Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
TKS 5015	Liflerin Gördügü Zararlar ve Analiz Yöntemleri	SEÇMELİ	2	2	0	8

Dersi Veren Birim

Fen Bilimleri Enstitüsü

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. AYSUN AKŞİT

Dersi Alan Birimler

Tekstil Mühendisliği Bütünleşik Doktora
Tekstil Mühendisliği Doktora
Tekstil Mühendisliği Yüksek Lisans

Dersin Amacı

Tekstilde kullanılan liflerin molekül yapısı, işlem koşulları, depolama ve kullanım nedeni ile bazı etkiler sonucu gördüğü zararların belirlenmesi ve bu zararların kantitatif olarak saptanması
Liflerden mamul oluşumuna kadar geçen aşamada, proses koşullarında oluşabilecek hataların belirlenmesi amaçlanmaktadır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Liflerde zarar tanımı ve zarar oluşum mekanizmasının anlaşılması
2	Tekstil materyalinin üretimi ve kullanımı sırasında zarar oluşumuna neden olan faktörlerin belirlenebilmesi
3	Liflerde oluşan zararlarının karakterizasyonunun yapılabilmesi
4	Tekstil materyalinde herhangi bir şekilde zarar oluşmuşsa bunun kaynağının sorgulanabilmesi
5	Zarar oluşumunu engelleyeyecek çözümlerin önerilebilmesi

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	ZARAR TANIMI ZARAR OLUŞUMUNA NEDEN OLAN FAKTÖRLER Lifin molekül yapısı Kumaş üretimi sırasındaki işlem koşulları Depolama sırasındaki faktörler Normal kullanım esnasındaki etkiler (mekaniksel, UV, radyasyon, çevre şartları.....)
2	ZARAR OLUŞUM MEKANİZMASI Mekanik parçalanma Foto parçalanma Termal parçalanma
3	Kimyasal parçalanma -asidik -bazik -hidrolitik -indirgen ve yükseltgen maddelerle -mikrobiyolojik parçalanma
4	ZARAR OLUŞUMUNUN ETKİLERİ Mekanik ve yapısal değişiklikler Morfoloji, viskoelastikiyet, polimerizasyon derecesi Oksidasyon, ağırlık kaybı, termal değişim Kimyasal etkiler
5	ZARAR DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ Mekanik özelliklerdeki değişimler kimyasal analizler Termal analizler
6	Enstrümental Teknikler UV Spektroskopisi IR Spektroskopisi Gaz kromotografisi
7	Jel geçirgenliği kromotografisi Optik ve elektron mikroskopisi X-Ray ve elektron difraksiyonu
8	ZARAR OLUŞUMUN AZALTILMASI
9	Mekanik koruma Kullanılan teknikler İşlem koşullarının iyileştirilmesi Kaplama yöntemi Yüzey değişiklikleri -inorganik metal tuzları kullanarak koruma -aşı polimerizasyonu -boyama ve bitim işlemleri -organik kimyasallar
10	ZARAR OLUŞUMUNUN KULLANILDIĞI YERLER Yeni bileşiklerin oluşumu Parçalanmanın analitik kullanımı
11	Zarar oluşumu ile meydana gelen yapısal değişiklikler ile daha kolay işlenebilme, estetik özellikler ve tekrar kullanılabilme özelliklerinin kazandırılması
12	TEKSTİL TERBİYE İŞLETMERİNDE HATA VE ZARAR OLUŞUMUNA NEDEN OLAN FAKTÖRLER Ön terbiye işlemlerinde Boyama ve baskı işlemlerinde Bitim işlemlerinde meydana gelen hatalar
13	TEKSTİL TERBİYE İŞLETMERİNDE HATA VE ZARAR OLUŞUMUNA NEDEN OLAN FAKTÖRLER Ön terbiye işlemlerinde Boyama ve baskı işlemlerinde Bitim işlemlerinde oluşan zararların incelenmesi
14	Ödev sunumları

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Textile Degradation Textile Progress, Volume 21, No:1/2, PW Harrison, 1991.
Chemical Processing of Fibers and Fabric, Functional Finishes, Part A., M.Lewin, S.Sello, 1983.
Tekstil Laboratuvarı için Analitik Metodlar, İnci OKUN, SAGEM Yayınları
Chemistry of Textile INDUSTRY carr, C.(ed), 1995
Quality Assesment of Textiles, 1993, Mahall, K.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Ders teorik konuları ve laboratuar uygulamalarını içermektedir. Laboratuvar uygulamaları; kimyasal, mekanik ve diğer şekillerde zarar görmüş tekstil materyallerinin gördüğü zararın tespiti, çeşitli kimyasal, mekaniksel, UV v.b. koşullarda liflere zarar verdirilerek, bu zararların karakterizasyonunun yapılmasından oluşmaktadır.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	ARS	ARASINAV
2	PRJ	PROJE
3	YSS	YIL SONU SINAVI
4	YSBN	YIL SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.35 + PRJ * 0.15 + YSS * 0.50
5	BUT	BÜTÜNLEME
6	BUTBN	BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU	ARS * 0.35 + PRJ * 0.15 + BUT * 0.50

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Sınav başarısı, laboratuvar uygulamalarında gösterilen performans ve ödev sunumları

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Haftalık işlenen ders konuları ile bağlantılı olarak üretimde veya kullanım sırasında zarar görmüş bir tekstil materyali bulmak ve üzerinde fikir yürütmek

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Doç.Dr.Aysun AKŞİT
Dokuz Eylül Üniversitesi Tekstil Mühendsiliği Bölümü
Buca/İZMİR
Tel: 02323017732
e-mail:aysun.cireli@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Pazartesi: 13.00-15.00
Salı: 13.00-15.00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Uygulama	14	2	28
Ders anlatımı	14	2	28
Vize sınavına hazırlık	1	12	12
Final sınavına hazırlık	1	22	22
Ders öncesi hazırlıklar	14	2	28
Dönem projesi/projeleri gerçekleştirme	1	20	20
Proje sunum ve rapor hazırlama	1	15	15
Haftalık laboratuar hazırlık/rapor teslimi	14	3	42
Final sınavı	1	2	2
Vize sınavı	1	2	2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			199

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.1	PK.2	PK.3	PK.4	PK.5	PK.6	PK.7	PK.8	PK.9	PK.10
ÖK.1	5	5	4	4	4	3	4	5	3	5
ÖK.2	5	5	5	5	5	3	4	5	3	5
ÖK.3	3	4	4	4	5	3	4	5	3	5
ÖK.4	5	5	4	4	5	3	4	5	3	5
ÖK.5	3	3	4	4	5	5	4	4	3	5

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI