DERS ADI

: Katılımlı Tasarım : Kuramlar ve Yöntemler

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
ARC 5228 Katılımlı Tasarım : Kuramlar ve Yöntemler SEÇMELİ 2 0 0 6

Dersi Veren Birim

Fen Bilimleri Enstitüsü

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. FERHAT HACIALİBEYOĞLU

Dersi Alan Birimler

Bina Bilgisi Yüksek Lisans
Bina Bilgisi Doktora

Dersin Amacı

Mimari tasarım sürecinde kullanıcı katılımı olgusunu çok yönlü tartışmayı ve kavramayı hedefleyen ders, yer e ve kullanıcıya dair problem ve gereksinimlerin tespit edilerek iletişim olanaklarının yorumlanması ile tasarım sürecine aktarılmasını amaçlamaktadır. Teori ve uygulama alanlarının bütünleşik olarak kavranmasını gerektiren süreçte, teoriye dayalı bilgilerin yorumlanarak, tasarımcı, kullanıcı ve diğer ilgili paydaşların iletişimini gerektiren ortamlarda, somut ve uygulamaya yönelik çalışmalar (uygulama atölyeleri, toplum atölyeleri, katılımlı tasarım projeleri vb. uygulamalar) yapılması amaçlanmaktadır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Katılım kavramına ilişkin temel kuramları araştırabilme ve tasarım süreci-katılım ilişkisini kavrayabilme
2   Tasarıma konu olan alanı ve kullanıcı gruplarını gözlemleyebilme ve yorumlayabilme
3   Tasarıma konu olan alanda analiz, gözlem ve görüşme yöntemlerini kullanarak kullanıcı davranış hedeflerini tanımlayabilme
4   Tanımlanan sorun/paradigma üzerine önerme ve eleştiri yapabilme
5   Tanımlanan sorun/paradigma üzerine geliştirdiği önerileri bir araştırma raporu formatında aktarabilme

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Giriş ve ders içeriğinin aktarımı
2 Demokrasi kuramları, katılım kuramları, kavramlar ve literatürdeki terimler
3 Katılım hareketlerinin yapılı çevrenin planlanması ve tasarım süreçleri ile etkileşimi; 1950 den günümüze katılımcı tasarım yaklaşımlarının gelişim sürecinin okunması
4 Katılımlı Tasarım Süreçlerine Dair Metodolojiler
5 Katılımlı Tasarım Süreci ve İletişim teknikleri
6 Katılımlı Mimarlık-Tasarım ve Uygulama Deneyimleri -I-
7 Katılımlı Mimarlık-Tasarım ve Uygulama Deneyimleri -II-
8 Öğrenci Sunumları ve Tartışmalar
9 Alan Çalışması Hazırlık aşaması: Alanın belirlenmesi/Kurumsal paydaşların tespiti/Sorun/hedef kitlenin tespiti/eylem planının hazırlanması
10 Alan Çalışması Farkındalık Yürüyüşü: Görsele dayalı iletişim-anket formlarının dağıtılması ve görüşmelerin yapılması
11 Alan Çalışması Davranış Hedeflerinin Belirlenmesi: Katılımlı Tasarım Çalışması hazırlıklarının yapılması
12 Alan Çalışması: Katılımlı Tasarım Çalışması / Bütünleştirme
13 Alan Çalışması Sunumları-1
14 Alan Çalışması Sunumları-2

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

AKDEMİR, Z. (2010), Mimari Tasarımda Kullanıcı Odaklı Süreçler Mimarlık, (351), 68-72
HACIALİBEYOĞLU, F.(2013), Mimari Tasarım Sürecinde Kullanıcı Katılımı Üzerine Bir Model Önerisi, yayınlanmamış Doktora Tezi, DEÜ Mimarlık Bölümü, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
HACIALİBEYOĞLU, F. (2014) Mimari Tasarım Sürecinde Katılım Sorunu ve Yaklaşımlar , Mimarlık, (379), 48-52
HACIALİBEYOĞLU, F. (2013) ,"Kentsel Mekan Oluşumunda Kullanıcı Katılımı", TMMOB İzmir 2. Kent Sempozyumu, Kasım 2013,
CHERULNIK, P.D. (1993). Applications of Environment-Behavior Research. New York: Cambridge University Press.
SANOFF, H. (2000). Community Participation Methods in Design and Planning. New York: John Wiley&Sons, Inc.
SANOFF, H. (1994). Participatory Design. Ohio: BookMasters, Mansfield.
SANOFF, H. (2010). Democratic Design: Participation case studies in urban and small town environments. Saarbrucken: VDM Verlag.


Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Ders, öğretim üyeleri tarafından verilen teorik ders anlatımların yanı sıra, öğrencilerin bireysel araştırma ve sunumlarının irdeleneceği genel tartışmalar üzerinden gerçekleştirilecektir. Öğrenciler bir alan çalışması yapacak ve bir final raporu/sunumu hazırlayacak ve sunacaklardır.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 ODV Ödev/Sunum
2 FN Final
3 BNS BNS ODV * 0.40 + FN * 0.60
4 BUT Bütünleme Notu
5 BBN Bütünleme Sonu Başarı Notu ODV * 0.40 + BUT * 0.60


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Ödevler ve öğrenci sunumları, konunun açık şekilde anlaşılmış olması, problemi ele alışı ve özgünlüğü, önerilerin niteliği ve sunum formatı gibi kriterler üzerinden değerlendirilecektir. Derse katılım, öğrencinin devamlılığına ve olumlu bir öğrenim ortamının yaratılması için sağladığı katkıya bağlı olacaktır.
Ödev/Sunum %40 (ÖÇ1, ÖÇ2, ÖÇ3, ÖÇ4, ÖÇ5)
Final Sınavı %60 (ÖÇ1, ÖÇ2, ÖÇ3, ÖÇ4, ÖÇ5)

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Derslere %70 katılım zorunludur.
2. Geç teslimler, farklı değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
3. Her türlü kopya ya da intihal girişimi fiili disiplin cezası ile sonuçlanır.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Prof. Dr. Ferhat HACIALİBEYOĞLU
Tel: 0 232 301 84 12
E mail: f.hacialibeyoglu@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Duyurulacaktır.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 12 2 24
Öğrenci Sunumları 6 4 24
Final Sınavına Hazırlık 1 15 15
Ödev Hazırlama 1 25 25
Sunum Hazırlama 2 18 36
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 8 3 24
Final Sınavı 1 2 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 150

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10
ÖK.1324
ÖK.24
ÖK.335
ÖK.432
ÖK.5454