DERECE PROGRAMLARI

Kuruluş (kuruluş tarihi, programın genel yapısı)

1993-1994 Eğitim öğretim yılında Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulu (SHMYO) bünyesinde açılan Ambulans ve Acil Bakım Teknikerliği Programı Türkiye de bir ilki başlatmıştır. Bu ilk, Türkiye nin çok ihtiyaç duyduğu ve o güne kadar herhangi bir ciddi çalışmanın yapılmadığı ilkyardım ve acil bakım konusunda atılmış önemli bir adım olmuştur. Ülkemiz için bu adımın atılmasında büyük emeği geçen programın kurucusu ve zamanın Yüksekokul Müdürü Sayın Prof. Dr.Necla ÇEVİK in katkılarıyla Kanada Cambrian College ile işbirliği içinde program başlanmıştır. Türkiye genelinde diğer üniversitelerde açılan programlara öncülük etmiş 1993-1994 yılında eğitim öğretime başlanmıştır.

Paramedikler günümüzde Ambulans sistemlerindeki yeni açılımlar ve hastane öncesi acil sistemindeki köklü değişikler sonucu önemli ve zorunlu elemanlar haline gelmişlerdir. Sektörün bu önemli ihtiyacını karşılayan programımızın bu doğrultudaki misyonu da, bilgi, beceri ve donanım üstünlüğü kazanmış paramediklerin yetiştirilmesinde öncü rolü üstlenmek ve sürdürmektir. Sağlık sektörünün beklentileri ve ihtiyacı doğrultusunda yaşam boyu gelişme eğilimi gösteren, farklılık yaratan ve alanında yeterli bilgi ve beceriye sahip paramedikleri yetiştirmeye yönelik eğitimimiz, öğrencilerimize mesleki bilgi ve becerilerin yanı sıra etkin iletişim kurma, ekip içerisinde çalışabilme, sorunları fark edebilme ve çözme yeteneği kazandırmayı da amaçlamaktadır.

Hastane içi uygulamalar, 112 uygulamaları ile zorunlu 1. sınıf yaz stajı öğrencilerimizin iş yaşamına başlamadan önce alan deneyimi kazanmalarını sağlamaktadır.Önemi ve etkinliği giderek artan bir meslek olması nedeniyle iş bulma olanağı oldukça geniştir. Ülkemizde son yıllarda hastane öncesi sağlık hizmetlerinde yapılan değişiklikler ile program mezunlarının 112 Ambulanslarında Sağlık Teknikeri ünvanı ile iş bulma olanaklarında çok büyük artışlar olmuştur.

Mezunların neredeyse tamamının Devlet sektöründe çalışmaya başladığı günümüzde mezunlarımız özel Ambulans şirketlerinde ve özel hastane acil servislerindeki iş olanaklarından da yararlanabilmektedir. Programın gerektirdiği öğretim faaliyetleri, istihdam olanakları ve planlama konularında; Sağlık Bakanlığı, Sağlık Müdürlükleri, kamu ve özel sağlık kuruluşları (hastaneler, klinik, tıp merkezleri vb), özel ambulans şirketleri, belediyeler, sivil toplum örgütleri ve meslek odaları ile iş birliği yapılır.

Program Misyonu: Hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde, hasta ve yaralılara yerinde, zamanında ve doğru tedaviyi uygulayabilen, temel ve ileri yaşam desteği verebilen, her türlü sistem travmasını tanıyıp uygun acil yaklaşımı yapabilen, ilk müdahaleleri yapılmış hasta ya da yaralıların ambulansla güvenli bir şekilde hastanelere ulaşmasını sağlayan donanımlı sağlık teknikeri yetiştirmektir.

Program Vizyonu: İlk ve acil yardım alanındaki uluslararası düzeyde her türlü bilimsel yeniliği ve gelişmeyi takip ederek, beceri ve donanım üstünlüğü kazanmış ilk ve acil yardım teknikerlerinin yetiştirilmesinde öncü rolü üstlenmek ve sürdürmektir.

İç paydaşlarımız :
*Öğrencilerimiz
*Öğretim elemanlarımız
*Öğrenci işlerinde görevli personelimiz
*Rektörlüğümüz Kalite Komisyonu, Eğitim Komisyonu

Dış Paydaşlarımız:
*Sağlık Bakanlığı
*Eski Mezunlarımız
*112 Ambulans Çalışanları
*Kamu Hastaneleri ve Özel Hastaneler
*112 İstasyonları

Program Kalite ve Komisyon Üyeleri:
Prof. Dr. Sedat YANTURALI (Komisyon Başkanı)
Doç. Dr. Bennur KOCA
Öğr. Gör. Dr. Tuğba GÜLTEKİN

Kazanılan Derece

İlk ve Acil Yardım Programı Teknikeri, Önlisans

Derecenin Düzeyi

Önlisans derecesi

Kabul ve Kayıt Koşulları

Meslek lisesi diploması veya lise diploması, ulusal Öğrenci Seçme Sınavı ile yerleştirme.

Önceki Öğrenmenin Tanınması Hakkında Kurallar

Aynı programa başka bir üniversitede devam etmiş öğrenciler aldıkları derslerin kredilerini program başkanlığının önerisi ve SHMYO Müdürlüğünün onayı ile kabul edildikleri programın kredisi olarak saydırabilirler.
Yatay Geçişle gelen öğrenciler:
Türkiye'deki ve yabancı ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından Dokuz Eylül Üniversitesine yatay geçiş yapmak isteyen öğrenciler için Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yandal ile Kurumlararası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik ile Üniversitemiz Senatosunun belirlediği yatay geçişlerle ilgili Değerlendirme Şartları uygulanır.
Yatay Geçiş Kontenjanları Yükseköğretim Kurulu tarafından ilan edilmektedir. Değerlendirme ise; fakülte ve yüksekokullarda oluşturulan komisyonlar tarafından yapılmakta ve ilgili kurullarca karara bağlanarak ilan edilmektedir.

Dikey Geçişle gelen öğrenciler:
Meslek Yüksekokullarından mezun olanların, bitirdikleri alanların devamı niteliğindeki lisans programlarına dikey geçişleri; Meslek Yüksekokulları ve Açık Öğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkındaki Yönetmelik hükümleri uygulanır.
Üniversite tarafından ayrılan kontenjanlar ÖSYM Başkanlığına bildirilir. Bildirilen bu kontenjanlar ve koşullar ÖSYM tarafından hazırlanan Dikey Geçiş Kılavuzunda ilan edilir.
Yerleştirme işlemleri Dikey Geçiş Sınavı neticesine göre merkezi olarak ÖSYM tarafından gerçekleşir.

Dokuz Eylül Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğine göre Enstitülere bağlı programlara yatay geçişle öğrenci alınmamaktadır. Öğrencinin bir başka üniversitenin lisansüstü programına kayıtlı iken alıp başarılı olduğu derslerden Dokuz Eylülde aynı lisansüstü programa kayıt olduktan sonra hangilerinin asgari ders yükünden sayılması ile ilgili dilekçesine istinaden, ders içeriklerini ve not döküm çizelgesini gösteren başvurusu, danışmanın önerisi, anabilim dalı başkanlığının görüşü ve enstitü yönetim kurulu kararıyla belirlenir. Değişim programlarına katılan öğrencilerin karşı üniversiteden aldıkları dersler seçimlik ya da zorunlu ders olarak kabul edilir.

Yeterlilik Koşulları ve Kuralları

Programdan mezun olabilmek için öğretim planında tanımlanmış olan, 90 ECTS karşılığı mesleki, zorunlu ders ve staj, 30 ECTS karşılığında seçmeli ders almış olmalı ve 120 ECTSyi tamamlamalıdır. Derslerden başarı notu 60 ve üzeridir. Derslere devamlılık zorunlu olup, teorik derslerin %70ine, uygulamalı derslerin %80ine devam şarttır. Öğretim planında tanımlanmış olan ön şartlı derslerde, ön şart olan ders ya da derslerden devamını sağlamış olmak gerekir.

Program Profili (programın amacı, programın yapısı, yöneldiği alanlar, bölüm olanakları)

Programda, Fizyoloji, anatomi, tıbbi terminoloji, farmakoloji gibi temel tıp bilimlerine ait dersler yanı sıra, genel kültür dersleri yer almaktadır. Mesleki dersler olarak Acil Hasta Bakımı, Acil Sağlık Hizmetleri, Resussitasyon, Travma, İleri Yaşam Desteği Uygulamaları ile Beden Eğitimi ve Vücut Geliştirme dersleri yer almaktadır. Öğretim planında yer alan seçmeli derslerle mesleki gelişim ve sosyal ve kültürel gelişim desteklenmektedir. 1. sınıf sonunda 32 iş günü stajlarını DEÜ Hastanesinde ya da program başkanlığının onayladığı diğer hastanelerde (Tıp Fakültesi Hastanesi, Devlet Hastaneleri, Özel hastaneler) ya da 112 Ambulans servislerinde yapmaktadırlar. Öğrenciler 1. sınıfta temel İngilizce dersleri alırken 2. yıl mesleki İngilizce dersleri almaktadırlar. Öğrenciler, tıbbi etik ve deontolojik kurallara sıkı sıkıya bağlı, hasta haklarına saygılı her an her şartta verilen görevi yerine getirebilecek ruhsal ve fiziksel yapıya sahip kişiler olarak yetiştirilmektedir.

İLK ve ACİL YARDIM Programının amacı Türkiye nin ihtiyacı olan hastane öncesi acil sağlık hizmetlerinde acil tıbbi durumdaki hasta ve yaralılara güncel ve bilimsel ilk ve acil yardım uygulamalarını yapabilen, gerektiğinde bu hasta ve yaralıların ambulanslarla güvenli ve hızlı bir şekilde sağlık kurumlarına ulaşmalarını sağlayabilen 5. seviye nitelikli İlk ve Acil Yardım Teknikeri (Paramedik) yetiştirmektir.

İlk ve Acil Yardım Programının eğitim amaçları:
1) Hastane öncesi acil bakım ve kurtarma ile ilgili temel ve klinik tıp bilgilerine sahip olan,
2) Ambulans acil çağrı ve hasta nakilleri için yeterli beceri ve bilgiye sahip olan,
3) Olay yerini değerlendirme becerisine ve bilgisine sahip olan ve uygulayabilen,
4) Ön tanı ve hastane öncesi acil tedavi için gereken mesleksel becerileri uygulayabilen,
5) Acil tıbbi bakım ve girişimleri gerçekleştirebilen,
6) İntravenöz ve intraosseöz girişim yapabilen,
7) Hastaneye ulaştırıncaya kadar hastaya Sağlık Bakanlığınca belirlenen acil ilaçları ve sıvıları uygun yollardan uygulayabilen,
8) Oksijen tedavisi yapabilen,
9) Temel ve ileri hava yolu uygulamalarını, endotrakeal entübasyonu, gerekli hallerde krikotirotomi ve invaziv/noninvaziv mekanik ventilasyon tedavilerini yapabilen,
10) Kardiyo-pulmoner resüsitasyon ve defibrilasyon yapabilen,
11) Travma stabilizasyonu ve pulmoner iğne dekompresyon uygulamasını yapabilen,
12) Uygun taşıma tekniklerini bilen ve uygulayabilen,
13) EKG ve monitörizasyon ile ritim değerlendirmesi yapabilen, defibrilasyon, kardiyoversiyon, external pacemaker uygulaması gibi elektriksel tedavileri uygulayabilen,
14) Kırık, çıkık ve burkulmalarda stabilizasyonu sağlayabilen,
15) Yara kapatma ve basit kanama kontrolü yapabilen,
16) Acil doğum durumunda doğum eylemine yardımcı olabilen,
17) Mesleksel değerler, etik ilkeler ve yasal düzenlemelere uygun davranan,
18) Mesleğini en iyi şekilde yapacak bilgi ve beceriye ulaşmayı amaç edinen ve mesleki gelişimini sağlayacak donanıma sahip olan,
19) Hastane öncesi acil bakımı uygularken etkin iletişim kurabilen,
20) Yaşam boyu öğrenme sorumluluğunu üstlenen ve öz değerlendirme yapabilen paramedikler yetiştirmektir.

İlk ve Acil Yardım Programının eğitim hedefleri:
1) Hastane öncesi acil hasta bakımının gerektirdiği bilgi, beceri ve davranışları uygulayabilen,
2) Mesleğini en iyi şekilde uygulamakla birlikte, kişisel ve toplumsal gelişime katkı sağlayacak sosyal ve kültürel bilgiye sahip olan paramedikler yetiştirmektir.

Temel Program Kazanımları

Mezunların İstihdam Profilleri

Bu programdan mezun olanlar resmi ya da özel sağlık kuruluşlarının ilk ve acil yardım servislerinde veya Sağlı Bakanlığı 112 ambulans servisleri ya da özel ambulans işletmelerinde, Sağlık Teknikeri (paramedik) olarak çalışabilir.

Üst Derece Programlarına Geçiş

Programımızdan mezun olan öğrenciler ÖSYMye başvurarak, Dikey Geçiş Sınavında başarılı oldukları takdirde Acil Yardım ve Afet Yönetimi, Hemşirelik, Hemşirelik ve Sağlık Hizmetleri bölümlerine dikey geçiş yaparak lisans eğitimi yapabilirler.

TYYÇ - Program Yeterlilikleri İlişkisi

Ders Yapısı ve Kredileri

Sınavlar, Ölçme ve Değerlendirme

Derslerde öğrencinin değerlendirmesi, ders tanıtım formlarında belirtilmiş oranlarda, dersin kredisine uygun olarak teorik, uygulama ya da hem teorik hem uygulama ara sınavı, dersin özelliği ve ders sorumlusunun tercihi ile ödev değerlendirmesi yapılır. 1 yarıyıl sonu sınavı yapılır. Yarıyıl sınavında başarılı olamayan öğrenciler için bütünleme sınavı yapılır. Yarıyıl sonu ve bütünleme sınavlarında ders tanıtım formlarında belirtilmişse ödev de değerlendirmeye alınabilir. Dersten başarılı olabilmek için en az 60 başarı notu almış olması gereklidir.

Mezuniyet Koşulları

Öğrenciler mezun olabilmek için 120 ECTS kredisi karşılığı ders ve stajlarını başarıyla tamamlamalıdır. Ders geçme sistemi uygulanmakta olup, öğrencilerin her bir dersten başarılı olabilmeleri için not ortalamasının 100 üzerinden en az 60 başarı notunu sağlaması gerekir. Tek ders sınavlarında başarı notu 50dir.

Çalışma Şekli (tam zamanlı,yarı zamanlı,e-öğrenme)

Tam Zamanlı

Adres ve İletişim Bilgileri (program başkanı veya eşdeğeri)

Prof. Dr. Sedat YANTURALI (Program Başkanı)
e-mail: sedat.yanturali@deu.edu.tr
Tel: 0232 412 27 07

Doç. Dr. Bennur KOCA (Program Başkan Yardımcısı)
e-mail: bennur.koca@deu.edu.tr
Tel: 0232 412 47 03 /24737