DERS ADI

: Bizans Sanatı II

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
MZC 2014 Bizans Sanatı II ZORUNLU 2 0 0 4

Dersi Veren Birim

Müzecilik

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

DOÇ. DR. ZEYNEP ÇAKMAKÇI

Dersi Alan Birimler

Müzecilik

Dersin Amacı

Bu derste, Anadolu ve Anadolu dışı Bizans anıtsal resim örneklerinin öncelikle stilistik ve ikonografik olarak çözümlenmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca, İkonoklazm sırasında ve sonrasında değişen bezeme anlayışının, yeni program ve örnekler eşliğinde incelenerek, dönem üzerindeki etkisinin belirlenmesi de hedeflenmektedir. Bu derste, Bizans sanatının anıtsal resim örneklerinin, özellikle Anadolu'dan İstanbul'a uzanan yapı örnekleri üzerinden öncelikle teknik, üslupsal ve ikonografik olarak çözümlenmesi amaçlanmaktadır. Ayrıca, erken ve orta Bizans dönemi Bizans el yazması örnekleri merkeze alınarak dönemin karakterinin incelenmesine de yer verilmektedir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Bizans Resim Sanatının genel tanımını ve yapım tekniklerini açıklayarak dönemlerine göre benzerlik ve farklılıklarını tartışır.
2   Bizans Resim Sanatı örneklerini dönemlerine göre, ikonografileri ve üslup özellikleri açısından değerlendirebilir.
3   Bizans Resim Sanatını, dönemin siyasal, sosyal, dini, ekonomik ve sanatsal boyutlarının tümünü göz önünde bulundurarak değerlendirebilir.
4   Bizans Dönemi resimlerinin, Bizans mimarisi ve bezeme sanatları içindeki yerini değerlendirip kronolojik saptama yapabilir.
5   Bizans dönemi kültürel mirasının önemini kavrar ve koruma bilinci farkındalığı edinir.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Bizans resim sanatının genel tanıtımı ve yapım tekniklerine ve türlerine göre gruplandırılması
2 Roma Katakomplarında yer alan Erken Hristiyanlık Dönemi duvar resimlerinin ikonografik ve üslupsal açıdan incelenmesi
3 İtalyadaki Erken Bizans dönemi yapılarını bezeyen mozaik teknikli duvar resimlerinin incelenmesi ve yorumlanması- İtalya da bulunan örnekler (görsel malzeme eşliğinde)
4 Yunanistandaki Erken Bizans dönemi yapılarını bezeyen mozaik teknikli duvar resimlerinin incelenmesi ve yorumlanması- (görsel malzeme eşliğinde)
5 İstanbul Büyük Saray Mozaiklerinin ikonografik ve üslupsal açıdan incelenmesi-(görsel malzeme eşliğinde)
6 İkonaklazma döneminin anlatılması ve bu dönemin Bizans tasvir sanatına etkilerinin örneklerle tartışılması-(görsel malzeme eşliğinde)
7 İstanbul Ayasofya Kilisesi duvar mozaiklerinin detaylı incelenmesi ve dönemin tasvir anlayışının böyle anıtsal bir yapıdaki etkilerinin tartışılması -(görsel malzeme eşliğinde)
8 Ara sınav
9 Orta Bizans Dönemi Resim sanatına giriş. Kiliselerde uygulanan yeni resim programı ve ikonografisinin anlatımı- (görsel malzeme eşliğinde)
10 Orta Bizans Dönemi yapılarındaki tasvirlerin örneklerle incelenmesi
11 Kapadokya bölgesi kaya kiliselerinde görülen resim programı ve örneklerin incelenmesi
12 Son Bizans dönemi resim sanatını ayrıntıyla inceleme ve kavrama- İstanbul Kariye (Khora Manastır Kilisesi) camii resimlerine genel bakış (görsel malzeme eşliğinde)
13 Bizans kitap resmine giriş. İçerik ve türlerine göre yazmaları sınıflandırma, Erken Bizans Dönemi yazmalarına bakış
14 Erken Bizans Dönemi yazmalarına bakış
15 Orta Bizans Dönemi yazmaları hakkında genel bilgi. Bu dönem yazmalarının üslupsal ve ikonografik özelliklerini anlatma.
16 Final

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

O.Demus, Byzantine Mosaic Decoration, London 1948.
D.T. Rice, The Art of Byzantium, London 1959.
D.T.Rice, The Church Of Hagıa Sophıa At Trabzond, Edinburg 1968.
A.Cutler, Transfiguration: Studies in the Dynamics of Byzantine Iconography, London 1975.
J. Beckwith, Early Christian and Byzantine Art, London 1979
A. Grabar, La Peinture Byzantine, 1979
P.Hetherington, Byzantium, City of Gold, City of Faith, 1981
Y. Ötüken, Göreme, Kültür ve Turizm BakanlıĞı Yayını Tanıtma Eserleri Dizisi, Ankara 1987.
Y. Ötüken, Ihlara Vadisi, Kültür BakanlıĞı Tanıtma Eserleri Dizisi, Ankara 1990.
A.Culter, Imagery And Ideology İn Byzantıne Art, Great Britaın 1992.
D.T.Rice, Art of the Byzantine Era, London 1994
E.Akyürek, Bizansta Sanat ve Ritüel, İstanbul 1996.
T. F. Mathews, Byzantium, From Antiquity to the Renaissance, New York, 1998.
R.Ousterhout, Sanatsal Açıdan Kariye Camii, İstanbul, 2002.
S.Y. Ötüken, V.Bulgurlu, S.Yandım, N.Peker, Resim Sanatında İnancın İmgeleri/Images of Faith in the Art of Painting , Kalanlar-12. ve 13. Yüzyıllarda Türkiye de Bizans/ the Remnants-12th and 13th Centuries Byzantine Objects in Turkey, Vehbi Koç Vakfı, İstanbul 2007, s.33-37.
A. Pralong (ed.),Bizans Yapılar, Meydanlar,Yaşamlar, Kitap Yayınevi, İstanbul 2011
E.Akyürek, K.Durak (ed.), Bizans Dönemi'nde Anadolu Anatolia in the Byzantine Period, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2021.
R.G. Ousterhout, Bizans Toplumunu Görünür Kılmak. Kapadokya'da Sanat, Maddi Kültür ve Yerleşim,Koç Universitesi Yayınları,İstanbul 2021


Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

1. Power Point sunumları
2. Anlatma
3. Soru-cevap
4. Kütüphane Araştırmaları

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 VZ Vize
2 FN Final
3 BNS BNS VZ * 0.40 + FN * 0.60
4 BUT Bütünleme Notu
5 BBN Bütünleme Sonu Başarı Notu VZ * 0.40 + BUT * 0.60


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Arasınav ve Finalde sorulacak sorular ile değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Dönem boyunca derslerin %70'ine devam etme sorumluluğu öğrenciye aittir. Ders saatine ve varsa ödev teslimi ile ilgili belirtilen zamana uyulmalıdır. Derslerde ve sınavlarda meydana gelebilecek etik-dışı davranışlar konusunda ilgili yönetmelik çerçevesinde
hareket edilecektir. DEÜ Edebiyat Fakültesi öğretim ve sınav uygulama esasları yönetmeliğini http://web.deu.edu.tr/edebiyat adresinden temin edebilirsiniz.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Doç.Dr. Zeynep Çakmakçı
zeynep.cakmakci@deu.edu.tr
0 (232) 301 94 26

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Görüşme günleri her dönem için belirlenir ve dönem başında öğrenciye duyurulur.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 14 2 28
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 14 2 28
Vize Sınavına Hazırlık 1 15 15
Final Sınavına Hazırlık 1 15 15
Vize Sınavı 1 1 1
Final Sınavı 1 1 1
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 88

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10
ÖK.123
ÖK.25333333
ÖK.353
ÖK.433
ÖK.53