Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
İTS 6131	Türk-İslam Tarihi I	SEÇMELİ	3	0	0	7

Dersi Veren Birim

İslam Tarihi ve Sanatları Doktora

Dersin Düzeyi

Doktora

Ders Koordinatörü

DR. ÖĞR. ÜYESİ SÜLEYMAN GENÇ

Dersi Alan Birimler

İslam Tarihi ve Sanatları Doktora

Dersin Amacı

Doktora yapan öğrencilerin;
1-Umumi Türk tarihinin genel özellikleri ve Türk tarihinin devirlere taksimi hakkındaki yaklaşımları öğrenmelerini,
2- İslam öncesinde Türk kavimleri arasında görülen din ve inançları tanımalarını ve bunların Türk- İslam tarihi ve kültürüne etkilerini araştırarak bilgi ve fikir sahibi olmalarını,
3- Türklerin İslamiyetle nasıl ve hangi şartlarda karşılaştı, İslamiyet'in Türkler arasında hangi vasıtalarla yayıldı, Türklerin İslam algısı ve İslam yorumları, gibi soru ve hususlarla alakalı ortaya çıkan bazı problemleri tartışmak ve bunlarla ilgili kaynakları ve yapılmış araştırmaları tanımalarını ve buralardan elde ettikleri bilgileri yorumlamalarına yardımcı olmak,
4- Temel tarih kaynaklarını ve modern araştırmaları kullanarak İslami Türk tarihine ve Müslüman Türk devletlerine dair bazı siyasi, dini, sosyal, ekonomik ve kültürel gelişmeler ve problemleri yakından inceleyerek doğru ve objektif bir şekilde öğrenmelerini ve yorumlamalarını sağlamak.
5- Böylece hem hazırlayacakları doktora tezi için bakış açısı kazanmalarını ve hem de günümüzde Türk milletinin ve Türk ve İslam dünyasının karşı karşıya kaldığı kimi siyasi, dini, toplumsal, ilmi ve kültürel sorunların anlaşılmasına ve çözümüne dair fikir, yorum ve öneriler geliştirmeleri için duyarlılık ve motivasyon oluşturmak.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Türk tarihinin genel özellikleri ve Türk tarihinin hangi kriterlere göre safhalara ayrılabileceği hakkında bilgi ve bakış açısı kazanır.
2	İslam öncesi dönemde Türkler arasında hangi din ve inançların kabul gördüğünü öğrenir ve bunların Türk İslam tarihi ve kültürü üzerine etkilerini fark eder ve sonuçlar çıkartır.
3	Türkler ile Müslüman Araplar arasında vuku bulan mahiyeti ve seyri hakkında bilgi sahibi olarak bunların Türklerin İslamlaşma sürecine, Türklerin İslam algısına ve yorumuna ve dolayısıyla Türk tarihine ve kültürüne etkilerini analiz eder, yorumlar. Günümüz Türk Müslümanlığı için bazı sonuçlar çıkartır.
4	İlk Müslüman-Türk devlet hanedanlarının Türk, İslam tarihine ve kültürüne etki ve katkılarını ve önemini kavrar.
5	Selçukluların kısa zamanda Cihanşumül bir Müslüman Türk devleti olmasını mümkün kılan şartları ve dinamikleri fark ederek bunları değerlendirir.
6	Selçuklu devletinin siyasi, askeri, dini ve kültürel faaliyetlerinin Türk, Abbasi, Ehli Sünnet ve İslam ve dünya tarihine olan etkilerini analiz edebilir.
7	Selçukluların Anadolu Türk tarihi ve kültüründeki yerini ve önemini fark eder.
8	Bütün bunlar çerçevesinde günümüz Türk toplumunun siyasi, dini, kültürel kimi problemlerinin arka planını görerek bunları daha doğru anlama ve yorumlama imkanı bulur.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Türk tarihinin genel özellikleri ve devirlere taksimiyle alakalı yaklaşımlar ve tartışmalar, Türk İslam tarihi veya İslami Türk tarihi kavramlarının içeriği ve kapsamı üzerinde değerlendirmeler
2	İslam öncesinde Türk kavimleri arasında görülen din ve inançlar ve bunların Türk tarihine ve kültürüne etkileri
3	Türklerin İslamiyetle tanışma ve kabul süreci: Türklerin Müslüman Araplarla siyasi, askeri, ticari, sosyal ve dini münasebetleri ve kimi Türk boylarının İslamı kabulü
4	Türklerin İslamı kabulü bu süreçle ilgili Problemler: Türklerin İslamı kabul şekilleri ve İslam yorumları
5	İlk Müslüman Türk devlet ve hanedanlarının genel özellikleri ve Türk-İslam tarihindeki yeri ve önemi
6	İlk İslami Türk edebiyatı mahsullerinin İslami Türk kültüründeki yeri ve önemi
7	Gazneliler devletinin mahiyeti ve vasfı, Gazneli devlet teşkilatı ve bunun Müslüman Türk devletlerine etkileri ve katkıları
8	Sultan Mahmut un siyasi, askeri, kültürel faaliyetleri, Gazneli-Abbasi münasebetleri ve sultan Mahmut'un Sünni siyaseti
9	Selçukluların Genişlemesi ve Batı politikası: Selçuklu- Abbasi münasebetleri, Selçukluların Büveyhi ve Fatımilerle mücadelesi
10	Selçukluların Genişlemesi ve Batı politikası: Selçuklu-Bizans münasebetleri ve Anadolu Akınları
11	Selçukluların Sünni Siyaseti ve Nizamiye medreseleri
12	Selçuklu tarihinde saltanat mücadeleleri: Hanedan üyelerinin isyanlarının sebepleri ve sonuçları
13	Selçuklu Devleti ve Oğuz İsyanları
14	Genel Değerlendirme

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

- Taberi, Tarihü-Ümemi ve'l-Mülük
- İbnü'l-Esir, el-Kamil fi't-Tarih
-Zeki Velidi Togan, Umumi Türk Tarihine Giriş
-V.V. Bartold, Moğol İstilasına Kadar Türkistan (Çev. Hakkı Dursun Yıldız)
- Hakkı Dursun Yıldız, Türkler ve İslamiyet
- Osman Turan, Selçuklular ve İslamiyet
- Erdoğan Aydın, Nasıl Müslüman Olduk, Türklerin Müslümanlaştırılmasının Resmi Olmayan Tarihi
- Zekeriye Kitapçı, Türkistan'da İslamiyet ve Türk
-Emel Esin, İslamiyetten Önceki Türk Kültür Tarihi ve İslam'a Giriş
-Osman Turan, Selçuklular Tarihi ve Türk-İslam Medeniyeti
-Ahmet Yaşar Ocak, Türkler, Türkiye ve İslamiyet
-Süleyman Genç, Tuğrul Bey Zamanında Selçuklu-Abbasi İlişkileri, Türkler Ans. C.V,639-659.
Mehmet Altay Köymen, Büyük Selçuklu İmparatorluğu Tarihi I-III
Yardımcı kaynaklar:
- İslam Ansiklopedisi ve Türkler Ansiklopedisinden ilgili maddeler.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Kaynakları tanıma, okuma, araştırma, bilgi toplama, anlatma, değerlendirme, yorumlama, sunum yapma, tartışma soru- cevap, ödev ve uygulama..

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	ARS	ARASINAV
2	YYC	YARIYIL İÇİ ÇALIŞMA
3	YYS	YARIYIL SONU SINAVI
4	YSBN	YIL SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.20 + YYC * 0.30 + YSS* 0.50
5	BUT	BÜTÜNLEME
6	BUTBN	BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.20 + YYC * 0.30 + BUT* 0.50

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

---

Değerlendirme Kriteri

Kaynakları tanıma, okuma, araştırma, bilgi toplama, anlatma, değerlendirme, yorumlama, sunum yapma, tartışma soru- cevap, ödev ve uygulama..

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Öğrenciler başarılı bir sunum yapabilmek için dikkat etmeleri gereken hususlar hakkında bilgi, beceri ve yetkinliklerini geliştirirler.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

suleyman.genc@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Cuma 16:00 - 18:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı	14	3	42
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar	14	5	70
Vize Sınavına Hazırlık	1	15	15
Ödev Hazırlama	1	20	20
Final Sınavına Hazırlık	1	20	20
Vize Sınavı	1	1	1
Final Sınavı	1	1	1
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			169

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.1	PK.2	PK.3	PK.4	PK.6	PK.8	PK.9	PK.11
ÖK.1			5
ÖK.2					3
ÖK.3	5						4
ÖK.4		5				3
ÖK.5	5
ÖK.6			4		4
ÖK.7		5						5
ÖK.8				5

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI