DERS ADI

: İslam Tarihinin Kaynakları

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
İTS 5119 İslam Tarihinin Kaynakları SEÇMELİ 3 0 0 6

Dersi Veren Birim

İslam Tarihi ve Sanatları Yüksek Lisans

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

DR.ÖĞR.ÜYESİ SÜLEYMAN GENÇ

Dersi Alan Birimler

İslam Tarihi ve Sanatları Yüksek Lisans

Dersin Amacı

İslam Tarihi alanında lisansüstü eğitim yaparak İslam tarihini akademik düzeyde araştırmak ve öğrenmek isteyen ve tabiatıyla tez hazırlamak durumundaki öğrencilerin;
1- İslam ve Müslümanların tarih anlayışı hakkında bilgi sahibi olmalarını sağlamak,
2- İslam medeniyetinde ve Müslümanlarda tarih ilminin doğuş ve gelişme seyrini takip ederek buna tesir eden faktörleri kavramalarını,
3-Müslümanlarda ortaya çıkan tarih yazım türlerini ve şekillerini tanımalarını,
4-İslam tarihiyle alakalı yazılmış belli başlı kaynakları ve müelliflerini tanımalarını ve bunları bizzat görüp inceleyerek kullanabilme becerilerini geliştirmektir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Kur'an'ın Tarih Anlayışı hakkında bilgi sahibi olur.
2   Müslümanlarda tarih yazıcılığının nasıl ve ne şekilde başladığını öğrenir
3   Müslümanlarda Tarih yazım usul ve yöntemlerini bizzat mevcut eserler üzerinde görür.
4   İslam tarihi içinde Müslümanlar tarafından yazılmış tarih kaynak çeşitlerini tanır.
5   İslam tarihinin kaynakları arasında yer alan siyer, meğazi, tabakat, biyografi kitapları ile, umumi tarih, şehir ve bölge tarihleri ve hanedan tarihleri örneklerinin yöntem ve usulünü öğrenerek bunları kullanma becerisi kazanır.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 İnsan, Zaman ve Tarih İlişkisi, Kur'an'da Tarih Kavramı ve Müslümanlarda Tarih Anlayışı
2 İslam Tarihinin Tanımı ve İslam Tarihinin Dönemleri, İslam Tarihin İncelenmesinde Karşılaşılan Zorluklar, Problemler ve Çözüm Yolları
3 Müslümanlarda Tarih Yazıcılığının Ortaya Çıkışı ve Gelişmesi: Bunu Etkileyen Sebepler ve Dinamikler
4 İslam Medeniyeti ve Müslümanlarda Görülen Tarih Yazım Yöntem ve Şekilleri
5 Hz. Muhammed'in Hayatı ve İlk Devir İslam Tarihinin Temel Kaynakları: Belli Başlı Siyer ve Meğazi Kitapları ve Özellikleri
6 İbn İshak, İbn Hişam'ın Sireleri ve Vakıdi'nin Kitabu'l-Meğazi'ni İnceleme ve Değerlendirme
7 İslam Tarihinin Bir Kaynağı Olarak Müslümanlarda Tabakat Kitaplarının Yazımı ve Nevileri
8 ARA SINAV
9 Muhammed İbn Sa'd'ın Tabakatü'l-Kübrası, Halife b. Hayyat'ın Tabakat'ı, es-Sübki'nin Tabakatü'ş-Şafiıyye'sini İnceleme ve Değerlendirme
10 Müslümanlarda Vekainame-Umumi Tarih Yazımı Biçiminin Ortaya Çıkışı
11 Umumi İslam Tarihi Kaynakları: Taberi ve Eseri Tarihu'l Ümemi ve'l-Mülük adlı eserini Tanıma ve Değerlendirme
12 Umumi İslam Tarihi Kaynakları: Mes'udi ve Eseri Mürucu'z-Zeheb'i, Müslümanlarda Coğrafya İlmi ve Bazı Müslüman Coğrafyacıları ve Eserleri
13 Umumi İslam Tarihi Kaynakları: İbn Kuteybe ve Eseri el-Maarif ile Dineveri ve Eseri Ahbaru't-Tıval'i Tanıma ve İnceleme,
14 Umumi İslam Tarihi Kaynakları: İbn Miskeveyh ve Eseri Tecaribü'l-Ümem'i Tanıma ve Değerlendirme

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

- Franz Rosenthal, A History of Muslim Historiography
- Ramazan Şeşen, Müslümanlarda Tarih-Coğrafya Yazıcılığı
-Claude Cahen, Introduction To The History of The Muslim East
-Mehmet Şeker-Rıza Savaş, İslam Tarihinin Kaynakları (Arapçadan Tecüme); Rıza Savaş, Siyer ve Kaynakları ve Temel İslam tarihi kaynakları
- Sabri Hizmetli, İslam Tarihçiliği Üzerine
- Josef Horovitz, Tarihçiliğin Doğuşu, trc. Ramazan Altınay-Ramazan Özmen
- Mustafa Fayda (Edi.), İslâm Tarihinde Usûl Meselesi, İslâmî İlimlerde Metodoloji (Usûl) Meselesi 2
-Franz Babinger, Osmanlı Tarih Yazarları Ve Eserleri, Terc. Coşkun Üçok.
Yardımcı kaynaklar: Saha ile ilgili yapılmış tezler ve yapılmış araştırmalar
Referanslar:
Diğer ders materyalleri: Saha ile ilgili dergilerde yayınlanan makale, harita, atlas, fotoğraf, kronoloji, şecere, belgesel, film, kitabe, sikke vs.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Konularla ilgili temel kaynakları ve modern araştırmaları tanıma, okuma, araştırma, bilgi toplama, anlatma, değerlendirme, yorumlama, sunum yapma, tartışma, soru- cevap, ödev ve uygulama.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 ARS ARASINAV
2 YYS YARIYIL SONU SINAVI
3 YYBN YARIYIL SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.40 + YYS* 0.60
4 BUT BÜTÜNLEME
5 BUTBN BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.40 + BUT* 0.60


*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

---

Değerlendirme Kriteri

Öğrencilerin başarısı ara sınav, ödev ve yarıyıl sonu sınavı ile dersteki performansına göre değerlendirilir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

---

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

suleyman.genc@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Cuma 16:00 - 18:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 3 39
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 13 3 39
Vize Sınavına Hazırlık 1 20 20
Ödev Hazırlama 1 20 20
Final Sınavına Hazırlık 1 25 25
Final Sınavı 1 1 1
Vize Sınavı 1 1 1
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 145

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10
ÖK.155
ÖK.255
ÖK.3555
ÖK.45
ÖK.555