Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
CDK 5122	Balıklarda Beslenme Ekolojisi	SEÇMELİ	2	0	0	7

Dersi Veren Birim

Fen Bilimleri Enstitüsü

Dersin Düzeyi

Doktora

Ders Koordinatörü

DOÇ. DR. EYÜP MÜMTAZ TIRAŞIN

Dersi Alan Birimler

Canlı Deniz Kaynakları Doktora

Dersin Amacı

Dersin amacı, tek bir balıktan balık topluluklarına kadar uzanan bir bakış açısıyla, balıklarda beslenme biyolojisi ve ekolojisi konularını, besin arama-beslenmeyle ilgili yapılmış araştırmalar üzerinde de durarak ayrıntılı olarak incelemektir. Trofik düzeyler, ideal beslenme teorisi, çeşitli morfolojik adaptasyonlar, beslenmedeki farklılıklar, besin paylaşımı, besin kompozisyonundaki değişimler, besin tüketim miktarını ölçmek için geliştirilmiş modeller dersin bazı temel konularını oluşturmaktadır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Teleost balıkların zengin besin çeşitliliğini, beslenme davranış ve stratejilerini tanımak.
2	Teleost balıkların beslenme ekolojisinde duyu organlarının önemini belirlemek.
3	Balıkların besin arama ve beslenme stratejileri için önerilen kuramları kendi ifadesi ile söylemek.
4	Stok değerlendirme çalışmalarının iyileştirilmesi ve akvakültürün geliştirilmesi için balık besinleri ve beslenme alışkanlıklarına yönelik araştırmaların gerekliliğini saptamak.
5	Balık mide içeriklerini analiz etmek ve balık diyet kompozisyonlarını tanımlamak için istatistiksel ölçütler kullanmak.
6	Balıklarda besin tüketimini belirlemek, ölçmek için kullanılan modellerin anlaşıldığını göstermek.
7	Balıkların beslenmesi üzerine deneyler veya araştırmalar tasarımlama becerisini göstermek.
8	Kendi çalışmalarının sonuçlarını ve/veya başka araştırıcılarınınkilerini yorumlamak ve eleştirel biçimde tartışmak.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Giriş	Ders planı, ders kitabı ve yararlanılacak diğer kaynakların tanıtılması. Ödevlerin atanması. Derste işlenecek temel konulara genel bir bakış.
2	Trofik düzeyler ve ideal beslenme teorisi	Trofik düzey kavramı, trofik seviyeler düzeni ve sınırlayıcı faktörler. İdeal beslenme teorisine giriş. Besin arama-beslenme modellerinin temel öğeleri ve kısıtlamalar.
3	Beslenmeyle ilgili morfolojik adaptasyonlar	Vücut Şekli. Çene yapısı ve pozisyonu. Dişler ve solungaç dikenleri. Sindirim kanalı. Duyu organlarının beslenme davranışındaki rolü.
4	Beslenmedeki farklılıklar	Trofik adaptasyon. Loca "Guild" kavramı ve rekabet. Seçici beslenen balıklar, seçici olmayanlar ve fırsatçı türler.
5	Bitkilerle beslenen balıklar	Bitki yiyen (herbivor) balıklar. Bitkilerin besin olarak alımındaki fiziksel ve kimyasal süreçler. Deniz bitkilerinin, kendisini besin olarak tüketenlere karşı geliştirdikleri kimyasal savunma mekanizmaları.
6	Detritusla beslenen balıklar	Detritusla beslenen balıklar ve bunların detritus besin ağındaki rolleri. Detritusla beslenen balıkların beslenme stratejileri. Sindirim kanalı.
7	Planktonla beslenen balıklar	Zooplanktonla tanecikli beslenme. Filtrasyonla beslenme. Larval beslenme.
8	Ara sınav
9	Bentik organizmalarla beslenen balıklar	Bentik predatör (avcı) balıkların beslenme stratejileri. Beslenme alanının seçimi ve korunması. Bentik organizmalarla beslenen balıkların, bu organizmaların oluşturduğu topluluklar üzerindeki etkileri.
10	Besinini yüzerek yakalayanlar (balıklarla beslenen balıklar)	Piscivor (balıkla beslenen) balıklar. Predatör balıkların beslenme stratejileri. Alışılmadık besin kaynağı olarak balıklar. Öğrenci sunumları.
11	Genel ekolojik konular	Besin paylaşımı. Besin kompozisyonunun değişimi. Ekosistemdeki görev-yer değişimi ve predatör riski. Öğrenci sunumları.
12	Besin tüketiminin hesaplanması için geliştirilmiş modeller	Boşaltım modelleri. Biyo-enerjitik model. Balıklarda günlük besin tüketim oranının hesaplanması: MAXIMS modeli.
13	Balıkların beslenmesiyle ilgili mide içeriği analizine dayanan araştırma yöntemleri	Örnekleme yöntemleri ve laboratuvar çalışmaları. Besin kompozisyonunun nicel olarak tanımlanması: Yüzde ölçüler ve bazı genel indeksler. Veri analizi ve değerlendirilmesi, istatistiksel yöntemler. Öğrenci sunumları.
14	Ara sınav

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Kaynak kitap:

Gerking, S. D. 1994. Feeding ecology of fish. Academic Press, San Diego, California, ABD, 416p.

Ek kaynaklar:

Bowen, S. H. 1996. Fisheries techniques (2nd ed.). In B. R. Murphy and D. W. Willis (Eds.), Quantitative description of the diet. American Fisheries Society, Bethesda, Maryland, ABD, 513-532.
Cortés, E. 1997. A critical review of methods of studying fish feeding based on analysis of stomach contents: Application to Elasmobranch fishes. Can. J. Fish. Aquat. Sci. 54: 726-738.
Hyslop, E. J. 1980. Stomach contents analysis: a review of methods and their application. J. Fish Biol. 17: 411-429.
Richter, H., Focken, U. and Becker, K. 1999. A review of the fish feeding model MAXIMS. Ecol. Modelling. 120: 47-64.
Persson, L. 1986. Patterns of food evacuation in fishes: a critical review. Environ. Biol. Fishes. 16: 51-58.

Ayrıca deniz balıklarının besinleri ve beslenme alışkanlıkları üzerinde yazılmış en az bir düzine klasik makale de okuma listesine dahil edilecektir.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Dersler sınıfta ders anlatma ve tartışma formatında yapılmaktadır. Konuların daha iyi anlaşılmasına yönelik ayrıntılı sözel ve görsel açıklamalarda bulunulur. Öğrencilerin sınıf içi tartışmalara bireysel katılımı özellikle teşvik edilir.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	ARS 1	ARASINAV 1
2	ARS 2	ARASINAV 2
3	ODV	ÖDEV
4	YSS	YIL SONU SINAVI
5	YSBN	YIL SONU BAŞARI NOTU	ARS 1* 0.10 + NOTARS 2 * 0.10 + ODV * 0.30 + YSS * 0.50
6	BUT	BÜTÜNLEME
7	BUTBN	BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU	ARS 1* 0.10 + ARS 2 * 0.10 + ODV * 0.30 + BUT * 0.50

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Dersin başarılı biçimde tamamlanması için düzenli katılım mutlaka gereklidir. Aşırı devamsızlık durumunda öğrenci, dersten edineceği en yüksek düzeydeki bilgi kapasitesine erişemeyebilir.
2. Öğrenci, ilgili derse katılmış olsun ya da olmasın her bir hafta için planlanan okuma programından sorumludur.
3. Bütün öğrencilerin sınıf içi tartışmalara katılımı zorunludur.
4. Öğrenci sunumlarının birlikte kararlaştırılan tarihlerde yapılması zorunludur.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Dr. Öğr. Üyesi E. Mümtaz TIRAŞIN
DEÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü, İnciraltı - Balçova.
Tel: (232) 2785565 / 144. E-posta: mumtaz.tirasin@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri