Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
TAR 3068	Yakınçağ Osmanlı Sosyal ve Ekonomik Tarihi	ZORUNLU	3	0	0	4

Dersi Veren Birim

Tarih

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

DR. ÖĞR. ÜYESİ YAKUP ÖZTÜRK

Dersi Alan Birimler

Tarih
Tarih (İÖ)

Dersin Amacı

Bu ders, Osmanlı Devleti'nin 18. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar olan dönemindeki sosyal ve ekonomik yapılarını, bu yapıların zaman içinde nasıl evrildiğini ve bu evrimin devletin siyasi, kültürel ve toplumsal hayatına nasıl yansıdığını kapsamlı bir şekilde incelemeyi amaçlamaktadır. Bu derste, Osmanlı Devleti'nin ekonomik temelleri, üretim ve ticaret faaliyetleri, demografik yapıları, sosyal sınıflar, kentsel ve kırsal yaşam biçimleri, sosyal adalet ve ekonomik politikaları ele alınmaktadır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Osmanlı Devleti'nin 18. yüzyılın sonlarından 20. yüzyılın başlarına kadar olan sosyal ve ekonomik yapısını, bu yapının zaman içindeki evrimini ve bu evrimin imparatorluğun genel tarihine nasıl yansıdığını anlar.
2	Dönemin ekonomik ve sosyal verilerini analiz edebilir, tarihsel süreçleri eleştirel bir perspektifle değerlendirebilir ve çeşitli tarihsel kaynakları yorumlayabilir.
3	Osmanlı Devleti'nin küresel ekonomi içerisindeki yerini ve bu konumun zaman içinde nasıl değiştiğini anlar ve bu bilgiyi günümüz ekonomik ilişkilerini değerlendirmede kullanabilir.
4	Osmanlı Devleti'nin demografik yapıları ve sosyal sınıflar arası ilişkiler hakkında bilgi sahibi olur ve bu bilgileri sosyal adalet ve ekonomik politikaların tarihsel gelişimi bağlamında ele alabilir.
5	Tarihsel araştırma yöntemleri konusunda beceri kazanır ve Osmanlı Devleti nin sosyo-ekonomik tarihini bağımsız olarak araştırıp analitik bir şekilde değerlendirebilir.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Giriş: Dersin içeriği ve kaynakları	Akyıldız, 1998
2	18. yüzyıla genel bir bakış: Klasik Osmanlı dönemini dönüştüren iç ve dış faktörler	Quataert, 2020, 73-94 İnalcık & Quataert, 2004, 761-865
3	19. yüzyıla genel bir bakış: Islahatlar Devri, 1812-1914	Quataert, 2020, 95-122
4	Osmanlı nüfusu: Toplumsal örgütlenme, dikey ve yatay toplumsal hareketlilik	İnalcık, 2019, 3-20 İnalcık & Quataert, 2004, 901-918
5	Yönetici sınıf ve bürokratlar	Findley, 2019, 29-89 Findley,2020, 132-189
6	Yönetilenler ve köleler	Zilfi, 2018, 1-114 Erdem, 2004, 63-158
7	Tarımsal örgütlenme ve üretim	İnalcık & Quataert, 2004, 961-999
8	Ara Sınav
9	Osmanlı şehri ve kentsel üretim	İnalcık & Quataert, 2004, 1001-1040
10	İç ve dış ticaret	İnalcık & Quataert, 2004, 943-960
11	Dünya Ekonomik Sistemi ve Osmanlılar	Ceylan, 2013
12	Para ve Maliye	Pamuk, 2018, 103-132 İnalcık & Quataert, 2004, 1083-1089
13	Osmanlı Borçları	Yılmaz, 2022
14	Millî İktisat	Toprak, 1995, 101-144
15	Birinci Dünya Savaşı ve Mütareke dönemlerinde Osmanlı toplumu	Karakışla, 2015, 15-68 Toprak, 1994
16	Final

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Akyıldız, A. (1998). Yakınçağ Osmanlı Sosyo-Ekonomik Tarihi Araştırmalarında Kaynak Sorunları: Arşiv ve Arşiv-Dışı Malzemenin Önemi. İslam Araştırmaları Dergisi, 2, Article 2.
Ceylan, E. (2003). Dünya-Sistemi Teorisinin Osmanlı Tarihi Çalışmalarına Yansımaları. Türkiye Araştırmaları Literatür Dergisi, 1, Article 1.
Demir, M. (2014). Mütareke Yılları İstanbul unda Toplumsal Yaşam. Çeşm-i Cihan: Tarih Kültür ve Sanat Araştırmaları Dergisi E-Dergisi, 1(2), Article 2.
Deringil, S. (2021). 19. Yüzyıl Osmanlı Devleti nde İhtida ve İrtidad. İletişim Yayınları.
Erdem, Y. H. (2004). Osmanlıda Köleliğin Sonu 1800-1909. Kitap Yayınevi.
Findley, C. V. (2019). Osmanlı İmparatorluğunda Bürokratik Reform Babıali 1789-1922 (E. Ertürk, Çev.). Alfa Yayınları.
İnalcık, H. (2019). Devlet-i Aliyye Osmanlı İmparatorluğu Üzerine Araştırmalar IV Ayanlar, Tanzimat, Meşrutiyet. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
İnalcık, H., & Quataert, D. (Ed.). (2004). Osmanlı İmparatorluğu nun Ekonomik ve Sosyal Tarihi. Eren Yayıncılık.
Karakışla, Y. S. (2015). Kadınları Çalıştırma Cemiyeti (1916- 1923) Osmanlı İmparatorluğu nda Savaş Yılları ve Çalışan Kadınlar. İletişim Yayınları.
Karpat, K. H. (2010). Osmanlı Nüfusu (B. Tırnakcı, Çev.). Timaş Yayınları.
Pamuk, Ş. (2003). Osmanlı İmparatorluğu nda Paranın Tarihi. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Pamuk, Ş. (2018). Osmanlı Ekonomisi ve Kurumları. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Quataert, D. (2020). Osmanlı İmparatorluğu 1700-1922 (A. Berktay, Çev.). İletişim Yayınları.
Toprak, Z. (1995). Milli İktisat Milli Burjuvazi Türkiyede Ekonomi ve Toplum 1908 1950. Tarih Vakfı Yurt Yayınları.
Yılmaz, F. (2022). Osmanlı Borçları Tarihi (Duyûn-u Umûmiye). Dorlion Yayınları.
Zilfi, M. C. (2018). Osmanlı İmparatorluğu nda Kölelik ve Kadınlar 1700-1840 (1. bs). Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. http://gen.lib.rus.ec/book/index.php md5=AAFCA1B2CAFE13B7F39459EF736BB651
Zürcher, E. J., & Quataert, D. (Ed.). (2017). Osmanlıdan Cumhuriyet Türkiyesine İşçiler 1839-1950 (C. Ekiz, Çev.). İletişim Yayınları.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

1. Ders
2. Sunum

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	VZ	Vize
2	FN	Final
3	BNS	BNS	VZ * 0.40 + FN * 0.60
4	BUT	Bütünleme Notu
5	BBN	Bütünleme Sonu Başarı Notu	VZ * 0.40 + BUT * 0.60

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

1. Vize
2. Final

Değerlendirme Kriteri

ÖÇ 1-3: Ara sınav ve finalde sorulacak sorular ile değerlendirilecektir.
ÖÇ 1-5: Finalde sorulacak sorular ile değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Derslerin %70'ine katılım zorunludur.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

yakup.ozturk@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Pazartesi 10.00-12.00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Final Sınavı	1	14	14
Vize Sınavı	1	20	20
Final Sınavı	1	20	20
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar	14	3	42
Vize Sınavı	1	2	2
Final Sınavı	1	2	2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			100

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.1	PK.2	PK.3	PK.4	PK.5	PK.6	PK.7	PK.8	PK.9	PK.10	PK.11	PK.12
ÖK.1	4	4	4	3	4	4	4	2	4	3	4	4
ÖK.2		4	4	3	4		3	2		3		4
ÖK.3		3		4		4		2		3		4
ÖK.4		3						2	3	3		4
ÖK.5		3			3				3	3		4

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI