Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
TRE 5001	Dil Bilim ve Türkçe	SEÇMELİ	3	0	0	8

Dersi Veren Birim

Türkçe Öğretmenliği Yüksek Lisans

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. CANER KERİMOĞLU

Dersi Alan Birimler

Türkçe Öğretmenliği Yüksek Lisans

Dersin Amacı

Dilbilim ile dilbilgisinin farkını; dilbilimin dile yaklaşımını ve dili inceleme yöntemini (dili ele alış tarzını); dilbilimin alanlarını, her bir dilbilim alanının incelediği dil olgularını ve bu olguları incelemede kullandığı temel kavramları sunmak; bu çerçevede Türkçeyi dilbilimsel olarak incelemeyi öğretmek.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Dilbilimin dili nasıl incelediğini kavramak, bu çerçevede dilbilimin dilbilgisinden farkını anlamak.
2	İnsan dilinin niteliklerini ve diğer iletişim dizgelerinden farkını kavramak.
3	Dilbilimin dil incelemesinde temel aldığı temel kuramsal ve yöntemsel ilkeleri bilmek.
4	Dilbilimin alanlarını ve her alanın incelediği dil olgularını ve bu olguları incelemede başvurduğu kavramları tanımak.
5	Türkçeyi dilbilimin kavramları ve yöntemleriyle betimlemeyi bilmek.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Dilbilim nedir Dilbilimci kimdir Dilbilimin dilbilgisinden farkı nedir
2	Dilbilim dili (insan dilini ya da tek tek dilleri) inceler. Dilbilim betimleyici bir bilimdir.
3	Dilbilim dili (Türkçeyi) kendi başına ve kendisi için inceler.
4	Dilbilim dili (Türkçeyi) eşsüremli olarak inceler.
5	Dilbilim için konuşma dili yazı dilinden önce gelir.
6	İnsan dilinin doğası ve nitelikleri 1: a. İnsan dili bilişsel bir işlemler etkinliğidir. b. İnsan dili biçimsel bir tasarımlama (representation) dizgesidir. c. İnsan dilinin temel işlevi anlamlamadir (anlam üretmedir).
7	İnsan dilinin nitelikleri 2: ç. İnsan dili deforme edilebilirdir (esnektir). d. İnsan dili üretkendir. e. İnsan dili dizisel ve dizimsel ilişkilerle işler. f. İnsan dilinin çift eklemliliği
8	Genel tekrar ve ders değerlendirme
9	Dilbilimin dalları 1: Sesbilgisi (fonetik) ve sesdizim (fonoloji). Sesler, sesbirimler, bürün (prozodi) olguları.
10	Dilbilimin dalları 2: Biçimbilim (morfoloji). Sözcük, anlambirim (morfem), sözlüksel (leksikal) anlambirimler ve dilbilgisel anlambirimler.
11	Dilbilimin dalları 3: Sözdizim (sentaks). Tümce ve sözce; öbek.
12	Dilbilimin dalları 4: Anlambilim. Anlam. Sözlüksel anlam/dilbilgisel anlam, Sözlüksel anlam/bağlamsal anlam.
13	Dil/lehçe/ağız/pidjin/kreol/idyolekt: Türk dilleri mi, Türkçenin lehçeleri mi
14	Dillerin sınıflandırılması: Artsüremli (genetik, kökensel) sınıflandırma ve eşsüremli (tipolojik, biçimsel-işlevsel) sınıflandırma.
15	Yarıyıl sonu sınavı

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

1. AKASLAN, Talat, (2012), Dilbilim, Dil Kirlenmesi , Türkçe, Dinozor Yay., İzmir.
2. AKSAN, Doğan, (1979), Her Yönüyle Dil, TDK Yay., Ankara.
3. VARDAR, Berke, (1982), Dilbilimin Temel Kavram ve İlkeleri, TDK Yay., Ankara.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Anlatma, soru-yanıt, tartışma, çözümleme ve birleşim yöntemleri.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	YYC	YYiçiÇalışma
2	YYS	YySonuSınavı
3	BNS	FinalSonu Başarı Notu	YYC * 0.40 + YYS * 0.60
4	BUT	Bütünleme Notu
5	BBN	Bütünleme Sonu Başarı Notu	YYC * 0.40 + BUT * 0.60

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Öğrencilerin derslerin % 70'ine katılımı zorunludur.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

caner.kerimoglu@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri