DERS ADI

: Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Sağlık Tarihi

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
ATA 7026 Osmanlı'dan Cumhuriyet'e Sağlık Tarihi SEÇMELİ 3 0 0 4

Dersi Veren Birim

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Yüksek Lisans Tezsiz (İ.Ö)

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. FEVZİ ÇAKMAK

Dersi Alan Birimler

Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Yüksek Lisans Tezsiz (İ.Ö)

Dersin Amacı

Osmanlı'dan Cumhuriyete sağlık tarihinin idari, sosyal ve ekonomik boyutlarıyla bir bütün olarak ele alınacağı bu derste, Osmanlı Devleti bünyesinde sağlık teşkilatının gelişimi, yüzyıllar içinde görülen hastalıklar ve bu hastalıklara karşı yürütülen mücadelede gerçekleştirilenler ortaya konulacaktır. Osmanlı Devleti'nin sağlık alanında başardıkları ve başaramadıklarıyla bir bütün olarak ortaya çıkardığı mirası devralan Cumhuriyet idaresinin sağlık alanında yapmış olduğu girişimler, yasal düzenlemeler, salgın ve bulaşıcı hastalıklarla yürütmüş olduğu mücadele ve elde ettiği başarılar yada başaramadığı girişimler detaylıca ortaya konulacaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Osmanlı dan Cumhuriyete sağlık alanındaki değişimleri öğrenebilme
2   Osmanlı nın sağlık alanında gerçekleştirdiklerini kavrayabilme
3   Cumhuriyet idaresinin sağlıkta elde ettiği başarı/başarısızlıkları ortaya koyabilme
4   Geçmişten günümüze salgın ve bulaşıcı hastalıklarla mücadeleyi öğrenebilme
5   Osmanlı Devleti ile Türkiye Cumhuriyeti nin sağlık alanında gerçekleştirdiklerinin analizini yapabilme

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Osmanlı Devleti'nde Sağlık Teşkilatı
2 Osmanlı Hanedan Üyelerinin Sağlığı ve Hastalıkları
3 19. Yüzyıl Osmanlı Modernleşme Tarihi İçinde Sağlık Alanında Atılan Adımlar
4 Osmanlı Devleti'nde Görülen Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklar ve Mücadele Yolları
5 Meşrutiyet Dönemi'nde Sağlıkta Yaşanan Gelişmeler
6 Balkan ve Birinci Dünya Savaşı Yıllarında Türk Ordusu'nun Sağlık Durumu
7 Türk Kurtuluş Savaşı Yıllarında Sağlık Alanında Atılan Adımlar
8 Tek Parti Döneminde (1923-1950) Sağlık'ta Atılan Adımlar -I (Atatürk Dönemi)
9 Tek Parti Döneminde (1923-1950) Sağlık'ta Atılan Adımlar II (İnönü Dönemi)
10 Mustafa Kemal Atatürk'ün Sağlığı, Hastalıkları ve Ölümü
11 Cumhuriyet İdaresi'nin Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklarla Mücadelesi: Sıtma, Verem, Kuduz, Kolera
12 Cumhuriyet İdaresi'nin Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklarla Mücadelesi: Frengi, Trahom,, Çiçek, Cüzzam
13 1950 Sonrası Sağlık Alanında Yaşanan Gelişmeler I
14 1950 Sonrası Sağlık Alanında Yaşanan Gelişmeler II

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Tarihsel Süreçte Anadolu da Sıtma, Ed: Fevzi Çakmak, Şükran Köse, Eren Akçiçek, Çağrı Büke, Gece Kitapevi, Ankara
Tarihsel Süreçte Anadolu da Verem, Ed: Fevzi Çakmak, Şükran Köse, Eren Akçiçek, Çağrı Büke, Gece Kitapevi, Ankara,
Tarihsel Süreçte Anadolu da Veba, Ed: Fevzi Çakmak, Şükran Köse, Eren Akçiçek, Çağrı Büke, Gece Kitapevi, Ankara
Tarihsel Süreçte Anadolu da Trahom, Ed: Fevzi Çakmak, Şükran Köse, Eren Akçiçek, Çağrı Büke, Gece Kitapevi, Ankara
Tarihsel Süreçte Anadolu da Kuduz, Ed: Fevzi Çakmak, Şükran Köse, Eren Akçiçek, Çağrı Büke, Gece Kitapevi, Ankara
Fevzi Çakmak, Cumhuriyet Hükümetlerinin Bulaşıcı ve Salgın Hastalıklarla Mücadelesi , Cumhuriyetin 100. Yılında Devlet Edeb Müddet, Ed: Tülay Alim Baran, Yeditepe Üni. Yayınları, İstanbul, 2023
Fevzi Çakmak, Milli Mücadele Dönemi Sağlık ve Sosyal Yardım Faaliyetleri , Milli Mücadele 1921, Ed. Umut Karabulut, Nobel Yayınları, Ankara, 2021
Fevzi Çakmak, Cumhuriyet Türkiye sinin Sağlık Politikası ve Uygulamaları (1923-1973) , Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi, Cumhuriyetin 100. Yılında Türkiye, Özel Sayı, 2023
Eren Akçiçek, Atatürk ün Hastalıkları, Sağlığı ve Ölümü, Nobel Yayınevi.
Nuran Yıldırım, İstanbul un Sağlık Tarihi, İstanbul 2010.
Ayşegül Demirhan, Kısa Tıp Tarihi, Bursa 1982
Osman Şevki Uludağ, Tanzimat ve Hekimlik , Tanzimat I, İstanbul 1940
Kemal Özbay, Türk Asker Hekimliği Tarihi, İstanbul 1976, I-IV.
Stefanos Yerasimos, Sultan Sofraları, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul,

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Haftalık konuların, öğrencilerin önceden yaptığı okumalar ışığında, öğretim elemanı tarafından yeniden özetlendikten sonra birlikte değerlendirilmesi ve ayrıca (mümkün olduğunca) dönem içinde öğrencilerin seçtikleri bir konuda kısa sunum yapmalarının teşviki

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 VZ Vize / Ödev
2 FN Final Notu
3 BSN Başarı Notu VZ * 0.40 + FN * 0.60
4 BUT Bütünleme Notu
5 BBN Bütünleme Sonu Başarı Notu VZ * 0.40 + BUT * 0.60


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

%40 Ara sınav / Ödev, %60 final

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Derslerin %70'ine katılım zorunludur. Öğretim üyesi uygulamalı sınavlar yapma hakkını saklı tutar. Bu sınavlardan alınacak notlar vize ve final sınavı notlarına eklenecektir

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Prof. Dr. Fevzi ÇAKMAK
fevzi.cakmak@deu.edu.tr
0 232 3017936
Dokuz Eylül Üniversitesi
Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi Enstitüsü
Tınaztepe Yerleşkesi, 35390
Buca/IZMIR

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Randevu ile

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 14 3 42
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 14 2 28
Sunum Hazırlama 1 9 9
Ödev Hazırlama 1 9 9
Final Sınavına Hazırlık 1 9 9
Final Sınavı 1 3 3
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 100

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12
ÖK.15
ÖK.23
ÖK.34
ÖK.44
ÖK.54