DERS ADI

: Görüntü İşleme ve Arkeojeofizik Aramacılıktaki Uygulamaları

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
GPE 5022 Görüntü İşleme ve Arkeojeofizik Aramacılıktaki Uygulamaları SEÇMELİ 2 2 0 7

Dersi Veren Birim

Fen Bilimleri Enstitüsü

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

PROF.DR. MAHMUT GÖKTUĞ DRAHOR

Dersi Alan Birimler

Jeofizik Mühendisliği Yüksek Lisans
Jeofizik Mühendisliği Doktora

Dersin Amacı

Arkeojeofizik aramacılık; sit alanları ve arkeolojik yapıların kazı öncesi fiziksel değişim özelliklerinden yararlanılarak incelenmesidir. Yöntem, dünyada son 20 yıl içerisinde önemli bir ilerleme göstermiş ve bugün birçok arkeolojik kazı ekibinin kazı öncesi araştırmalar arasında ilk sıraya yerleştirdiği bir konuma gelmiştir. Arkeojeofizik aramacılıkta yaşanan hızlı gelişim, yöntemin daha geniş alanlarda (large scale) kullanılarak kent mimarisinin belirlenebileceği bir aşamaya gelmiş ve bu aşama sırasında da en etkili belirleme tekniği görüntü işlemleme (image processing) olmuştur. Bu dersin amacı; geniş ölçekli arkeojeofizik aramacılıkta kullanılan görüntü işlemleme tekniklerini hava fotoğraflarından, jeofizik verilere değin olan aşama içerisinde tanıtmak ve bu amaçla oluşturulmuş yöntemler ve algoritmalar hakkında bilgi vermektir. Ayrıca kullanılan teknikler yoluyla alanlardan elde edilen veriler üzerinde yapılacak görüntü işlemleme uygulamalarıyla da, yöntemin etkili biçimde kullanımı ve değerlendirme tekniklerinin güçlendirilmesi aşamaları aktarılacaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Anadolu'daki arkeolojik yerleşimler ve mimari hakkında bilgi sahibi olabilme.
2   Hava fotoğraflama ve bu fotoğrafların işlenmesi ile yorumu hakkında bilgisi olma.
3   Geniş ölçekli jeofizik araştırmaların genel araştırma teknikleri ile kullanılan cihaz ve ekipmanlar hakkında genel bilginin edinilmesini sağlama.
4   Verilerin genel özellikleri hakkında bilgi edinme ve istatistiksel analiz yapabilme.
5   Görüntü işleme teknikleri hakkında bilgi sahibi olabilme.
6   Jeofizik görüntülerin zenginleştirilebilmesi hakkında bilgili olabilme.
7   Arkeolojik alandan elde edilen jeofizik verilerin görüntülerinin iyileştirilmesi hakkında bilgi sahibi olabilme.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Giriş
2 Arkeolojik Yerleşmeler ve Mimari Hakkında Genel Bilgi
3 Veri Toplama ve Hava Fotoğraflarının Eldesinde Toprak ve İklim Etkileri
4 Hava Fotoğrafları ve Jeofizik Değerlendirmeye Katkısı
5 Geniş Ölçekli Jeofizik Araştırmalarda Kullanılan Aletler ve Görüntü İşlemlemeye Katkıları
6 Geniş Ölçekli Araştırmalarda Veri Toplama İlkeleri, Koordinatlama ve Verinin Görüntü İşlemleme öncesi Hazırlığı
7 Ara Sınav
8 Görüntü İşlemlemesinde Verilerin Özellikleri
9 Görüntü İşlemleme Teknikleri I
10 Görüntü İşlemleme Teknikleri II
11 Jeofizik görüntülerin zenginleştirilmesi
12 Dünyada ve Türkiye'de Yapılan Arkeojeofizik Çalışmalarda Uygulanan Görüntü İşleme Teknikleri ve Sonuçları I
13 Dünyada ve Türkiye'de Yapılan Arkeojeofizik Çalışmalarda Uygulanan Görüntü İşleme Teknikleri ve Sonuçları II
14 Ödev Sunumu

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Aitken, M. J., Physics and Archaeology, 291p., Clarendon Press, Oxford, England, 1974.
Prospezioni Archeologiche kursları ders notları, 1966-1974.
Rapp, G. and Gifford, J., Archaeological Geology, Yale University Press, England, 1985.
Scollar, I., et. al., Archaeological Prospecting and Remote Sensing, 674p.,Cambridge University Press, England, 1990.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Ders sınıfta anlatılacaktır. Öğrencilerin derste not tutmaları esastır. Öğrenciler ders notlarından ve değişik kitaplardan dersi takip edeceklerdir.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 ARS ARASINAV
2 ODV ÖDEV
3 YSS YIL SONU SINAVI
4 YSBN YIL SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.30 + ODV * 0.20 +YSS * 0.50
5 BUT BÜTÜNLEME
6 BUTBN BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.30 +ODV * 0.20 + BUT * 0.50


*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

ÖÇ1-2-3, ara sınav notunun %30'u ve final sınav notunun %50'si alınarak değerlendirilmektedir.
ÖÇ4-5-6-7, ödev notları ortalamasının %20'si ve final sınav notunun %50'si alınarak değerlendirilmektedir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Derse devam dikkate alınacaktır.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

goktug.drahor@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Çarşamba günleri saat 10:30-12:30

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 2 26
Uygulama 13 2 26
Final Sınavına Hazırlık 1 8 8
Sunum Hazırlama 13 2 26
Vize Sınavına Hazırlık 1 10 10
Ödev Hazırlama 1 8 8
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 13 5 65
Final Sınavı 1 2 2
Vize Sınavı 1 2 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 173

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12PK.13
ÖK.1234
ÖK.223
ÖK.34555
ÖK.44424
ÖK.5223
ÖK.633
ÖK.7333