DERS ADI

: Semantik CBS

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
GIS 6011 Semantik CBS SEÇMELİ 3 0 0 7

Dersi Veren Birim

Fen Bilimleri Enstitüsü

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

PROF.DR. VAHAP TECİM

Dersi Alan Birimler

Coğrafi Bilgi Sistemleri Tezsiz Yüksek Lisans (İ.Ö)
İngilizce Coğrafi Bilgi Sistemleri Doktora
Coğrafi Bilgi Sistemleri Yüksek Lisans (İng)
Coğrafi Bilgi Sistemleri Tezsiz Yüksek Lisans

Dersin Amacı

Konumlandırma, yeryüzünden nerede olduğumuzun belirlenmesidir. Diğer yandan navigasyon ise nereye gitmemiz gerektiğinin belirlenmesidir. Bu iki "nerede-nereye" soruları, eski çağlardan beri uzun zamandır insanlığın zihnini işgal etmektedir. Eski çağlarda, konumu belirlemek için temel astronomik cihazlar ve yöntemler kullanılmaktaydı. Güneş ve yıldızlar, açık denizde yol bulmak için en büyük yardımcılardı. 1957 yılında Sputnik'in uzaya fırlatılmasından sonraki senelerde yapay uydular, konumlandırma ve navigasyon önemli araçlar olarak kabul edilmiştir. Dünyanın ilk uzay tabanlı konumlandırma sistemi Küresel Konumlandırma Sistemi (Global Positioning System - GPS) 1978 yılında uydunun yörüngeye yerleştirilmesiyle başlamıştır. 80lerin ikinci yarısında askeri ve bilimsel toplum, yeryüzü deformasyonlarının vb. belirlenmesinde, ölçülmesinde ve konumlandırmasında GPS kullanmaya başlamıştır. GPS, 1995 yılında işlemsel olarak ilan edilmiştir ve bundan sonra 24 saat sürekli konumlandırma mümkün olmuştur. Diğer konumlandırma ve navigasyon sistemleri Rusya'nın GLONASS, AB'nin Galileo, Çin'in Beidou ve Japonya'nın QZSS'dır. Tüm konumlandırma ve navigasyon sistemlerinin ortak bir adı vardır: Küresel Navigasyon Uydu Sistemleri (Global Navigation Satellite Systems-GNSS). Farklı isimlerine rağmen tüm sistemler için operasyon konseptleri ve metotlar aynıdır. Bu dersin amacı, öğrencilere GNSS yardımıyla konumlandırma ve navigasyona araç ve metotlarla ulaşmayı öğretmektir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Küresel Navigasyon Uydu Sistemleri'nin bileşenlerini tanıma
2   Farklı alıcı modellerini tanıma ve farklı gözlem tipleri arasında ayrım yapma
3   Farklı ortamlarda alanındaki gözlemleri toplama
4   Öğrenciler, gözlem hatalarının hangilerinin elendiğini, azaldığını, modellendiğini kategorize edebilecektir.
5   Öğrenciler, mutlak ve bağıl konumlandırma kavramlarını tanımlayabilecektir.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 1. Giriş Motivasyon Uydu konumlandırmanın tarihi Literatüre genel bakış
2 2. Koordinat ve zaman sistemleri 2.1 Karasal Referans Sistemleri / Çerçeveler (TRS/TRF) 2.2 Göksel Referans Sistemleri / Çerçeveler (CRS/CRF) 2.3 Zamanlar: Yıldız, Evrensel, Atom, Ephemeris, Dinamik, Karasal Zaman
3 3. Uydu hareketi ve GNSS temelleri 3.1 Uydu yörünge açıklaması: Kepler ve hareket modeli 3.2 Yörünge hesapları 3.3 Orbit yayılması: GNSS navigasyon mesaj ve Uluslararası GNSS Servisi (IGS) hassas yörünge
4 4. GNSS alanı ve kullanıcı segmentleri 4.1 GPS, GLONASS ve GALILEO uyduları 4.2 GNSS alıcıları 4.3 Alıcı Örnekleri
5 5. GNSS gözlemleri 5.1 Kod gözlemleri 5.2 Carrier faz gözlemleri
6 6. GNSS hata kaynakları 6.1 Yörünge ve saat hataları 6.2 Atmosferik etkiler 6.3 Çok yolluluk 6.4 Alıcı Sistem hataları
7 Saha çalışması: Veri toplama
8 8. GNSS veri analizi I 8.1 Veri ön işleme 8.2 Mutlak konumlandırma 8.3 Bağıl konumlandırma
9 Ara sınav
10 10 GNSS veri analizi II 10.1 Gözlemlerin lineer kombinasyonu 10.2 Belirsizlik çözme 10.3 Gözlemlerin ayarlanması
11 11. GNSS için istatistik 11.1 GNSS gözlemlerinin doğruluğu 11.2 GNSS çözümleri için doğruluk ölçümleri
12 12. Koordinat ve veri dönüşümleri 12.1 Koordinat dönüşümü 12.2 Veri dönüşümü
13 13. Proje Haftası 1 Arazi uygulamaları 13.1 Gözlem planlama 13.2 Kontrol ve kadastro
14 13. Proje Haftası 2 Arazi uygulamaları 13.3 Gerçek Zamanlı Kinematik (RTK) anketi 13.4 Ağ-RTK 13.5 Kablosuz konumlandırma uygulamaları

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

DERS KİTABI:
GNSS: Global Navigation Satellite Systems: GPS, GLONASS, Galileo, and more; B. Hofmann-Wellenhof, H. Lichtenegger, E. Wasle; Springer, New York, 2008.
REFERANS KİTAPLAR
-Global Positioning System: Theory and Practice; B. Hofmann-Wellenhof, H. Lichtenegger, H., and J. Collins; Springer, New York, 2001.
-Intelligent Positioning: GIS-GPS Unification; G. Taylor G. Blewitt; Wiley, 2006.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Sunumlar ve ödevler

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 ARS ARASINAV
2 ODV ÖDEV
3 YSS YIL SONU SINAVI
4 YSBN YIL SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.20 + ODV * 0.20 + YSS * 0.60
5 BUT BÜTÜNLEME
6 BUTBN BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.20 + ODV * 0.20 + BUT * 0.60


*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Dili

İngilizce

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

İlan Edilecektir.

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

İlan Edilecektir.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 14 2 28
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 14 5 70
Vize Sınavına Hazırlık 1 5 5
Final Sınavına Hazırlık 1 10 10
Ödev Hazırlama 5 3 15
Tasarım Projesi 1 15 15
Kitap Okuma 5 5 25
Vize Sınavı 1 2 2
Final Sınavı 1 2 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 172

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11
ÖK.134542242425
ÖK.243442233423
ÖK.324323244355
ÖK.455253242432
ÖK.533232424523