DERS ADI

: Türk Popüler Müzik Tarihi:1950'lerden Günümüze

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
MZK 3004 Türk Popüler Müzik Tarihi:1950'lerden Günümüze ZORUNLU 3 0 0 3

Dersi Veren Birim

Müzikoloji Bölümü

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF.DR. AYKUT BARIŞ ÇEREZCİOĞLU

Dersi Alan Birimler

Müzik Bilimleri
Müzik Teknolojisi
Müzikoloji

Dersin Amacı

Bu ders geniş bir tarihsel perspektiften Türk popüler müziğinin kültürel ve müziksel bir araştırmasıdır. Bu çerçevede ders öğrencilerin, Türk popüler müziğinin önemli tarihsel uğraklarını ve ana müziksel usluplarını sosyopolitik ve ekonomik gerçeklikleriyle ilişkili olarak kavrayabilmelerini amaçlar.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Bu derste verilen eğitim sonunda öğrencinin; 1. Tarihsel açıdan popüler kültür matrixlerini Türkiye bağlamında çeşitli yönleriyle tartışabilmesi,
2   Türkiye'deki popüler müzik pratiklerinin popüler kültürün diğer alanlarıyla kurmuş olduğu ilişkiyi çeşitli boyutları ile kavrayabilmesi,
3   Uluslararası popüler müzik biçim ve biçemlerinin Türk popüler müzik usluplarıyla ilişkisini sosyo/kültürel ve müziksel dinamikleriyle açıklayabilmesi,
4   Türkiye'deki Arabesk müzik olgusunu, müzik dışı (kültürel, politik, sosyal vb) ve müziksel bileşenleriyle ayrıntılı olarak tartışabilmesi,
5   Türk popüler müziğinin çeşitli dönemlerindeki eğilim ve yönlenimleri resmi ve ticari medyanın özellikleri ile lişkili olarak açıklayabilmesi,
6   İdeoloji-müzik ilişkisini Türkiye'deki ilgili popüler müzik pratikleri (ülkücü pop, devrimci pop, İslami pop) bağlamında kavrayabilmesi,
7   Türkiye deki Rap müzik ve Metal pratiklerini `küyerel' eksende tartışabilmesi,

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Giriş; Caz Müziğinin Türkiye'deki etkileri Özellikle 1950'lerde ülkemiz topraklarında pratiği gerçekleştirilen Caz müziği; türler, usluplar ve Türk müzisyenler çerçevesinde ele alınacaktır.
2 Rock and Roll Çağı ve Türkiye'ye yansımaları. Uluslararası ana akım bir popüler müzik olarak Rock and Roll, Türkiye'deki popüler müzik sanatçılarının müzisyenlik oryantasyonları bağlamında tartışılacaktır.
3 Türk Popüler Müzik Tarihinde Aranjman dönemi Uluslararası ölçekte `cover' olarak nitelendirilebilen, ancak Türkiye'ye özgü bir biçimlenme olan aranjman, 'batılı' Türk pop müziğinin başlangıcı değerlendirilmesini içerecek biçimde ele alınacaktır.
4 Anadolu Pop/Rock Akımı Uluslararası Pop ve Rock müzik bileşenlerinin Yerel (halk) müzikler ile etkileşimini yansıtan bir dağar ve uslup olarak Anadolu pop/Rock, melezleşme çerçevesinde tartışılacaktır.
5 TRT-Piyasa gerilimi ve Türkiye'nin Erovizyon Macerası Devlet-denetimli bir medya olarak TRT'nin müzik politikası ile piyasa arasındaki gerilim, Türkiye'nin eurovizyon şarkı yarışmasına gösterdiği resmi ve kamusal ilginin artalanında ele alınacaktır.
6 Sosyo-kültürel ve müziksel açıdan Türkiye'de Arabesk Orhan Gencebay arabeski başta olmak üzere Arabesk'in müziksel özellikleri tarihsel, sosyo-kültürel, politik bağlamları gözetilerek ele alınacaktır.
7 Pop-Arabesk, Arabesk-Pop Türk Popüler Müziğinin iki ana akımı pop ve arabeskin birbiriyle etkileşimini yansıtan pratikler, iki işevuruk kategori (pop-arabesk, arabesk-pop) altında tartışılacaktır.
8 Mekan-Müzik ekseninde Türkiye'de Taverna Müziği Klavyeli çalgıların hakimiyetinde bir tür olarak ortaya çıkan Taverna müziği mekan-müzik ilişkisi bağlamında ele alınacaktır.
9 Türkiye de özel (ticari) medyanın popüler müzik türleri üzerindeki etkisi Devlet-Denetimli Medyanın sonu ve özel (ticari) medyanın (televizyon ve radio) popüler müzikler üzerindeki etkisi, star sistemi içinde değerlendirilen sanatçılar içerimiyle tartışılacaktır.
10 İdeolojik içerikli popüler müzikler. `Ülkücü Pop', `Devrimci Pop' Türkiye'deki politik yelpazenin solunda ve sağında yer alan temel iki ideolojiyi sarmalayan `iki ana müziksel eğilim' (ülkücü ve devrimci pop) müzik-ideoloji ekseninde ele alınacaktır.
11 Din-Müzik ilişkisi bağlamında Türkiye'de `İslami Pop' Türkiye'deki islami popüler müzik pratikleri, küyerel bir islami pop müzik atmosferinin önemli bir parçası olarak tartışılacaktır.
12 Türkiye'de Hip-hop kültürü ve Rap müzik Ortaya çıkışında hemen pek çok popüler müzik türü gibi underground, ancak kısa süre sonra bir ana akım haline gelen Rap müziğin Türkiye'deki görünümü ele alınacaktır.
13 Küreselleşme ve Yerelleşme ekseninde Türkiye'de Metal Pratikleri Türkiye'deki Metal müziği, 2000'lerde yeniden öne çıkan Rock pratiklerinin içerimiyle, küresel/yerel eksende tartışılacaktır.
14 Arasınav

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana kaynaklar:
Dilmener, Naim (2003). Bak Bir Varmış Bir Yokmuş, İstanbul: İletişim Yay.
Erol, Ayhan (2002). 'Popüler bir ikon olarak Zeki Müren'. Biyografya, 3, (43-99).
Erol, Ayhan (2002). 'Türkiye'nin Sosyo-Kültürel ve Müziksel Değişim Atmosferinde Bir Aşık Mahzuni'. Folklor/Edebiyat, :32, (275-286).
Erol, Ayhan (2002). Popüler Müziği Anlamak, İstanbul: Bağlam Yayınları.
Meriç, Murat (2006). Pop Dedik. İstanbul: İletişim Yayınları.
Özbek, Meral (1991). Popüler Kültür ve Orhan Gencebay Arabeski, İstanbul: İletişim Yayınları.
Stokes, Martin (1998.) Türkiye'de Arabesk Olayı, İstanbul: İletişim Yayınları.
Ünlü, Cemal (2004.) Git Zaman Gel Zaman. İstanbul:Pan Yayınları.
Diğer ders materyalleri:
Görsel ve işitsel örnekleri içeren ders gereci.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Dersler
Dersler Türk Popüler Müziğinin önemli uğraklarına karşılık gelen ana müziksel usluplar temelinde işlenir. Bu çerçevede Türk popüler müziğinin geniş bir tarihsel perspektiften envanterini çıkarır. Bu içeriğin ayrıntılı açıklama ve çözümleme eşliğinde görsel ve işitsel örnekler yoluyla sunulması ise, öğrencilerin değişik dönemlerde beliren popüler müzikler arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları kavramalarına olanak sağlayan bir strateji olarak öne çıkar. Böylece öğrenciler, derse konu edilen bir Türk popüler müzik türü, uslubu, parçası vb. ile ilişkili deneyimini yeniden gözden geçirir.

Ödevler
Ödevler, öğrencileri derste kazandırılan tarihsel ya da güncel popüler müzik türlerini inceleme becerisinden hareketle belirli konularda (geçmiş dönemin ya da günümüz bir Türk popüler müzik uslubu) araştırma yapmaya yönlendirerek, elde edilen sonuçların sınıf ortamında sunulmasını, tartışılmasını hedefler. Ödevler, kapsamına göre bireysel ya da grup çalışması olabilir.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 VZ Vize
2 ODV Ödev
3 DKL DerseKatılım
4 FN Final
5 BSN Başarı Notu VZ * 0.30 + ODV * 0.30 + DKL * 0.10 + FN * 0.30
6 BUT Bütünleme
7 BBN BütSonuBaşarıNotu VZ * 0.30 + ODV * 0.30 + DKL * 0.10 + BUT * 0.30


*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Sınavlar:
Dönem boyunca iki yazılı sınav gerçekleştirilecektir. Her öğrenci toplam başarı puanının % 60'ını yazılı sınavlardan elde edecektir. Sınav soruları, sınıfta işlenen konuları, ödev olarak verilen konuları ve müziğin çeşitli sosyal boyutlarını tanımlama problemlerini içerecektir. Sınavlar açık uçlu sorulardan oluşacaktır.

Dönem Ödevi ve Sunumu:
Öğrenciler, kendilerine bildirilecek tarihe kadar hazırlayıp teslim edecekleri, bireysel ya da grup çalışması gerektiren bir araştırma yapacaklardır. Öğrencinin gerçekleştireceği ödev belirli bir kavramın müziksel bir olgu ile ilişkilendirilmesi ve bağlamlaştırılması üzerine olacaktır. Ödevler, Microsoft Word kullanılarak, yazım kurallarına uygun biçimde yazılacak ve hem basılı hem de dijital bir kopya olarak öğretim üyesine teslim edilecektir. Ödevlerin yine önceden belirlenen bir ders saatinde sınıfta sunulması, buradaki değerlendirmenin en önemli bileşeni olacaktır.

Değerlendirme Kriteri

Sınavlar
Yazılı sınavlar öğrencilerin, öğrenme çıktılarında tanımlanan bilgi temelli yeterliklere ulaşıp ulaşmadıklarını ölçmeyi hedefler.

Dönem ödevi ve Sunumu:
Dönem ödevinin öğrenci tarafından sınıf ortamında bir sunum olarak gerçekleştirmesi zorunludur. Öğrencinin, öğretici tarafından verilen ya da kendi seçtiği dönem ödevi (ve sunumu), üzerinde çalıştığı konuyu anlayıp başkalarına yazılı ve sözlü olarak aktarmaları esasıda dayanır. Öğrencinin, araştırma konusu olarak seçtiği dönem ödevi için mümkün olduğunca çok kaynağa ulaşması, yalnızca bir kaynaktan yararlanmak yerine birkaç kaynağı değerlendirmesi ve zengin içerikli örneklerle desteklemesi beklenmektedir. Ödevler; konunun açık bir şekilde anlaşılmış olması, ele alış ve tartışmanın özgünlüğünün yanısıra, formatı, yazım kuralları gibi yazılı anlatım ilkelerinin kalitesi bakımından da değerlendirilecektir.

Derse Katılım:
Öğrencinin katılımından elde edilecek puan, (a) derse katılım/devam durumuna, (b) öğrencinin ders sırasında öğretim üyesi tarafından sorulan sorulara verdiği yanıtların kalitesine ve (c) öğrencinin olumlu bir öğrenim ortamının yaratılmasına katkısına bağlı olacaktır.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Derslerin %70 ini katılım zorunludur.
2. Her türlü intihal girişimi ve eylemi disiplin cezası ile sonuçlanır.
3. Derse katılmamış olmak dönem ödevinin geç teslim edilmesi için geçerli bir mazaret olarak değerlendirilmeyecektir.
4. Belirlenen zamanda teslim edilmeyen ödevler değerlendirmeye alınmayacaktır.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Prof.Dr. Ayhan EROL
aerol@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

ptesi:13.30-16.30
Perş:15.30-16.30

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 3 39
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 12 1 12
Vize Sınavına Hazırlık 1 4 4
Final Sınavına Hazırlık 1 6 6
Ödev Hazırlama 1 11 11
Sunum Hazırlama 1 4 4
Final Sınavı 1 1 1
Vize Sınavı 1 1 1
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 78

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12PK.13PK.14PK.15PK.16PK.17
ÖK.1511
ÖK.215111
ÖK.351
ÖK.4131
ÖK.51331
ÖK.61511
ÖK.711311