Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
DİL 2025	Deyimbilim	SEÇMELİ	2	0	0	3

Dersi Veren Birim

Dilbilimi

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF.DR. ÖZGE CAN ERDOĞAN

Dersi Alan Birimler

Dersin Amacı

Öğrencilerin deyim çalışmalarının alanyazında nasıl yer aldığını görmeleri, deyimleşme sürecinde geçirilen süreçler, deyimlerle etkili anlatımın nasıl sağlanacağı, deyimleşme ölçütleri vb. öğrenmeleri ve diller arasında karşılaştırmalar yaparak özellikle Türkçe deyimlerin sözlüklerdeki yerini, nasılını, nasıl olması gerektiğini öğrenmeleri, bu sayede de kültürümüze ait pek çok deyimin öyküsünü bilmeleri ve farklı bağlamlarda farklı deyim kullanabilme becerilerini geliştirmeleri hedeflenmektedir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	1. Deyimbilimle ilgili temel kavramları tanımlayabilmesi
2	2. Deyimler ve toplum/ dil arasındaki ilişkiyi özellikleriyle açıklayabilmesi
3	3. Deyimbilimsel bir araştırma taslağı hazırlayabilmesi
4	4. Toplumsal sınıf, etnik köken, toplumsal katmanlaşma ve dil arasındaki ilişkiyi aralarındaki farkı göstererek deyimleri karşılaştırabilmesi
5	5. Türkçedeki ve İngilizcedeki deyimleri tanıyabilmesi

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Giriş: Kalıplaşmış ifadeler (Formulaic sequences)
2	Deyimbilim ve Kültürel Temelleri
3	Eşdizimlilik, Eşanlamlılık, Çağrışım (Connotation)
4	Anlambilimsel birim olarak deyimler
5	Metaforlar ve Metafor Kuramları
6	Üretken Deyimbilim (Productive Phraseology)
7	Deyim Çeşitliliği ve Değişkenliği (Idiom variation and variability)
8	Ara Sınav
9	Deyimsel Yaratıcılık, Deyim Çeşitliliğinin Alt türleri
10	Deyim Çeşitliliğinin ilkeleri, Deyim Çeşitliliğinde bilişsel sınırlamalar
11	Deyim Türleri, Deyim Sözlükleri
12	Farklı Dillerde ve Türkçede Eşdizimlilik ve Deyim Çalışmaları
13	Kültürel açıdan kalıplaşmış/deyimsel dil
14	Kapanış: Genel Bakış

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Cowie, A. P. (2001). Phraseology: Theory, Analysis, and Applications. Oxford.
Glaser, R. (1998). The Stylistic Potential of Phraseological Units in the light of Genre Analysis. Oxford: Clarendon Press.
Skandera, P. (2007). Phraseology and Culture in English. Walter de Gruyter.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

1. Ders
2. Sunum
3. Soru-Yanıt

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	VZ	Vize
2	FN	Final
3	BNS	BNS	VZ * 0.40 + FN * 0.60
4	BUT	Bütünleme Notu
5	BBN	Bütünleme Sonu Başarı Notu	VZ * 0.40 + BUT * 0.60

*** Bütünleme Sınavı Yapılmayan Birimlerde Bütünleme Kriteri Dikkate Alınmaz.

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Değerlendirme Kriteri: (Öğrenme çıktılarının hangi boyutları hangi değerlendirme kriteri ile ölçülüyor Değerlendirme kriterleri öğrenme yöntemleri ile ilişkilendirilmelidir.)
1. ÖÇ 1,2,4,5,6: Ara sınav ve finalde sorulacak sorular ile değerlendirilecektir.
2. ÖÇ 3 : Dönem ödevi raporu ile değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Derslerin %70 ine katılım zorunludur.
2. Derse katılmamış olmak ev ödevinin geç teslim edilmesi için geçerli bir mazeret olarak değerlendirilmeyecektir.
3. Ara sınav, ödev ve final faaliyetlerine katılma, değerlendirmede dikkate alınacaktır.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

DOÇ.DR. ÖZGE CAN 0232 301 86 33
EDEBİYAT FAKÜLTESİ DİLBİLİM BÖLÜMÜ C BLOK 2. KAT
ozge.can@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

PAZARTESİ GÜNLERİ 12:00-12:30

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı			0
Uygulama	13	2	26
	0	0	0
Diğer	0	0	0
Haftalık Ders Öncesi/Sonrası Hazırlıklar	13	1	13
Vize Sınavına Hazırlık	1	1	1
Final Sınavına Hazırlık	1	2	2
Diğer Kısa Sınavlara Hazırlık	0	0	0
Bireysel Ödev Hazırlama	1	8	8
GrupÖdeviHazırlama	1	20	20
Sunum Hazırlama	1	3	3
Final Sınavı			0
Vize Sınavı	1	1	1
Diğer Kısa Sınav vb.	1	1	1
	0	0	0
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			75

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.2	PK.3	PK.5	PK.6	PK.8	PK.9	PK.10	PK.11
ÖK.1	5	5					5
ÖK.2								5
ÖK.3				5	5
ÖK.4			5
ÖK.5						5

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI