Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
MDN 3360	YERALTI MADENCİLİĞİNDE DELME PATLATMA TASARIMI	SEÇMELİ	2	0	0	4

Dersi Veren Birim

Maden Mühendisliği

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. HAYATİ YENİCE

Dersi Alan Birimler

Maden Mühendisliği

Dersin Amacı

Yeraltı metal madenciliğinde büyük hazırlıkların (ana galeri, desandre ve kuyu) yapılması, damar içi hazırlıkları, kuyu dibi galerileri, ana katlar arasında yapılan hazırlıklarda ve üretimde delme patlatma yönteminden faydalanılır. Maden yatağının geometrisine bağlı olarak seçilen yeraltı üretim yöntemiyle birlikte farklı delgi paternleri ve patlayıcı tipleri kullanılmaktadır. Patlatmanın başarısı, uygun düzende ve uygun çaplar da delik delinmesi, delinen bu deliklere uygun özelliklerde ve miktarlarda patlayıcı şarj edilmesi ile mümkün olabilmektedir. Dersin amacı yeraltı metal madenciliğinde uygulanan üretim yöntemlerine göre uygun delik delme ve patlayıcı özelliklerinin belirlenmesidir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Yeraltı metal madenciliğinde delme-patlatmanın önemini bilmeli
2	Yeraltında kullanılan delme teknikleri ve ekipmanlarını tanımalı
3	Patlayıcı madde teknolojisini tanımalı, ateşleme elemanları, görevleri ve uygulama parametrelerini tarif etmeli
4	Delme-patlatma tasarımı aşamalarını tanımlamalı
5	Üretim yöntemine özgü delme-patlatma tasarımını kavrayabilmeli
6	Örnek yeraltı delme-patlatma projesi tasarlamalı

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Yeraltı madenciliğinde üretim ve nakliye yöntemine bağlı hazırlıklar, delme-patlatmanın önemi
2	Yeraltında madenciliğinde kullanılan delici ekipmanlar
3	Yeraltında madenciliğinde delme teknikleri ve delik düzeni
4	Patlayıcı maddeler ve özellikleri
5	Ateşleme elemanları, bağlantı şekilleri
6	Temel patlatma tasarım parametreleri
7	Temel patlatma tasarım parametreleri
8	Hazırlık ve üretim galerilerinde delme -patlatma ile ilerleme
9	Dünyadan Arakatlı kazı yönteminde delme patlatma tasarımına örnekler
10	Dünyadan Arakatlı göçertme yönteminde delme patlatma tasarımına örnekler
11	Dünyadan Dolgulu tavan arınlı üretim yönteminde delme patlatma tasarımına örnekler
12	Türkiyeden yeraltı metal madenlerinde delme patlatma çalışmalarına örnekler
13	Örnek yeraltı metal madeninde delme patlatma tasarımı ve maliyet analizi
14	yeraltı madenlerinde patlatma tasarımında bilgisayar uygulamaları

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Gustafsson, R. (1973). Swedish Blasting Technique , Published By SPI., Gothenberg, Sweden
Hustrulid, W., Bullock, R. (2001). Underground Mining Methods: Engineering Fundamentals and International Case Studies, Society for Mining, Metallurgy, and Exploration, USA.
Langefors & Khilström (1978). The Modern Technique of Blasting, 3rd Ed, Halsted Press, Sweeden.
Olofsson, S. (1988). Applied Explosives Technology for Construction and Mining, Sweden.
Peter Darling. (2011). SME Mining Engineering Handbook, Third Edition, Society for Mining, Metallurgy, and Exploration, USA.
Raj Taiya, R. (2013). Surface and Underground Excavations, CRD press Taylor and Francis.
Tamrock (1994). Underground Drilling and Loading Handbook, Tampere, Finland.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Sunum, Ödev

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	VZ	Vize
2	FN	Final
3	BNS	BNS	VZ * 0.50 + FN * 0.50
4	BUT	Bütünleme Notu
5	BBN	Bütünleme Sonu Başarı Notu	VZ * 0.50 + BUT * 0.50

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Arasınav : ÖÇ1 ,ÖÇ2, ÖÇ3,ÖÇ4
Ödev : ÖÇ4, ÖÇ5, ÖÇ6
Final Sınavı : ÖÇ1, ÖÇ2, ÖÇ3, ÖÇ4, ÖÇ5,ÖÇ6

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Prof. Dr. Hayati Yenice

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Daha sonra, ilgili dönemin ders yükü göz önüne alınarak belirlenecektir.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı	14	2	28
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar	14	1	14
Vize Sınavına Hazırlık	1	10	10
Final Sınavına Hazırlık	1	14	14
Ödev Hazırlama	1	12	12
Sunum Hazırlama	1	6	6
Final Sınavı	1	2	2
Vize Sınavı	1	2	2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			88

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.1	PK.2	PK.3	PK.4	PK.5	PK.6	PK.7	PK.8	PK.9	PK.10	PK.11	PK.12	PK.13	PK.14	PK.15
ÖK.1	2		1	2	2		1		1	1	2	2	1	1	1
ÖK.2	1	1	2	3	3		1	1	1	1	1	2	2	1	1
ÖK.3	3	2	3	3	3		2		1	2	2	1	3	1	1
ÖK.4	2	3	2	2	4		1	1	3	2	3	1	3	1	2
ÖK.5	2	3	4	2	3	1	1	1	3	1	3	3	3	2	1
ÖK.6	2	2	3	3	2		2		1	2	2	1	3	1	1

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI