi değerlerine ve eserlerine sahip çıkma ve koruma bilinci ve duyarlılığı oluşturmak.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Anadolu'nun Türk yurdu hâline gelme sürecinin etnik, dinî, kültürel boyutunu kronolojik çerçevede takip edebilir.
2   Türkiye Selçukluları ve Anadolu beyliklerinin tarihini, kültür ve medeniyetlerini temel ve güvenilir kaynaklardan doğru bir şekilde öğrenir ve bu sayede Anadolu ve Türk tarihi hakkında objektif değerlendirmeler yapabilir. Bunların Anadolu Türk tarihi ve kültüründeki yeri ve önemini kavrar.
3   Anadolu'nun Türkleşme ve İslamlaşma sürecine hizmet eden çeşitli unsurlar ile bunların siyasî, askerî, dinî, sosyal ve kültürel faaliyetleri ve rolleri hakkında bilgi sahibi olur.
4   Osmanlıların kuruluşunu ve devlet hâline dönüşmesini mümkün kılan şartları ve dinamikleri öğrenerek bunları tahlil edip değerlendirebilir. Bu sayede tarihe çok yönlü bakma yeteneği ve tecrübesi kazanır.
5   Anadolu Türk tarihinin genel Türk tarihi, İslam tarihi ve genel Dünya tarihi içerisindeki yeri ve önemi hakkında bilgi sahibi olarak değerlendirme, analiz yapma ve günümüzün kimi sorunlarına dair sonuçlar çıkarabilir.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Anadolu'da tasavvuf kültürü ve toplumsal hayat
2 Anadolu Türk İslam kültürünün mimarları: Yunus Emre ve insan sevgisi
3 Ara Sınav
4 Anadolu Türk İslam kültürünün mimarları: Mevlana ve Mevlevilik
5 Anadolu'da ahilik ve Türk-İslam kültürüne katkıları
6 Anadolu Türk İslam kültürünün mimarları: Aşık Paşa ve Garibname'si
7 Anadolu Türk İslam kültürünün mimarları: Hacı Bektaş Veli ve Bektaşilik
8 Anadolu Türk İslam kültürünün mimarları: Akşemseddin ve Hacı Bayram Veli
9 Türkiye Selçukluları ve Osmanlıların ilk döneminde medreseler ve Anadolu'da ilmî ve kültürel hayat hakkında genel değerlendirmeler

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

- Bahattin Ögel, Türk Kültür Tarihine Giriş, I-IX, İlgili Ciltler
- Hüseyin Namık Orkun, Eski Türk Yazıtları
- İbn Bibi, el-Evamiru'l-Alaiyye fi'l-Umuri'l-Alaiyye (Selçukname)
- İbn Batuta, Tuhfetü'n-Nazar ve Acaibü'l-Emsar
- Kerimüddin Aksarayi, Müsameretü'l-Ahbar ve Müsayeretü'l-Ahbar
- Müneccimbaşı Ahmed b. Lütfullah, Camiü'd-Düvel I-II (Neş.:Ali Ongül)
- Aşıkpaşazade, Aşıkpaşazade Tarihi (Osmanoğulları Tarihi), Yay.: Kemal Yavuz, Yekta Saraç
- Orhan Şaik Gökyay, Dede Korkut Hikayeleri
- Mehmet Şeker, Türk İslam Medeniyetinde Ahilik ve Fütüvvetnamelerin Yeri
- Mehmet Şeker, Anadolu'nun Türkleşmesi ve Kültürel Hayat
- Osman Turan, Selçuklular Tarihi ve Türk İslam Medeniyeti
- Osman Turan, Selçuklular Zamanında Türkiye
- Heyet, Türkler Ansiklopedisi, I-XX, İlgili Ciltler
- Asaf Halet Çelebi, Mevlana ve Mevlevilik
- Ahmet Yaşar Ocak, Kültür Tarihi Kaynağı Olarak Menakıbnameler
- Heyet, Osmanlı Ansiklopedisi, XII, İlgili Ciltler
- Aşık Paşa, Garibname

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Kaynakları tanıma, okuma, araştırma, bilgi toplama, anlatma, değerlendirme, yorumlama, sunum yapma, tartışma, soru-cevap, ödev ve uygulama.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 ARS ARASINAV
2 YYC YARIYIL İÇİ ÇALIŞMA
3 YYS YARIYIL SONU SINAVI
4 YYBN YARIYIL SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.30 + YYC* 0.20 + YYS* 0.50
5 BUT BÜTÜNLEME
6 BUTBN BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.30 + YYC* 0.20 + BUT* 0.50


*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

---

Değerlendirme Kriteri

Öğrencilerin başarısı ara sınav, ödev ve yarıyıl sonu sınavı ile dersteki performansına göre değerlendirilir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

---

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

suleyman.genc@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Cuma 16:00 - 18:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 5 65
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 13 7 91
Vize Sınavına Hazırlık 1 10 10
Final Sınavına Hazırlık 1 10 10
Sunum Hazırlama 1 10 10
Ödev Hazırlama 1 20 20
Final Sınavı 1 1 1
Vize Sınavı 1 1 1
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 208

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11
ÖK.115
ÖK.234
ÖK.325
ÖK.43
ÖK.553