DERS ADI

: GECEKONDU YERLEŞMELERİ

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
PLN 3386 GECEKONDU YERLEŞMELERİ SEÇMELİ 2 0 0 3

Dersi Veren Birim

Şehir ve Bölge Planlama

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. HAYAT ZENGİN ÇELİK

Dersi Alan Birimler

Şehir ve Bölge Planlama

Dersin Amacı

Türkiye kentleşme pratiğinin temel bileşeni olan "Gecekondu" olgusunu kavramsal çerçevede sorgulayarak, kaçak yapılaşma temelinde ve imar mevzuatıyla bütünleşik bir perspektifte ele almak ve yarattığı toplumsal ve mekânsal etkiler açısından örnekler üzerinden değerlendirebilmektir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Gecekondunun kavram olarak işaret ettiği açılımları tarif edebilecek (bilgi),
2   Gecekondu olgusunu tarihsel bir süreç içerisinde tartışabilecek (kavrama),
3   Gecekondu olgusunu siyasi süreçlerle ve popülist yaklaşımlarla ilişkilendirebilecek (kavrama),
4   Gecekonduyu göç ve yoksulluk bileşenleri ile birlikte açıklayabilecek (kavrama),
5   Gecekondu pratiğini güncel deneyimler içerisinde sorgulayabilecek (analiz),
6   Türkiye kentleşme pratiğini ve planlamayı göç ve gecekondu deneyimi üzerinden değerlendirebilecektir (sentez).

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 "Gecekondu" tanımlamasına farklı perspektiflerden bakmak
2 Dünya ölçeğinde gecekondu sorunu ve yaşama alanlarına etkisi
3 Gecekondunun Türkiye'nin tarihsel olarak yaşadığı kaçak yapılaşma deneyimi bağlamında ele alınması,
4 Gecekondu ve kaçak yapılaşma olgularının İmar mevzuatı açısından değerlendirilmesi (Ulus devletin kuruluşu aşamasından 1950 dönemine kadar)
5 Gecekondu ve kaçak yapılaşma olgularının İmar mevzuatı açısından değerlendirilmesi (1950'den 1960'lara kadar)
6 Gecekondu ve kaçak yapılaşma olgularının İmar mevzuatı açısından değerlendirilmesi (1960'den 1980'lere kadar)
7 ARA SINAV Bu hafta öğrencilere ödev konuları verilecektir.
8 Türkiye'nin 1980 sonrası göç ve gecekondulaşma deneyimi, mekansal ve toplumsal dönüşümler,
9 Göç temelli yarılma süreçleri bağlamında değişen dayanışma ilişkileri, Kimliğin araçsal inşasını nedenleyen süreçler
10 Göç ve Yoksulluk alanlarına yönelik mekansal müdahalelerin ve 2000 sonrası kentsel politikaların değerlendirilmesi
11 Kentsel Dönüşüm yasası ve uygulamalarının ortaya çıkmasını nedenleyen faktörler
12 Kentsel Dönüşüm uygulamaları ve mekansal ve toplumsal özellikleri
13 ÖDEV/TESLİM/SUNUMLAR
14 İzmir'de gecekondunun tarihsel gelişim süreci,göç ve nüfusa bağlı değerlendirmeler
15 İzmir'de göç ve yoksulluk alanlarına yönelik kentsel politikalar ve mekansal müdahaleler

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Tekeli, İ. 2008. Göç ve Ötesi, İlhan Tekeli Toplu Eserler 3, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
Şenyapılı, T., (1981), Gecekondu, Çevre İşçilerin Mekanı, ODTÜ, Mimarlık Fakültesi Yayını, Ankara.
Ünverdi, H., (2002), Sosyo-ekonomik İlişkiler Bağlamında İzmir Gecekondularında Kimlik Yapılanmaları, Karşıyaka-Onur ve Yamanlar Mahallesi Örnekleri, Yayınlanmamış Doktora Tezi, D.E.Ü., Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir.
Şenses, F., (2001), Küreselleşmenin Öteki Yüzü Yoksulluk, İletişim Yayınları, İstanbul.
Kazgan, G. (1999). 75 Yılda Köylerden Şehirlere, 1980 lerde Türk Tarımında Yapısal Değişme, Türkiye Ekonomik ve Toplumsal Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul.
Erder, S. (1997). Kentsel Gerilim, Um:ag Vak.yay., Ankara.
Işık,O. ve Pınarcıoğlu, M. (2003) Yoksulluğun Değişen Yüzü:Nöbetleşe Yoksulluktan Kuralsız Yoksulluğa, Görüş Derg, 5, TUSIAD,İstanbul
Erder, S., (1996), İstanbul'a bir kent kondu, Ümraniye, İletişim Yayınları, İstanbul.
Erdoğan, N.(2007) Yoksulluk Halleri, İletişim yayın.,İstanbul.
Davis, M. (2006), Gecekondu Gezegeni, Metis Yayınları, İstanbul.
Erder, S. (2018), Zorla Yerleştirmeden Yerinden Etmeye, Türkiye'de Değişen İskan Politikaları, İletişim Yayınları, İstanbul.
Erman, T.(2016), Mış Gibi Site, Amkara'da Bir TOKİ Gecekondu Dönüşüm Sitesi, İletişim Yayınları, İstanbul.
Şenyapılı, T.(2016), "Baraka"dan Gecekonduya Ankara'da Kentsel Melanın Dönüşümü, letişim Yayınları, İstanbul.
Tekeli, İ (2011), Kent, Kentli Hakları, Kentleşme ve Kentsel Dönüşüm, Tarih Vakfı Yurt Yayınları, İstanbul.
Çetin, İ. (2012), Gecekondunun Mekan Sosyolojisi, İzmir Araştırması, Yaba Yayınları, İstanbul.


Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Ders yüzyüze okul ortamında canlı dersler yoluyla işlenerek öğretilecek, öğrenciler aktarılan sunumları dinleyerek öğrenecektir. Öğrencilerden konuyla ilgili okumalar yapmaları ve güncel haberleri takip etmeleri sınıf ortamında paylaşmaları talep edilecektir. Dönem boyunca değerlendirmeler bir sınav ve bir adet ödev çalışması ile yapılacaktır.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 AS Arasınav
2 OD Ödev
3 YYI Yarıyıliçi Notu AS * 0.50 + OD * 0.50
4 YYS Yarıyılsonu Notu
5 BNS Başarı Notu YYI * 0.50 + YYS * 0.50
6 BUT Bütünleme Notu
7 BBN Bütünleme Sonu Başarı Notu YYI * 0.50 + BUT * 0.50


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Tarif edebilme, tartışabilme, ilişkilendirebilme, açıklayabilme
Ara Sınav (ödev olarak teslim alınacaktır) değerlendirmesi ile ölçülmektedir.
Sorgulayabilme ve değerlendirebilme ise Ödev ve Final sınavı (ödev olarak teslim alınacaktır) ile ölçülmektedir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Ders, canlı ders sunumları ve tartışmalar biçiminde sürdürülecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

hayat.zengin@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Salı: 10.30-12.00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 12 2 24
Ödev sunumu gerçekleştirme 1 2 2
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 4 3 12
Vize Sınavına Hazırlık 1 5 5
Final Sınavına Hazırlık 1 5 5
Ödev Hazırlama 1 10 10
Sunum Hazırlama 1 4 4
Final Sınavı 1 2 2
Vize Sınavı 1 2 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 66

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12PK.13PK.14PK.15PK.16PK.17
ÖK.11
ÖK.21
ÖK.31
ÖK.41
ÖK.51
ÖK.61