Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
CIE 5107	Yapı Malzemesinde Reoloji	SEÇMELİ	3	0	0	8

Dersi Veren Birim

Fen Bilimleri Enstitüsü

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. BURAK FELEKOĞLU

Dersi Alan Birimler

Yapı Malzemesi Bütünleşik Doktora
Yapı Malzemesi Yüksek Lisans
Yapı Malzemesi Doktora

Dersin Amacı

Ders kapsamında temel reolojik özelliklerin inşaat mühendislerine tanıtılması ve beton bileşenlerinin seçiminin reolojik davranış dikkate alınarak yapılmasını sağlamaktır. Dersin diğer bir amacı da öğrencilere taze betonla ilgili şantiyede karşılaşılabilecek yerleştirme problemlerine çözüm getirme becerisini kazandırmaktır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Çimento esaslı malzemelerin reolojik davranışı ile ilgili temel kavramları ayırt edebilmek.
2	Çimento esaslı malzemelerin reolojik özelliklerini tespit için kullanılan bazı deneyleri yapabilmek.
3	Yapı malzemelerinin reolojik parametrelerini kullanarak akma davranışları hakkında yargıda bulunmak
4	Reolojik davranışı etkileyen faktörleri özetlemek.
5	Reolojik davranışa uygun matematiksel modelleri formüle etmek.
6	Kimyasal katkı maddelerinin türlerine göre taze beton özelliklerine etkilerini tartışabilmek.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Taze hal reolojisine giriş 1.1. Ön bilgiler 1.2. Sıvıların reolojisi (Temel terimler) 1.3. Çimento esaslı malzemelerin taze hal davranışı 1.4. Çimento esaslı kompozitler için işlenebilirlik terimleri 1.5. Reolojik ölçüm ve modelleme yöntemlerinin tarihi gelişimi
2	Taze betonun temel özellikleri 2.1. İşlenebilirlik 2.1.1. Tanım 2.1.2. Yeterli işlenebilirlik kavramı 2.1.3. İşlenebilirliği etkileyen faktörler 2.1.4. İşlenebilirlik deneyleri
3	İşlenebilirlik ölçüm yöntemleri 3.1. Doğrudan ölçüm yöntemleri 3.1.1. Reometrelerin genel özellikleri 3.1.2. Reometre çeşitleri 3.1.3. Reometrelerin avantaj ve dezavantajları 3.1.4. Vane ve helipet karıştırıcılı reometreler 3.1.5. Bilyalı reometreler 3.2. Dolaylı ölçüm yöntemleri 3.2.1. Tek bir reolojik özellikler ilişkilendirilebilen yöntemler
4	Reometrelerin çalışma prensibi ve türleri 4.1. Rotasyonel reometre çeşitleri 4.1.1. Çimento hamuru deneyleri için uygun reometreler 4.1.2. Çimento harcı ve beton deneyleri için uygun reometreler 4.2. Osilasyon reometreleri 4.3. Ekstrüzyon ve kapiler tip reometreler
5	Çimento esaslı malzemelerde reometrelerin kısıtları 5.1. Kayma boşluğu boyutu ve geometri problemleri 5.2. Reometrenin ölçüm sınırları 5.3. Bileşen boyutları ve kullanılacak malzeme miktarları
6	Reolojik parametreleri etkileyen faktörler 6.1. Dış etkiler 6.1.1. Sıcaklık 6.1.2. Ortam nemi 6.2. Deneysel etkiler 6.2.1. Numune hazırlamada kullanılan karıştırıcı tipi ve kurallar 6.2.2. Deney öncesi ön-karışma geçmişi (kayma geçmişi) 6.2.3. Karıştırma süresi 6.2.4. Reometrenin geometrisi ve ölçümde kullanılan yöntem
7	Reolojik parametreleri etkileyen faktörler (devamı) 7.1. Bileşenleri reolojik davranışa etkileri 7.1.1. Çimento ve mineral katkılar 7.1.2. Agrega 7.1.3. S/Ç oranı 7.1.4. Süperakışkanlaştırıcılar 7.1.5. Lifler 7.1.6. Diğer katkılar
8	Ara sınav
9	Reolojik parametreleri etkileyen faktörler (devamı) 8.1. Reometre türü ve deney koşulları
10	Çimento ve mineral katkıların reolojik parametrelere etkileri 9.1. Çimento tipi ve miktarının etkisi 9.2. Mineral katkıların tipi ve miktarının etkisi 9.2.1. Uçucu kül 9.2.2. Silika dumanı 9.2.3. ÖYFC 9.2.4. Kalker tozu 9.2.5. Diğer mineral katkılar
11	Kimyasal katkıların ve liflerin reolojik özelliklere etkileri 10.1. Lignin kökenli süperakışkanlaştırıcılar 10.2. Naftalin ve melamin formaldehit kökenli süperakışkanlaştırıcılar 10.3. Polikarboksilat kökenli süperakışkanlaştırıcılar 10.4. Hava sürükleyici katkılar 10.5. Priz ayarlayıcı katkılar 10.6. Liflerin reolojik özelliklere etkileri 10.7. Lif tipi ile ilgili sınırlar
12	Reolojik ölçümlerden elde edilen temel parametreler 11.1. Akma eğrileri 11.2. Eşik kayma gerilmesi, anlık viskozite ve plastic viskozite 11.3. Deformasyon yumuşaması davranışı ve psedoplastisite 11.4. Deformasyon sertleşmesi ve dilatant davranış
13	Sık kullanılan reolojik modeller 12.1. Bingham ve Herschel Bulkley modelleri 12.2. Diğer modeller; 12.2.1. Çimento hamuru 12.2.2. Harç 12.2.3. Beton 12.3. Reolojik modellerden elde edilen parametrelerin kıyaslanması
14	Özel koşullar için geliştirilen modeller 13.1. Pompalama 13.2. Püskürtme 13.3. Kalıp yüzeyi taze beton etkileşimi 13.4. Vibrasyonla sıkıştırma
15	Çimento esaslı malzemelerde reolojik özelliklerin zamana bağlı değişimi 14.1. Tiksotropik ve reopektik davranış 14.2. Tiksotropiyi etkileyen faktörler 14.3. Tiksotropi ölçüm yöntemleri 14.3.1. Histeresis alanları ve ölçüm yöntemleri 14.3.2. Gecikmeli viskozite ve eşik kayma gerilmesi ölçümleri

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana kaynak: - Banfill, P.F.G. (editor) The rheology of fresh cement and concrete, Liverpool, (1990), 373p.
Yardımcı kaynaklar: - Tattersall, G.H., Banfill, P.F.G. The rheology of fresh concrete, Pitman, (1983), 356pp.
- Bartos, P.J.M, Marrs, D.L., Cleland, D.J. (editors) Production methods and workability of concrete, Spon, (1996), 541pp.
- Barnes, H.A., Hutton, J.F., Walters, K. An introduction to rheology, Elsevier, (1989), 199pp.
- Barnes, H.A. A handbook of elementary rheology, Ins-titute of Non Newtonian Fluid Mechanics, University of Wales, (2000), 200pp.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Dersin kapsamı; konu anlatımı, ödev çalışmaları ve öğrenci sunumlarından oluşmaktadır. Öğrenciler ilk ödevde reolojik modelleri çıkartacak, ikinci ödevde ise reoloji konusunda bir makale çevirisi ve sunumu hazırlayacaklardır.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	VZ	Arasinav
2	ODV	Ödev
3	FN	Final
4	BNS	BNS	VZ * 0.25 + ODV * 0.25 + FN * 0.50
5	BUT	Bütünleme Notu
6	BBN	Bütünleme Sonu Başarı Notu	VZ * 0.25 + ODV * 0.25 + BUT * 0.50

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Tüm öğrenme çıktıları; vize, final sınavlarında sorulacak sorularla ve ödev raporlarıyla değerlendirilmektedir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Ödev raporları ile derse devam değerlendirmede ayrıca dikkate alınacaktır.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Yrd.Doç.Dr.Burak Felekoğlu (burak.felekoglu@deu.edu.tr)

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Dönem açıldığında duyurulacaktır.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı	14	3	42
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar	14	3	42
Vize Sınavına Hazırlık	1	20	20
Final Sınavına Hazırlık	1	20	20
Ödev Hazırlama	2	30	60
Vize Sınavı	1	2	2
Final Sınavı	1	2	2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			188

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.2	PK.3	PK.5	PK.6	PK.8	PK.9	PK.10
ÖK.1		4
ÖK.2		4	4	4			4
ÖK.3		4		4	4
ÖK.4				2
ÖK.5	4			4
ÖK.6			3			3	4

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI