DERS ADI

: Genel Ekoloji

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
BİY 4511 Genel Ekoloji ZORUNLU 3 0 0 4

Dersi Veren Birim

Biyoloji (UOLP-Gence Devlet Üniversitesi)

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. YUSUF KUMLUTAŞ

Dersi Alan Birimler

Biyoloji (UOLP-Gence Devlet Üniversitesi)

Dersin Amacı

Ekologiyanın m qs di-insan t r find n yaradılmış ekoloji sistemin t bi tl qarşılıqlı laq l rini v münasib tl rini aşkar etm kdir. sas v zif l ri: Biosfer v t bii sisteml r insan t siri il bağlı h yatın t şkilinin qanunauyğunluqlarını araşdırmaq, yer v bioloji ehtiyatların ağıla uyğun istismarının elmi saslarını yaratmaq; insanın yaşadığı mühiti qoruyub saxlamaq populyasiyaların saylarını t nziml m k, yararsız hala g lmiş t bii sisteml rin yenid n qurmaq.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Ekoloji amill rin t snifatını verm k, abiotik, biotik amill ri ş rh etm k , antropogen amili ayrıca faktor kimi t hlil etm k, canlı orqanizml rin ümumi t sir qanunauyğunluğunu izah etm k, ekoloji qanun v qaydaları t hlil etm k.
2   Populyasiyanın mahiyy tini , sıxlığını, biokütl sini,quruluş v dinamikasının artmasını, itki faizini, artma sür tini izah etm k.
3   Sinekologiyadan növl rin qruplaşdırılmasının prinsipl ri, biosenozun mahiyy ti, laq formaları, yaşama yeri v ekoloji mövqenin v ziyy tini t hlil etm k.
4   Ekosistem v biogeosenozun mahiyy tini açıqlamaq, t bii v antropogen ekosisteml ri izah etm k, ekosistemin enerji v m hsuldarlığını t yin etm k, ekoloji piramidanı qurmaq v t bii ekosisteml ri qorumaöın yollarını izah etm k.
5   Biosferin ekologiyasının mahiyy tini v t rkibini açıqlamaq. Biosfer haqda Vernadski t limi, biosferd canlı madd l rin dövranını v sas funksiyalar dövr ed n sas elementl ri geniş ş rh etm k, h mçinin biosferin qlobal ekoloji böhranını t hliln etm k.
6   Atmosferin quruluş, t rkib v h yatın movcudluğunda h niyy ti, çirkl nm m nb l ri, süni çirkl ndir n s naye sah l rinin sas göst ricil ri, qara v lvan metallurgiya radioaktiv çirkl nm l r, ağac emalı, fotokimt vi duman v turşu yağışlar, avtomobil n qliyyatı t r find n çirkl nm v ona qarşı t dbirl rin görülm si.
7   Torpaq haqqında anlayış, torpağın münbitliyi, mexaniki, fiziki, kimy vi v su xass l ri torpaqların eroziyası v defilyasiyası eroziyaya qarşı mübariz t dbirl rinin aparılması. Torpağın radionukleotidl r, neft v neft m hsulları vasit sil çirkl nm si.
8   Su mühüm ekoloji amil, yer üz rind h yatın sası v vacib h lledici kimi. Dünya okeanı v d nizl r. Dünya okeanının h miyy ti. Okean v d nizl rin ekoloji probleml ri. D niz v okeanların mühafiz si. Dünyada suyun istifad si. Suyun m iş td istifad si. Suyun s nayed v energetikada istifad si. Suyun fiziki-kimy vi xass l ri v h miyy ti. T bi td suyun dövranı.
9   Bioloji müxt lifliyin azalması s b bl ri. S naye v urbanizasiyalaşmış rayonlarda biomüxt liflik. Bitki al minin mühafiz si. Heyvanların mühafiz si. Xüsusi mühafiz olunan razil r. Az rbaycanın Qırmızı Kitab ı.
10   T bii ehtiyatların t snifatı. Torpaq ehtiyatları, istifad olunması v çirkl nm si. Torpağın çirkl nm si. Su ehtiyatları, istifad si v çirkl nm si. Az rbaycan Respublikasının su ehtiyatları. T bii suların çirkl nm si. Suların fiziki (termiki) çirkl nm si. Enerji ehtiyatları.
11   Xüsusi mühafiz olunan razil r v t bi ti mühafiz . Dünyada qoruq rejimi il t bi tin mühafiz sinin tarixi v ilk qoruqlar. Az rbaycanın Dövl t T bi t Qoruqları v onların sas v zif l ri. Az rbaycanın Dövl t T bi t Yasaqlıqları v onların sas v zif l ri. Milli parklar v t bi ti mühafiz .
12   İşğaldan azad edilmiş razil rd alternativ enerji m nb l ri. İşğaldan azad edilmiş razil rin Su Elektrik Stansiyaları (SES). İşğaldan azad edilmiş razil rin qoruq v yasaqlıqları.
13   Ekoloji pill l rin evolyusiyası. Antropogen ekoloji krizisl rin tarixi. Müasir insanın yaşadığı mühit. İnsan adaptasiyası. halinin yerl şdirilm si.
14   Ekoloji t hsil v onun h miyy ti. Ekoloji t hsilin ümumi probleml ri. Ekoloji t hsilin sas elementl ri. Ekoloji bilik. Ekoloji şüur. Ekoloji etika. Ekoloji m d niyy t. Ekot rbiy nin v t hsilin metodiki m s l l ri v prinsipl ri. halinin ekoloji maarifl ndirilm si.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Ekologiya elminin tarixi inkişafı, m qs d v v zif l ri, inkişaf dövrl ri
2 Autekologiya amill r (faktorlar) ekologiyası
3 Demekologiya populyasiyalı ekologiya
4 Sinekologiya biosenozun ekologiyası
5 Ekosistem v biogeosenoz
6 Biosferin ekologiyası
7 Atmosfer v onun ekologiyası
8 Aralıq İmtahanı
9 Torpağa antropogen t sirl r v torpaq ekologiyası
10 Suların çirkl nm si v ekologiyası
11 Biomüxt liflik v onun mühafiz si
12 T bii ehtiyatlardan istifad v onların mühafiz si
13 Xüsusi mühafiz olunan razil r.Rekreasiya zonaları v turizm. Az rbaycanın Qırmızı kitab ı
14 İşğaldan azd edilmiş razil rin hazırki ekoloji durumu

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

1. Abbasov M. srimizin qlobal ekoloji probleml ri. Bakı- 2006.420 s.
2. Babayev H. B. Ekologiya v müasir hidrosfer. Bakı- Çaşıoğlu- 2007. 491 s.
3. C f rov M.İ., Babayev A.H., İbrahimov Z.A. Az rbaycanın t bii s rv tl ri v onlardan s m r li istifad . Bakı 2005.248 s.
4. hm dova S.Z. Qlobal ekoloji probleml r v proqnozlaşdırma , D rslik, 246 s h.
5. hm dova S.Z., l kb rova Z. ., Qasımova F.N., Nuriyev E.R.. Ekologiya (Ali m kt bl r üçün d rs v saiti). G nc Dövl t Universitetinin n şriyyatı, 2016, 341 s h.
6. liyev R. ., Mustafayev Q.T., Hacıyeva S.V. Ekologiyanın sasları. Bakı 2008.
7. zizov A.M. Ekologiya. Bakı- 2006.350 s.
8. İsmayılov T. Az rbaycanda t bi td n istifad v ekoloji probleml r. Bakı 2009.196. s.
9. M mm dov Q.Ş., X lilov M.Y. Ekologiya , traf mühit v insan .Ali m kt bl r üçün d rslik. Bakı - Elm 2006. 608 s.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Şifahi sual-cavab, müzakir , yazılı t qdimat, ev tapşırığı.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 VZ Vize
2 FN Final
3 BNS BNS VZ * 0.40 + FN * 0.60
4 BUT BÜTÜNLEME
5 BUTBN BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU VZ * 0.40 + BUT * 0.60


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

T l b aralıq v buraxılış imtahanlarında veril c k suallarla qiym tl ndiril c k.

Dersin Öğretim Dili

Tanımsız

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Semestr rzind D rsl rin 70%-d iştirak etm k t l b nin m suliyy tidir. D rs vaxtı v ev tapşırığının verilm si üçün göst ril n vaxta riay t edilm lidir. D rsl rd v imtahanlarda baş ver bil c k qeyri-etik davranışlarla bağlı müvafiq qaydalar ç rçiv sind t dbir görül c k.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Daha sonra elan edil c kdir.

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Daha sonra elan edil c kdir.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 3 39
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 13 3 39
Vize Sınavına Hazırlık 1 8 8
Final Sınavına Hazırlık 1 15 15
Final Sınavı 1 2 2
Vize Sınavı 1 2 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 105

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12PK.13PK.14
ÖK.14545
ÖK.24545
ÖK.34545
ÖK.44545
ÖK.54545
ÖK.64545
ÖK.74545
ÖK.84545
ÖK.94545
ÖK.104545
ÖK.114545
ÖK.124545
ÖK.134545
ÖK.144545