DERS ADI

: Bilişsel Dilbilim

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
DİL 4045 Bilişsel Dilbilim SEÇMELİ 2 0 0 3

Dersi Veren Birim

Dilbilimi

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF.DR. KAMİL İŞERİ

Dersi Alan Birimler

Dersin Amacı

Bu dersin amacı dilin aslında dünya ile kurduğumuz ilişki ve dil-dışı dünyamızı algıladığımız yoluyla şekillendiğini göstermektir. Sözcük oluşturmanın, bilişsel dizgelerin, anlamsal ve sözdizimsel olguların bilişsel süreçler yoluyla gerçekleştiği ortaya konacaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Bilişsel yöntemlerin deneysel hikâyelerini dinleyerek zihinsel olarak algıladığımız gerçekleri sınıflandırabilmesi
2   Bilişsel süreçler sonucu ortaya çıkan düzdeğişmece ve eğretileme olgularını teşhis edebilmesi
3   İkonize etmenin, dilbilgiselleştirmenin, sözcüksel değişimin ve dil öğrenmenin nasıl gerçekleştiğini irdelemesi
4   Dış dünyayı algılama ile dilin arasındaki sıkı bağı ilişkilendirip psikoloji ile dilbiliminin arasındaki yakın bağları sunabilmesi
5   Alana ilişkin deney yapabilmesi

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Giriş Bilişsel dilbilimi nedir Neyle uğraşır Bilişsel dilbiliminin öncüleri kimlerdir Türkiye de kimler ve hangi üniversite bölümleri bu branşla uğraşır Prototipler ve Sınıflandırmalar Renkler, kareler, kuşlar ve kupalar: sözcüksel sınıflandırmalar ile ilgili ilk deneysel araştırmalar
2 Sınıfların iç yapısı: prototipler, sıfatlar, ailesel benzerlikler ve cisim (gestalt) Bağlam-bağıntısı ve kültürel modeller
3 Sınıflandırmanın Seviyeleri Organizmaların temel seviye sınıflandırmaları ve somut nesneler
4 Üst seviye sınıflandırmalar ve deneysel hiyerarşik düzenler
5 Alt seviye sınıflandırmalar, birleşik terimler ve sözcük oluşturma
6 Temel seviye sınıflandırmalar ve basit deneyimler: devinim, olay, özellikler, durumlar ve konumlar
7 Kavramsal düzdeğişmeceler ve eğretilemeler
8 Arasınav
9 Düzdeğişmeceler, eğretilemeler ve duygu sınıflarının yapısı
10 Düşüncenin aktarımı olarak düzdeğişmece kullanmak: bilim ve politikadan örnekler
11 Şekil ve zemin Şekil ve zemin, cismin yörüngesi (trajector) ve zeminsel imge (landmark)ilgeçlere yönelik ilk deneyler
12 Nesne, zemin ve iki düzdeğişmece: Basit tümcesel dizgelerin bilişsel açıklaması Önplandaki nesnelerin (prominence) diğer türleri ve bilişsel süreçler
13 Çerçeve ve dikkat yaklaşımı Çerçeveler ve yazılar Olay-çerçeveleri ve dikkatin pencerelenmesi
14 Diğer konular İkonizm Dilbilgiselleşme Sözcüğün dinamizmi ve prototip kuramı Bilişsel dilbiliminin yabancı dil öğretimine etkisi

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

1. Cruse, Alan D. & Croft, William (2004) Cognitive Linguistics. Cambridge: Cambridge University Press.
2. Ungerer, Friedrich & Schmid, Hans-Jörg (1996) An Introduction to Cognitive Linguistics. London & New York: Addison Wesley Longman Limited.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

1. Ders
2. Sunum
3. Tartışma ve Değerlendirme
4. Sınıfta örneklerle anlatım
5. Örnekler üzerine tartışma
6. Deneyler üzerine tartışma
7. Deney yapma

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 VZ Vize
2 FN Final
3 BNS BNS VZ * 0.40 + FN * 0.60
4 BUT Bütünleme Notu
5 BBN Bütünleme Sonu Başarı Notu VZ * 0.40 + BUT * 0.60


*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

1. Vize
2. Final

Değerlendirme Kriteri

1. ÖÇ 1-5: Ara sınav ve finalde sorulacak sorular ile değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Derslerin %70ine katılım zorunludur.
2. Arasınav ve finalde kopya ve intihal girişimleri "0" (sıfır) olarak değerlendirilir ve/ya fiili disiplin cezasıyla sonuçlanır.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

meltem.sargin@deu.edu.tr
Ofis no: B 432
Ofis tel no: 0232 301 (86 24)

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Mümkün olan her zaman.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 1 13
Uygulama 13 2 26
Haftalık Ders Öncesi/Sonrası Hazırlıklar 12 2 24
Vize Sınavına Hazırlık 1 7 7
Final Sınavına Hazırlık 1 12 12
Final Sınavı 1 1,5 2
Vize Sınavı 1 1,5 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 86

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12PK.13PK.14
ÖK.155
ÖK.255
ÖK.355
ÖK.455
ÖK.555