Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
ERA 2004	Doğal Boyamacılık	SEÇMELİ	2	0	0	2

Dersi Veren Birim

Tekstil Tasarımı

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

DR. NAZLI ÜREN

Dersi Alan Birimler

Müzik Teknolojisi
Canlandırma Filmi Tasarım ve Yönetimi
Tekstil Tasarımı
Müzik Bilimleri
Tezhip
Film Tasarımı ve Yönetmenliği
Halı, Kilim ve Geleneksel Kumaş Desenleri
Dramatik Yazarlık - Dramaturji
Sahne Tasarımı
Eski Çini Onarımları
Film Tasarım ve Yönetmenliği
Resim
Heykel
Moda Giyim Tasarımı
Hat Sanatı
Grafik Sanatlar
Grafik Resimleme ve Baskı
Tekstil ve Moda Tasarımı
Fotoğraf
Aksesuar Tasarımı
Tekstil Tasarımı
Halı - Kilim ve Eski Kumaş Desenleri
Aksesuar Tasarımı
Çizgi Film ve Animasyon
Dijital Sanatlar
Drama Yazarlığı ve Dramaturji
Grafik Tasarımı
Müzikoloji
Çini Tasarımı ve Onarımı
Oyunculuk
Seramik ve Cam Tasarımı
Kurgu, Ses ve Görüntü Yönetimi
Seramik ve Cam
Film Tasarım ve Yazarlık
Film Tasarımı ve Yazarlığı
Tezhip Sanatı

Dersin Amacı

Öğrencileri doğal boyalar, sürdürülebilir ekstraksiyon ve boyama yöntemleri, mordan uygulamaları ve boyanabilirliği artırmaya yönelik ekolojik yöntemler hakkında bilgilendirmek, ekstraksiyon ve boyama verimliliğinin değerlendirilmesinde kullanılabilecek uygun test yöntemlerini tanıtmak, güncel akademik çalışmaları takip etme ve değerlendirme becerisi kazandırmak.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Doğal boyalar ve sentetik boyalardan farkları hakkında bilgi edinmek.
2	Tekstillerin boyanması ve işlevselleştirilmesi için kullanılabilcek doğal kaynakları tespit etme becerisi edinmek.
3	Ekstraksiyon, mordanlama ve boyama süreçleri hakkında bilgi edinmek.
4	Geleneksel ve güncel doğal boyalar ve uygulama yöntemleri hakkında bilgi edinmek.
5	Doğal boyama ve sürdürülebilirlik konusundaki güncel bilimsel gelişmeleri değerlendirmek.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Doğal boyama tarihi, doğal pigmentlerin geleneksel sanat formlarında kullanımı, sanatsal ve benzersiz çalışmalar.
2	Doğal boyalar ve sürdürülebilirlik, doğal boyaların avantajları ve dezavantajları, doğal ve sentetik boyaların karşılaştırılması.
3	Yaygın doğal boya kaynakları, bitkisel, hayvansal ve mineral boya kaynakları, organik atıkların kullanımı.
4	Son bilimsel araştırmalarda önerilen doğal boya kaynaklarının gözden geçirilmesi.
5	Doğal boya ekstraksiyon yöntemleri, ekstraksiyon işleminin verimliliğinin belirlenmesi.
6	Doğal boyama yöntemleri, boyama işleminin verimliliğinin belirlenmesi.
7	Doğal boyaların çeşitli tekstil liflerine uygulanması: pamuk, yün, ipek, keten ve liyosel.
8	Haslık ve renk ölçümleri, renk bilimi, renk ölçüm sonuçlarının yorumlanması.
9	Mordanlar, mordanlama yöntemleri, toksik olmayan ve biyo mordanlar kullanılarak boyanabilirliğin iyileştirilmesi.
10	Modern teknikler ve ekolojik yöntemlerle boyanabilirliğin iyileştirilmesi: Plazma, ultrason, enzim, UV, mikrodalga ve ozon.
11	Doğal boyalar kullanılarak tekstillerin sürdürülebilir fonksiyonelleştirilmesi: Koku önleyici, UV koruyucu, sinek kovucu, böcek kovucu ve antioksidan tekstiller.
12	Ek fonksiyon kazandırma amacıyla doğal boyaların kullanımındaki mevcut eğilimlerin araştırılması.
13	Doğal boyamanın faydaları üzerine tartışmalar ve yeni doğal boya kaynakları önerme.
14	Genel değerlendirme

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana Kaynaklar:
Bechtold, T., Pham, T., & Manian, A. P. (2023). Textile Coloration with Natural Dyes and Pigments. Handbook of Natural Colorants, 517-541.
Saxena, S., & Raja, A. S. M. (2014). Natural dyes: sources, chemistry, application and sustainability issues. In Roadmap to sustainable textiles and clothing: eco-friendly raw materials, technologies, and processing methods (pp. 37-80). Singapore: Springer Singapore.
Mansour, R. (2018). Natural dyes and pigments: Extraction and applications. Handbook of renewable materials for coloration and finishing, 9, 75-102.
Muthu, S. (2020). Sustainable textiles: production, processing, manufacturing & chemistry.
Vankar, P. S., & Shukla, D. (2019). New trends in natural dyes for textiles. Woodhead Publishing.
Vankar, P. S. (2017). Natural dyes for textiles: Sources, chemistry and applications. Woodhead Publishing.

Diğer Kaynaklar:
Uren, N. (2022) Eco-friendly dyeing of cotton and wool fabrics with avocado seed and peel extracts, Journal of Natural Fibers, 19(16), 13765-13775
Uren, N. (2023) Use of kermes oak (Quercus coccifera L.) seed as a sustainable source for UV-protective functionalization of textiles, 5th International Black Sea Modern Scientific Research Congress.
Uren, N. (2023) Eco-friendly coloration and UV-protective functionalization of textiles using mango (Mangifera indica L.) peel and seed extracts, VI International Antalya Scientific Research and Innovative Studies Congress.
Uren, N. (2024) Ecological dyeing and UV-protective functionalization of cotton lyocell blend fabrics designed for high comfort summer clothing, International Advanced Researches and Engineering Journal, 80(01), 43-50.
Uren, N., Kutlu, B. (2024) Natural dyeing of plasma treated wool with avocado seed extract and use of tartaric acid as bio-mordant, Coloration Technology, early view.

Dergiler:
Journal of Natural Fibers, Coloration Technology, AATCC & Textile Chemists and Colorists, Fibers and Polymers

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	VZ	Arasınav
2	FN	Final
3	BSN	Başarı Notu	VZ * 0.40 + FN * 0.60
4	BUT	Bütünleme Notu
5	BBN	Bütünleme Sonu Başarı Notu	VZ * 0.40 + BUT * 0.60

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Dili

İngilizce

Derse İlişkin Politika ve Kurallar