Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
İKT 5007	Kalkınma İktisadi I	SEÇMELİ	3	0	0	6

Dersi Veren Birim

İktisat Yüksek Lisans

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

DOÇ.DR. MEHTAP TUNÇ

Dersi Alan Birimler

İktisat Yüksek Lisans

Dersin Amacı

Dünya nüfusunun yaklaşık yüzde 80'inini az gelişmiş ülkeler oluşturmakta ve gelir eşitsizliği az gelişmiş ekonomiler aleyhine giderek artmaktadır. Gelişmiş ülkelerde ise kalkınmanın sürekliliğinin sağlanması doğrultusunda teknolojik gelişmeler hızla sürmektedir. Düşük gelirli ekonomilerin niçin bu teknolojik gelişmenin gerisinde kaldığı ve bu süreçte uygulayacakları stratejilerin neler olması gerektiği kalkınma iktisadı bilim dalının önemini ve güncelliğini açığa çıkarmaktadır. Dünyada yoksulluğun giderek artması ve insani kalkınma boyutunun daha çok ön plana çıkması ile II. Dünya Savaşı sonrası az gelişmiş ülkelerin neden geride kaldıklarını açıklamaya yönelik kalkınma kuramlarının günümüzde sorgulanmasını gerektirmektedir. Ayrıca, Türkiye ekonomisinin de gelişmekte olan bir ülke olması dikkate alındığında, bu ders kalkınma iktisadı bilim dalını tanımaya, II: Dünya Savaşı sonrası ileri sürülen kuramların dışında kalkınma alanında yeni gelişmeleri ele almayı, ülke analizlerinden hareketle az gelişmişlik sorununu irdelemeyi amaçlamaktadır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Kalkınma olgusunu analiz edebilme
2	Geleneksel ve yeni kalkınma yaklaşımları açısından, az gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin durumunu değerlendirebilme.
3	Değişen kalkınma anlayışına bağlı olarak kalkınma stratejilerini analiz edebilme
4	Gelişmekte olan bir ülke olarak Türkiye için kalkınma modeli geliştirebilme
5	Gelişmiş ülkelerin ulaşmış oldukları gelişmişlik düzeyini dikkate alarak, az gelişmiş ülkeler açısından karşılaştırmalı analiz yapabilme.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Kalkınma ekonomisi bilim dalının gelişimi, kalkınma, büyüme, sanayileşme ve gelişme kavramları, kalkınma ekonomisinin özellikleri, kalkınmanın ölçülmesi, az gelişmişlik olgusu
2	Geleneksel İktisat Kuramı ve kalkınma, az gelişmişliğin açıklanmasına ilişkin Modernleşme kuramları; Kısır Döngü Kuramları (R.NURKSE), İkili Yapı Kuramı (A.LEWIS)
3	Modernleşme Kuramları Ekonomik Yapı ve Kalkınma (Maddison, Lamfasussy, Clark.Kuznets Chenery, Adelman ve Moris Yaklaşımları, Kaldor Hipotezi), Modern toplum yaklaşımı, N.J.SIMELSER: Yapısal Farklılaşma, COLEMAN: Farklılaşma ve Siyasi Modernleşme, S.M.LIPSET: Ekonomik Gelişme ve Demokrasi
4	Modernleşme Kuramları (devam); W.W.ROSTOW: Tarihsel Gelişim Aşamaları Kuramı, MCCELLAND, SCHUMPETER; B.F.HOSELITZ: Girişim Yeteneği ve Davranış Tercihlerine Dayalı Kuramlar, INKELES: Modernleşmenin Birey Üzerindeki Etkileri, BELLAH ve DAVIS: Japon Kalkınma Modeli
5	Nüfus tuzağı yaklaşımları,-H.Leibenstein, Nelson, Optimum Nüfus yaklaşımı, Gelir dağılımı yaklaşımları- Sınırsız Emek Arzı ile Kalkınma, Kuznets, Lecaillon
6	Dengeli ve Dengesiz Kalkınma Kuramları (A.O.HIRSCHMAN), Büyük İtiş Kuramları (ROSENSTEIN-RODAN)
7	Klasik Marksizim ve Gelişme, Bağımlılık Kuramları: Baran, ECLA, Frank, Dos Santos, Amin (Eşitsiz Mübadele Kuramı)
8	Bağımlılık Yaklaşımları (devam); Cordoso, Wallerstein, Laclau, Temel İhtiyaçlar Yaklaşımına Yönelik kalkınma Kuramları; Seers, Agarwala, Chenery, Adelman ve Morris
9	ARA SINAV
10	Küreselleşme, yeni ekonomi ve bilgi toplumu, Değişen kalkınma anlayışı
11	Yeni kalkınma yaklaşımları-Temel İhtiyaçlar Yaklaşımı, Neo-Liberal kalkınma Kuramları; Bauer ve yamaey, Krueger, Balassa, Little, Bhagwati, Felstein, Buchanan, Grindle
12	İnsani sürdürülebilir kalkınma kuramları; Sen, Goulet, Edwards (Etik Özgürleştirici Kalkınma), Birleşmiş Milletler Yaklaşımı, Lele, Redeliff, Meadows (Çevreci Kalkınma)
13	Kalkınma Kuramlarının eleştirisi, Geleneksel ve yeni kalkınma stratejileri
14	Kalkınmanın Finansmanı

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

ADELMAN, Irma. Ekonomik Büyüme ve Kalkınma Teorisi
AMIN, Samir. Eşitsiz Gelişme
BAŞKAYA, Fikret. Azgelişmişliğin Sürekliliği
BAŞKAYA, Fikret. Kalkınma İktisadının Yükselişi ve Düşüşü
CİRHİNLİOĞLU, Zafer. Az Gelişmişliğin Toplumsal Yapısı
ÇATALOĞLU, Oğuz. Ekonomik Kalkınma ve Büyüme
SAVAŞ, Vural, Kalkınma Ekonomisi
GÖNEL,Feride, Kalkınma Ekonomisi
BOEKE,J.H., Economics and Economic Policy of Dual Societies
MARX, Karl, Capital
NURKSE, R., Az Gelişmiş Ülkelerde Sermaye Teşekkülü

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Ders sözel ve sayısal verilerin incelenmesine dayanmaktadır

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	ARS	ARASINAV
2	YYC	YARIYIL İÇİ ÇALIŞMA
3	YYS	YARIYIL SONU SINAVI
4	YYBN	YARIYIL SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.40 + YYC* 0.20 + YYS * 0.40
5	BUT	BÜTÜNLEME
6	BUTBN	BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.40 + YYC * 0.20 + BUT* 0.40

*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Kalkınma literatüründe yer alan teorik bilgiler ve bunların arka planında yer alan matematiksel ilişkiler, yazılı olarak yapılan ara ve final sınavları ile ölçülecektir. Az gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin neden geride kaldığını açıklamaya yönelik olarak ileri sürülen geleneksel ve yeni kalkınma kuramlarına ilişkin literatür ve ülkelerin yaşadıkları kalkınma deneyimlerinin analizi ödev verilerek değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

mehtap.tunc@deu.edu.tr 3010652

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Çarşamba 13:00-14:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders anlatımı	13	3	39
Haftalık ders öncesi/sonrası hazırlıklar (ders materyallerinin, makalelerin okunması vb.)	13	2	26
Vize sınavına hazırlık	1	15	15
Final sınavına hazırlık	1	20	20
Ödev hazırlama	1	25	25
Okuma	1	15	15
Final sınavı	1	3	3
Vize sınavı	1	3	3
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			146

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.1	PK.2	PK.9
ÖK.1	3	3
ÖK.2	3	5
ÖK.3
ÖK.4
ÖK.5			4

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI