DERS ADI

: Söylemin İdeolojik Yapısı ve Tarihsel Metinler

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
TAR 6117 Söylemin İdeolojik Yapısı ve Tarihsel Metinler SEÇMELİ 3 0 0 6

Dersi Veren Birim

Tarih Doktora

Dersin Düzeyi

Doktora

Ders Koordinatörü

PROF. DR. HAKKI UYAR

Dersi Alan Birimler

Tarih Doktora

Dersin Amacı

Dilbilim ve Frankfurt Okulunun çatışma görüşleri üzerine kurulan ve çok-disiplinli bir nitelik taşıyan bu ders ideolojilerin söylem içinde kurgulanma biçimlerini ele almaktadır. Toplumsal gerçekliği belli bir ideolojiye göre düzenekleyen söylem, önemli bir siyaset aracı olarak bir yandan bağlamı oluşturan olumsal koşullara göre oluşurken, diğer taraftan da durumları, bilginin nesnelerini, toplumsal kimlikleri, özneler arası ve gruplar arası ilişkileri var eder. Söylemin bu var edici niteliği tarihin belli bir anında belli grupların çıkarı doğrultusunda düzeneklenen ideolojileri gerçeklik olarak sunar. Bu ders bir çözümleme yöntemi olarak sunulacak olan Eleştirel Söylem Çözümlemesi ile tarihsel metinleri inceleme konusu yapacaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Söylem ve ideoloji konularında bilgi sahibi olmak.
2   Çeşitli söylem yapılarını kullanarak herhangi bir söylemin sistemik ideolojik analizini yapmayı öğrenmek.
3   Tarihi kaynakları analiz edebilmek.
4   Multidisipliner çalışmanın önemini anlamak.
5   Edindiği bilgileri eleştirel yaklaşımla değerlendirebilmek.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 İdeoloji, doktrin, iktidar ve tarih
2 Marx, Weber, Toffler, Acemoğlu, Avcıoğlu I
3 Marx, Weber, Toffler, Acemoğlu, Avcıoğlu II
4 Marx, Weber, Toffler, Acemoğlu, Avcıoğlu III
5 Atatürk `ün Söylev ve Demeçleri nin söylem çözümlemesi I
6 Atatürk `ün Söylev ve Demeçleri nin söylem çözümlemesi II
7 Vize
8 Atatürk `ün Söylev ve Demeçleri nin söylem çözümlemesi III
9 Dr. Rıza Nur un anılarının söylem çözümlemesi
10 Necip Fazıl Kısakürek metinlerinin söylem çözümlemesi
11 Mehmet Akif, Tevfik Fikret şiirlerinde ortak öğeler
12 Kadir Mısıroğlu nun söylemlerinin etkileri
13 Cemil Koçak, Çetin Yetkin metinlerinde dönemsel farklılıklar
14 Ali Birinci, Tarihin Kara Kitabı metin analizi
15 Hakan Erdem, Tarih-Lenk metin analizi
16 Final

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Fatma Acun, Yakın Dönem Tarihi Metodolojisi, Siyasal Kitabevi, Ankara.
Ali Birinci, Tarihçinin Kara Kitabı, Hitabevi Yay., Ankara, 2014.
Hasan Duman, Osmanlı-Türk Süreli Yayınları ve Gazeteleri (1828-1928), cilt I III, Ankara, 2000.
Y. Hakan Erdem, Tarih-Lenk, Doğan Kitap, İstanbul, 2008.
Enver Koray, Türkiye Tarih Yayınları Bibliyografyası I-IV, Milli Eğitim Bakanlığı Yay., İstanbul.
Heath W. Lowry, Büyükelçi Morgenthaunun Öyküsünün Perde Arkası, İsis Yay., 1991.
Ahmet Yaşar Ocak, Tarihçinin Yolculuğu, Timaş Yay., İstanbul, 2024.
Şinasi Orel-Süreyya Yuca, Ermenilerce Talat Paşaya Atfedilen Telgrafların Gerçek Yüzü, TTK Yay., Ankara, 1983.
Salih Özbaran: Tarih Fermanla Yazılmaz, (Nehir Söyleşisi: Özlem Kumrular), Tarihçi Kitabevi, İstanbul, 2019.
Tarihin Deltasına Yolculuk "Sina Akşin Kitabı" (Söyleşi), Türkiye İş Bankası Kültür Yay., İstanbul.
Türk Tarihçileri, Pegem Akademi Yay., 2016.
Hakkı UYAR, "Tarihe Nasıl Bakmak Türk Devrimi, İkinci Grup ve Hüseyin Avni Ulaş Örneği", Toplumsal Tarih, sayı 18, Haziran 1995.
Hakkı UYAR, "Resmi İdeoloji ya da Alternatif Resmi İdeoloji Oluşturmaya Yönelik İki Dergi: Ülkü ve Kadro Mecmualarının Karşılaştırmalı İçerik Analizi", Toplum ve Bilim, sayı 74, Güz 1997.
Hakkı UYAR, Eleştirel Bir Tarih İkonu: Mete Tunçay , Yaşayan Türk Tarihçiler, (Ed. Ahmet Şimşek), Pegem Akademi, Ankara, 2017.
https://acikerisim.tbmm.gov.tr/home
https://www.tbmm.gov.tr/kutuphane/
https://www.millikutuphane.gov.tr/
https://mk.gov.tr/
https://www.devletarsivleri.gov.tr/
https://istanbulbeyazitdevlet.kutuphane.gov.tr/
https://ataturkkitapligi.ibb.gov.tr/tr/Anasayfa
https://www.isam.org.tr/
https://gazetearsivi.milliyet.com.tr/
https://egazete.cumhuriyet.com.tr/yayinlar
https://www.tufs.ac.jp/common/fs/asw/tur/htu/
https://www.tustav.org/sureli-yayinlar-arsivi/
https://www.ismetinonu.org.tr/arastirmacilar-icin/
https://www.ttk.gov.tr/arsiv-4/
https://dspace.ankara.edu.tr/xmlui/
http://tite.ankara.edu.tr/arsiv/
https://kutuphane.atauni.edu.tr/seyfettin-ozege-koleksiyonu-kullanma-kilavuzu/
http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/GAZETE/
https://dergipark.org.tr/tr/search section=journal

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Dersin öğretmeni tarafından dersin anlatılması ve görsel materyallerle anlatılan dersin desteklenmesi.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 ARS ARASINAV
2 YYC YARIYIL İÇİ ÇALIŞMA
3 YYS YARIYIL SONU SINAVI
4 YYBN YARIYIL SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.30 + YYC * 0.30 + YYS* 0.40
5 BUT BÜTÜNLEME
6 BUTBN BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU ARS * 0.30 + YYC * 0.30 + BUT* 0.40


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Öğrencinin ders kapsamında işlenen konular hakkında bilgi sahibi olup olmadığı, konular üzerinde değerlendirebilme ve tartışabilme yetenekleri ara sınav ve final sınavlarıyla değerlendirilecektir.

Değerlendirme Kriteri

Öğrencinin gerekli okumaları yapmış olması ve derste anlatılan temel dinamikleri tanımlayıp kullanabilmesi.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Derslerin %80'ine katılım zorunludur. Derse 20 dk.dan fazla geç girilemez.
2. Derse katılmamış olmak geçerli bir mazeret olarak değerlendirilmeyecektir.
3. Ara sınav, ödev ve final faaliyetlerine katılma, değerlendirmede dikkate alınacaktır.
4. Öğrencilerin derslerde ve ödevlerde bilimsel kurallara uygun davranmaları beklenir.
5. Ders materyalleri online.deu.edu.tr adresine yüklenmektedir.
6. Öğrencilerin derslerde öğrenci kimliğine uygun davranmaları beklenir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

e-posta: hakki.uyar@deu.edu.tr
Telefon: 0232.3018743
Adres: Dokuz Eylül Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü
C Blok, Tınaztepe Yerleşkesi, Buca-İZMİR

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Perşembe 15:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 3 39
Sunum Hazırlama 2 10 20
Ödev Hazırlama 1 6 6
Final Sınavına Hazırlık 1 6 6
Vize Sınavına Hazırlık 1 6 6
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 13 6 78
Final Sınavı 1 3 3
Vize Sınavı 1 3 3
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 161

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6
ÖK.135
ÖK.23
ÖK.35
ÖK.445
ÖK.54