DERS ADI

Dersi Veren Birim

Psikoloji

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. ABBAS TÜRNÜKLÜ

Dersi Alan Birimler

Psikoloji

Dersin Amacı

TÜİK istatistiklerine göre 2012 ve 2022 yılları arasında, son 10 yılda, 1 milyon 559 bin çift boşanmıştır. Ailelerin dağılması sonrası 1 milyon 371 bin 525 çocuk velayete verilmiştir. Sadece 2022 yılı referans alındığında ise 574 bin 358 çift evlenirken; 180 bin 954 çift boşanmıştır. Bu çiftlerin 180 bin 592 çocuğu ise velayete verilmiştir. Boşanma sonrasında çocukların velayeti ortalama %75 anneye %25 babaya verilmiştir.
TÜİK istatiskleri göstermektedir ki, toplumun en küçük birimi olan ailenin çözülmesi ve boşanma, günümüz koşullarında önemli bir toplumsal sorun haline gelmiştir. Bu sorun sadece hukukçular ve sosyologlar tarafından değil, aynı zamanda psikologlar tarafından da ele alınması ve incelenmesi ve çözüm bulunması gereken uygulamalı bir çalışma alanıdır.
Boşanma süreci hem eşleri hem de çocukları psikolojik olarak doğrudan olumsuz ve yıkıcı olarak etkilemektedir. Ailelerin dağılması ve boşanma sürecinden milyonlarca kişi doğrudan ve dolaylı psikolojik olarak olumsuz etkilenmektedir. Boşanma sonrasında hem velayeti alan ebeveyn (genellikle anne), hem almayan ebeveyn hem de çocuklar psikolojik olarak az ya da çok olumsuz etkilenmekte ve güçlükler yaşamaktadırlar.
Boşanma süreci sadece hukuki bir süreç değil aynı zamanda psikolojik bir süreçtir. Dolayısıyla bu dersin amacı boşanma sürecinin daha yapıcı ve olumlu yönetimi ve çocukların boşanma sürecinden ve sonrasından daha az psikolojik olarak etkilenmelerini sağlamak için bilgi ve becerileri psikoloji öğrencilerine kazandırmaktır. Böylece aile ve boşanma alanında çalışacak psikologlar için akademik yeterlik ve beceriler kazandırılacaktır. Çocukların hem boşanma öncesi hem de sonrası daha sağlıklı ebeveynlik becerileri ile büyütülebilmesi için gerekli bilgi ve becerilerin psikoloji öğrencilerine kazandırılması hedeflenmektedir. Derste psikoloji öğrencilerinin boşanma ve ayrılık sürecine yönelik kullanabilecekleri çeşitli müdahaleleri ve becerileri öğrenmeleri sağlanacaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

1. Cummings, E., M. ve Davies, P., T. (2014). Çocuklar ve evlilik çatışması: aile tartışması ve çözümünün etkisi. (Çev, G., Şendil). Ankara: Nobel. (Orijinal eserin basım tarihi 2010, 4. Baskı).
2. Çelebi, Ö. (2021). Cinsiyet eşitliği ve çocuğun üstün yararının kesişim noktası olarak boşanmada velayetin düzenlenmesi. İstanbul Hukuk Mecmuası, 79(1), 22-77.
3. Emery, R. (2013). Evlilik, boşanma ve çocukların uyumu. (Çev, E., O., Gezmiş). İstanbul: Türkiye İş Bankası yayınları (Orijinal eserin basım tarihi 2012).
4. Emery, R. (2019). Aile ilişkilerini tekrar gözden geçirmek: boşanma, velayet ve arabuluculuk. (Çev, F., Bolat). Ankara: CK Yayınevi. (Orijinal eserin basım tarihi 2010, 2. Baskı).
5. Engin, S. S., Sümer, N., Çetiner, E. S., & Sakman, E. (2019). Anne ve babaların ortak ebeveynlik davranış ve algılarının romantik bağlanma ile ilişkisi. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 59(1), 717-741.
6. Gürmen, M. S. (2019). Çocukla gelen ve hiç bitmeyen ilişki: Ortak ebeveynlik. Türk Psikoloji Yazıları, 22(44), 15-31.
7. Karahan, A. S. (2021). Boşanma Sürecinde Ortak Ebeveynlik ve Ortak Velayete İlişkin Bir Derleme. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 18(44), 8500-8523.
8. Kurt, L. M. (2018). Boşanma durumunda birlikte (ortak) velâyet. İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 9(2), 157-186.
9. Özdemir, Y., & Sağkal, A. S. (2020). Ebeveynlik Dansı: Birlikte Ebeveynliğe İlişkin Kuramsal ve Ampirik Bir Derleme. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 428-444.
10. Parkinson, L. (2018). Aile arabuluculuğu. (Çev, Y., F., Yücel). Ankara: T. C. Adalet Bakanlığı Yayın İşleri Dairesi Başkanlığı (Orijinal eserin basım tarihi 2014, 3. Baskı).
11. Pedro-Carroll, J. (2013). Önce çocuklar: Boşanma sürecini çocuklar için kolaylaştıran ebeveynlik uygulamaları. (Çev, A., Birkan). İstanbul: Doğan Kitap (Orijinal eserin basım tarihi 2010).
12. Roberts, M. (2020). Aile uyuşmazlıklarında arabuluculuk: uygulama esasları (Çev, E., Şahin). Ankara: Nobel. (Orijinal eserin basım tarihi 2014, 4. Baskı).
13. Sümer, N. (2012). Ana babalık ve bağlanma. İçinde M. Sayıl ve B. Selçuk (Ed.). Ana babalık: Kuram ve araştırma (S.169-191). KÜY
14. Şen, B. (2015). Boşanma arabuluculuğu. Ankara: Nobel.
15. Şendil, G. (2014). Ebeveyn çatışmasının çocuklar üzerindeki etkileri. Ankara: Nobel.
16. Thayer, E., S. ve Zimmerman, J. (2003). Ayrılanlar için Çocuk Bakımı: Zorlu bir Boşanma Sonrasında çatışmaya son vermek (Çev, Ü. Türkoğulları). Ankara: Arkadaş (Orijinal eserin basım tarihi 2001).
17. Torun, F. (2016). Çekişmeli boşanmalarda ve velayet savaşlarında ebeveyne yabancılaşma sendromu. İstanbul: Psikonet yayınları

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Düz anlatım
Soru yanıt
Tartışma
Ödev
Uygulama

Değerlendirme Yöntemleri

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

ÖÇ 1-6: Ara sınav, ödev/sunum ve yarıyıl sonu sınavı ile değerlendirilecektir

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Derslerin %70'ine katılım zorunludur.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

abbas.turnuklu@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Salı 15:30-17:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi