Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
TİS 6558	Kur'an'ı Yorumlamada Hakikat Mecaz Sorunu	SEÇMELİ	3	0	0	7

Dersi Veren Birim

Temel İslam Bilimleri Doktora

Dersin Düzeyi

Doktora

Ders Koordinatörü

DR.ÖĞR.ÜYESİ AHMET TAHİR DAYHAN

Dersi Alan Birimler

Temel İslam Bilimleri Doktora

Dersin Amacı

Metinler sözcük ve anlam birlikteliğinden oluşmaktadır. Ancak lafzın yani sözcüğün anlamla ilgisi her zaman biri birine bağlı kalmayabilir. Sözcük konulduğu anlamda kullanıldığında buna gerçek, yani hakikat; herhangi bir ilgiden dolayı konulduğu anlamın dışında kullanılırsa buna da mecaz denilir. Arapçanın şah eserlerinden olan Kur an metninde mecaz ifadeler önemli bir yer tutmaktadır. Kur an üzerinde anlama, anlatma ve yorumlama faaliyeti yapmak isteyenler mecaz ve hakikat olgusunu göz ardı etmemeleri gerekir. Bundan dolayı öğrencilerin anlam alışverişinin mühim bir aracı olan hakikat ve mecazı bilmeleri gerekir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Lafız ve anlam ilişkisini kavratmak,
2	Edebi metinlerin, özellikle de Kur an ın belirgin bir yönü olan hakikat ve mecaz meselesine dikkat çekip öğretmek,
3	Mecaz vasıtasıyla elde edilen anlam zenginliğinin farkındalığına dikkat çekmek,
4	Sözcük/lafız arasındaki içerik farklılıklarını ayırt etme bilinci kazandırma,
5	Hakikat-mecaz konularında yapılan tartışmaları farkına varmalarını,
6	Mecazla elde edilen geniş tefekkür ve ifade gücünün fark edilmesini sağlamaktır.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Konuya Giriş
2	Hakikat ve Mecaz meselesinin kavram tanımları,
3	Hakikatın Kur an dan örneklerle anlatılması,
4	Lafzın delaleti meselesi,
5	Hakikatin türler,
6	Kur an da mecaz var mıdır; varsa gerekçesinin açıklanması
7	Mecazı türleri,
8	Kur an daki mecazın örnekleriyle anlatılması
9	Mecaza karşı çıkanların gerekçeli görüşleri,
10	Mecazın Kur an daki sanat değeri,
11	Mecazın yoruma kattığı zenginlik,
12	Mecazın ahkam yönünden değerlendirlimesi,
13	Mecaz konusunda yazılan eserler.
14	Genel Değerlendirme

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

-Ebu Ubeyde Ma mer b. El-Müsenna, Mecazü l-Kur an (Tahk. M. Fuad Sezgin) Beyrut 1981,
2-Muhammed Hüseyin ez-Zehebî, et-Tefsir ve l-Müfessir n, I-II, Kahire, 1976;
3-Abdulkâdir Muhammed Salih, et-Tefsîr ve l-Müfessir n fî Asri l-Hadis, Beyrut, 2003,
4-Muhammed Hâdî Ma rife, et-Tefsir ve l-Müfessir n, fî Sevbihi l Gaşîb, I-II, Meşhed, 1997;
5- Ignaz Goldziher, İslam Tefsir Ekolleri, Çeviri: Mustafa İslamoğlu, İstanbul, 1997,
6-Şerif er-Radî, Telhisü l-Beyan fî Mecâzi l-Kur an, Bağdat, 1955,
8- Muhammed Abdulazim ez-Zerkânî, Menâhilu l-irfan, Beyrut 1988;
9 Abdülaziz b. Abdisselam es-Sülemî, el-İşâretü ilâ l-İcâz fi Ba di Envâi l-Mecâzi (Tah.: Muhammed b. El_Hasan b. İsmail) Beyrut, 1416-1995,
10-Hüseyin Yaşar, Kur an da Anlamı Kapalı Ayetler, İstanbul,1997,

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Metin okuma ve açıklama.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	ARS	ARASINAV
2	YYC	YARIYIL İÇİ ÇALIŞMA
3	YYS	YARIYIL SONU SINAVI
4	YYBN	YARIYIL SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.30 + YYC* 0.20 + YYS* 0.50
5	BUT	BÜTÜNLEME
6	BUTBN	BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.30 + YYC* 0.20 + BUT* 0.50

*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Öğrencilerin başarısı ara sınav, yarıyıl çalışması ve yarıyıl sonu sınavı performansına göre değerlendirilir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri