Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
İKT 5122	İktisadi Gelişme ve İnsan Sermayesi	SEÇMELİ	3	0	0	5

Dersi Veren Birim

İktisat Yüksek Lisans

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

DOÇ. DR. MEHTAP TUNÇ

Dersi Alan Birimler

İktisat Yüksek Lisans (UOYLP-Gence Devlet Üniversitesi)
İktisat Yüksek Lisans

Dersin Amacı

Büyüme ve kalkınma anlayışında ortaya çıkan değişime bağlı olarak iktisadi gelişme süreci içerisinde daha çok insan sermayesini ön plana çıkaran yaklaşımlar ileri sürülmüştür. İnsan sermayesi Adam Smith den günümüze iktisatçıların önem verdikleri bir kavram olmasının yanı sıra, konunun kuramsal gelişimi T:W:Schultz un katkılarıyla ikinci dünya savaşı sonrası ortaya çıkmıştır. Günümüzde ise bilgi toplumunun ve insani kalkınma stratejisinin temel girdisi insan sermayesidir. İnsan sermayesi olgusunun Türkiye ve diğer gelişmekte olan ülkeler tarafından algılanması ise ancak bilgi toplumundaki gelişmelere bağlı olarak geç olmuştur. Japonya ise 1900 lu yılların başından itibaren insan sermayesine önem veren uluslararası rekabet üstünlüğünü insana dayandıran gelişmiş bir ülkedir. Bu açıdan, Türkiye gibi gelişmekte olan ekonomilerde iktisat eğitiminde insan sermayesini ön plana çıkaran yaklaşımlara yer verilmesi gerekmektedir. İnsan sermayesi, özellikle bilgi toplumunda uluslararası gelişmişlik farklılıklarını açıklayan önemli bir unsurdur. Bu dersin amacı, belirtilen eksikliği gidermek, insan sermayesinin gelişme sürecinde artan önemini vurgulamak ve insan sermayesi yönelimli gelişme stratejilerine duyulan gereksinimi ortaya koymaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Değişen kalkınma anlayışına bağlı olarak insani kalkınma yaklaşımları doğrultusunda insan sermayesini analiz edebilme
2	İnsan sermayesi birikimi açısından az gelişmiş ve gelişmekte olan ekonomilerin durumunu tartışabilme.
3	İnsan sermayesi kuramı çerçevesinde insan sermayesinin az gelişmiş ekonomiler açısından da önemini ve hangi stratejilerin izlenmesi gerektiğini değerlendirebilme.
4	Bilgi toplumunda insan sermayesinin rolünü analiz edebilme
5	Gelişme sürecinde bilgi çağının gerektirdiği insan kaynağının sahip olması gereken özelliklerini öğrenme ve farkındalığı arttırabilme

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Gelişmişlik olgusunun tanımlanması ve ölçülmesi, Değişen kalkınma anlayışı, insan sermayesi kavramının tanımı, insan sermayesi unsurları, sosyo-ekonomik gelişme sürecinde işletmeler, bireyler ve makroekonomik düzeyde insan kaynaklarına yatırımın önemi
2	Mikroekonomik ve makroekonomik açıdan insan sermayesi kavramının özellikleri
3	İnsan sermayesi Kuramına Yönelik İleri Sürülen Yaklaşımlar; İç Getiri Oranı Yöntemine Yönelik İleri Sürülen Yaklaşımlar, MINCER modeli, BECKER modeli
4	İnsan sermayesi Kuramına Yönelik İleri Sürülen Yaklaşımlar-devam PSACHAROPOULOS yaklaşımı
5	Üretim Fonksiyonu Yaklaşımına Dayalı İnsan Sermayesi Modelleri; SCHULTZ Yaklaşımı
6	Üretim Fonksiyonu Yaklaşımına Dayalı İnsan Sermayesi Modelleri-Devam
7	Bölgesel gelişme farklılıklarına yönelik İleri Sürülen İnsan Sermayesi Yaklaşımları
8	Birleşmiş Milletler yaklaşımı, İnsan sermayesi Kuramına Yönelik Eleştiriler
9	Birleşmiş Milletler yaklaşımı, İnsan sermayesi Kuramına Yönelik Eleştiriler
10	İnsan sermayesi Kuramına Yönelik Eleştiriler-Devam
11	İnsan odaklı kalkınma yaklaşımları; Sürdürülebilir Kalkınma
12	İnsani kalkınma yaklaşımı ve Uluslararası Rekabetçiliğin İnsan Sermayesi Olgusu Açısından değerlendirilmesi-Dışa Açık Kalkınma Stratejisi
13	İçsel Büyüme Kuramı Lucas Modeli
14	Bilgi toplumundaki Gelişmeler Doğrultusunda İnsan Sermayesine Yatırım Gelişmiş Ülkeler, Gelişmekte Olan Ekonomiler ve Türkiye- Ülke analizleri

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

SCHULTZ, T.W., Investment in Human Capital, Collier-Macmillan Limited, USA, 1971.
VAIZEY, John, The Economics of Education, Great Britain, 1962.
TUNÇ, Mehtap, Kalkınmada İnsan Sermayesi Yaklaşımları ve Türkiye de İnsan Sermayesi Boyutunun Analizi, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü iktisat Anabilim Dalı, 1997
McMAHON, W.W., "Eğitimin Dışsallıkları", Eğitim Ekonomisi-Seçme Yazılar, Çev.Yüksel KAVAK, Berrin BURGAZ, Personel Geliştirme Merkezi Yayın No:14, Ankara, 1994.
ÜNAL, Işıl, Eğitim ve Yetiştirme Ekonomisi, Epar Yayınları, Ankara, 1996.
TUNÇ, Mehtap, "İçsel Bölgesel Büyüme Modeli Çerçevesinde İnsan Sermayesinin Rolü , İzmir Merkezli Bölgesel Kalkınma Dinamikleri", DEÜ İİBF İktisat Bölümü, II. İktisat Çalıştayı, Ed. Recep KÖK, Selim ŞANLISOY, DEÜ Yay., İzmir, 2010, ss.235-245.
ERDOĞAN, Sibel, "Temel İnsan Sermayesi Modeli: Seçilmiş İllerde Ekonometrik yaklaşım", DEÜ İİBF Dergisi, Cilt 14, Sayı 1, Yıl:1999, ss.75-95.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Ders sözel ve sayısal verilerin incelenmesine dayanmaktadır.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	ARS	ARASINAV
2	YYC	YARIYIL İÇİ ÇALIŞMA
3	YYS	YARIYIL SONU SINAVI
4	YYBN	YARIYIL SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.30 + YYC * 0.30 + YYS* 0.40
5	BUT	BÜTÜNLEME
6	BUTBN	BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.30 + YYC * 0.30 + BUT* 0.40

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

İktisadi gelişme ve insan sermayesi literatüründe yer alan teorik bilgiler yazılı olarak yapılacak ara ve final sınavları ile ölçülecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

mehtap.tunc@deu.edu.tr 3010652

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Çarşamba 13:00-14:00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı	13	3	39
Final sınavına hazırlık	1	20	20
Ödev hazırlama	1	15	15
Vize sınavına hazırlık	1	15	15
Haftalık ders öncesi/sonrası hazırlıklar (ders materyallerinin, makalelerin okunması vb.)	13	3	39
Vize Sınavı	1	3	3
Final Sınavı	1	3	3
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			134

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.1	PK.2	PK.3	PK.4	PK.5	PK.6	PK.7	PK.8	PK.9
ÖK.1			3				3		4
ÖK.2		3		5		3		5
ÖK.3	2			4	3			4
ÖK.4				5			5
ÖK.5		5				4

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI