DERS ADI

: DEPREME DAYANIKLI YAPILARIN MİMARİ TASARIM İLKELERİ

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
MİM 3637 DEPREME DAYANIKLI YAPILARIN MİMARİ TASARIM İLKELERİ ZORUNLU 4 0 0 4

Dersi Veren Birim

Mimarlık

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. TANER UÇAR

Dersi Alan Birimler

Mimarlık

Dersin Amacı

Mühendislik sismolojisindeki temel kavramların öğretilmesi. Yapıların deprem yer hareketi etkisindeki titreşiminin incelenmesi. Betonarme yapıların deprem etkisindeki davranışının incelenmesi. Deprem etkileri altında uygun tasarım için bina taşıyıcı sistemlerinin düzenlenmesi. Deprem etkileri altında düzensiz binaların incelenmesi.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Depremlerin oluşum sürecini ve jeolojik fayları tanımak
2   Depremlerin yeryüzündeki etkilerini öğrenmek
3   Betonarme yapı elemanların ve yapıların deprem yer hareketi etkisindeki davranışını anlamak
4   Taşıyıcı sistemlerin düzenlenmesine yönelik temel ilkeleri kavramak
5   Planda ve düşey doğrultuda taşıyıcı sistemde ortaya çıkan düzensizlikleri anlamak ve tasarımda uygulamak

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Yerkürenin İç Yapısı, Depremi Tetikleyen Mekanizmalar, Kıtaların Kayma Teorisi, Levha Tektoniği Kuramı, Levha Hareketlerinin Nedenleri ve Hareket Tipleri, Depremlerin Oluşum Süreci ve Jeolojik Faylar, Elastik Geri Sekme Teorisi, Türkiye de ve Dünyada Meydana Gelmiş Önemli Depremler.
2 Deprem Dalgaları Sismik Dalgalar, Depremin Kinematik Parametreleri (Odak Noktası, Dış Merkez, Odak Derinliği, Şiddet, Büyüklük), Depremlerin Kaydedilmesi, Depremlerin Sınıflandırılması, Depremin Yeryüzündeki Etkileri.
3 Basit Yapıların Dinamik Davranışı, Tek Serbestlik Dereceli (TSD) Sistemlerin Hareket Denklemi, Doğrusal Sistemlerin Deprem Davranışı, Davranış Spektrumu Kavramı.
4 Çok Serbestlik Dereceli (ÇSD) Sistemler ve Hareket Denklemi, Gerçek Yapılarda Yığılı Kütle Modeli, Tek Katlı Genel Planlı Yapılar, Simetrisiz Sistem, Tek Simetri Eksenli Sistem, Simetrik Sistem.
5 Deprem Yükleri (Tekrarlı ve Tersinir Yükler) Etkisinde Beton ve Donatı Çeliğinin Davranışı, Betonarme (BA) Döşemeler ve Deprem Etkisinde Davranışları, BA Kirişler ve Deprem Etkisinde Davranışları, BA Kolonlar ve Deprem Etkisinde Davranışları, BA Kiriş Kolon Birleşim Bölgeleri.
6 BA Çerçevelerde Güç Tükenmesi Biçimleri, Plastik Mafsal Kavramı, Güçlü Kolon Zayıf Kiriş İlkesi, BA Elemanlarda Hasar Türleri, Kolon Hasarları (Eğilme Hasarı, Kesme Hasarı, Burulma Hasarı, Kolonda Basınç Kırılması), Kiriş Hasarları, Birleşim Bölgesi Hasarları, Yapının Deprem Etkisinde Genel Davranışı.
7 Ara sınav.
8 Depreme Karşı Güvenlik, Taşıyıcı Sistemlerin Düzenlenmesi Genel İlkeler, Geometri, Süreklilik, Rijitlik ve Dayanım, Süneklik, Taşıyıcı Sistemlerin Düzenlenmesi Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği-2018 (TBDY-2018).
9 Deprem etkileri altında uygun tasarım için bina taşıyıcı sistemlerinin düzenlenmesi: Giriş, Düzensiz Kütle Hareketi, Planda Ani Rijitlik Değişimi, Yapı Yüksekliğince Kütle ve Rijitlik Değişimi, Dilatasyon Derzleri Arasında Çekiçleme, Düzensiz Kütle Yığılması, Çekme Kat Düzensizliği, Kütle Merkezinin Düşey Konumu.
10 Deprem etkileri altında uygun tasarım için bina taşıyıcı sistemlerinin düzenlenmesi: Aynı Yönlü Kolon ve Perdeler, Düzenli Yapıda Kısa Kolon Oluşumu, BA Yapılarda Dolgu Duvar-Çerçeve Etkileşimi, Eğimli Arazide Kısa Kolon Oluşumu, Ekseni Çakışmayan Kat Kirişleri.
11 Deprem etkileri altında uygun tasarım için bina taşıyıcı sistemlerinin düzenlenmesi: Güçlü Kiriş-Zayıf Kolon, Yumuşak Kat Düzensizliği, Zayıf Kat Düzensizliği, Perdenin Zemin Katta Kolona Dönüşmesi, Çıkmalı Yapı, Çıkmalı Yapıda Köşe Kolon, Yapışık Kirişler.
12 Deprem etkileri altında uygun tasarım için bina taşıyıcı sistemlerinin düzenlenmesi: Kat Planı ve Çerçevelerin Düzenlenmesi, Kolonların Sürekliliği, Düzgün Aralıklı ve Dik Kesişen Çerçeveler, Çarpık Taşıyıcı Sistemler, Kat İçinde Süreksiz Kirişler.
13 Deprem etkileri altında uygun tasarım için bina taşıyıcı sistemlerinin düzenlenmesi: Kat Kirişlerinin Kesitleri, Kat Burulması, Sonsuz Rijit Döşeme Varsayımı, Çok Uzun Tek Yönlü Döşemeler, Kirişlerin Düğüm Noktasında Düşey Taşıyıcı Eleman Bulundurulması, Mesnete Yakın Saplanan Kirişler, Garip Saplamalar, Kolonsuz Kirişler.
14 Deprem etkileri altında uygun tasarım için bina taşıyıcı sistemlerinin düzenlenmesi: Kat Planında Kırık Akslı Kirişler, Planda Kırık Çerçeveler, Kolon-Kiriş Birleşiminde Mesnetlenme, Zayıf Birleşimler-Ek Tesirler, Kolon Akslarının Aynı Düşey Eksende Olması Gerekliliği, Kolon Kesitlerinin Yönü, Perdelerin Kat Planı İçinde Yerleşimi, Burulma Açısından Sakıncalı Perde Yerleşimleri.
15 Deprem etkileri altında uygun tasarım için bina taşıyıcı sistemlerinin düzenlenmesi: Kat Aralarında Tekil Süreksiz Perdeler, Konsol Plak Balkonlarda Çevre Kirişi, Döşemede Büyük Boşluklar, Farklı Binaları Bağlayan Geçişler, Rijit Merdivenler, Deprem Etkileri Altında Düzensiz Binalar TBDY-2018, Planda ve Düşeyde Düzensizlik Durumları.

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

o Ders notları.
o Asensio, P., (2001), Deprem Mimarlığı - Depremden Korunmak İçin Yeni İnşa Teknikleri - Mimari Çözümler ve Uygulamalar, Tasarım Yayın Grubu, İstanbul.
o Celep, Z., Kumbasar, N. (2004), Deprem Mühendisliğine Giriş ve Depreme Dayanıklı Yapı Tasarımı, Beta Dağıtım, İstanbul.
o Celep, Z., Kumbasar, N. (2005), Betonarme Yapılar, Beta Dağıtım, İstanbul.
o Charleson, A.W. (2007), Architectural Design for Earthquake, New Zealand Society for Earthquake Engineering, New Zealand.
o Chopra, A.K. (2012), Dynamics of Structures, Theory and Applications to Earthquake Engineering (4th ed.), Prentice Hall, One Lake Street, Upper Saddle River, NJ.
o Doğangün, A. (2007), Betonarme Yapıların Hesap ve Tasarımı, Birsen Yayınevi, İstanbul.
o Englekirk, R.E. (2003), Seismic Design of Reinforced Concrete and Precast Concrete Buildinngs, John Wiley & Sons, Inc., NJ.
o Kramer, S.L. (1996), Geotechnical Earthquake Engineering, Prentice Hall, New Jersey.
o MacGregor, J.G. (1997), Reinforced Concrete: Mechanics and Design, Prentice Hall, New Jersey.
o Sucuoğlu, H., Akkar, S. (2014), Basic Earthquake Engineering From Seismology to Analysis and Design, Springer International Publishing, Switzerland.
o TBDY (2018), Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği Deprem Etkisi Altında Binaların Tasarımı İçin Esaslar, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), Ankara, Türkiye.
o The Japan Institute of Architects and Japan Aseismic Safety Organization (2012), Earthquake-resistant Building Design for Architects: Revised Edition, Shinkosha Printing Co., Japan.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Konular öğretim üyesi tarafından ayrıntılı bir biçimde görseller eşlinde anlatılır. Ayrıca konu ile ilgili çeşitli videolar gösterilecektir.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 AS Arasınav
2 YYS Yarıyılsonu Sınavı
3 BNS Başarı Notu AS * 0.50 + YYS * 0.50
4 BUT Bütünleme Notu
5 BBN Bütünleme Sonu Başarı Notu AS * 0.50 + BUT * 0.50


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Ara Sınav %50 (ÖÇ1, ÖÇ2, ÖÇ3)
Final Sınavı %50 (ÖÇ1, ÖÇ2, ÖÇ3, ÖÇ4,ÖÇ5)

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Derse devam zorunlu olup yapılan derslerin %70'ine katılım yarıyıl sonu sınavına katılabilme için gerekli bir koşuldur.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

taner.ucar@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Mümkün olan her zaman.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 14 3 42
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 14 1 14
Vize Sınavına Hazırlık 1 15 15
Final Sınavına Hazırlık 1 25 25
Final Sınavı 1 3 3
Vize Sınavı 1 2 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 101

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12PK.13PK.14PK.15
ÖK.13333
ÖK.23333
ÖK.344554544
ÖK.444554544
ÖK.544554544