DERS ADI

: Mimari Estetik

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
ARC 5154 Mimari Estetik SEÇMELİ 2 0 0 5

Dersi Veren Birim

Fen Bilimleri Enstitüsü

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

DOÇ. DR. İNCİ UZUN

Dersi Alan Birimler

Bina Bilgisi Yüksek Lisans
Bina Bilgisi Doktora

Dersin Amacı

Mimari estetik, kültürel, sosyal ve ekonomik açılardan önemli olmuştur. Bu ders, estetik kuramları mimarlık alanına uygulayarak mimari ürünleri estetik nesne, özne, değer ve yargı çerçevesinde çözümlemeyi, değerlendirmeyi ve eleştirmeyi hedefler. Ders, temel metinlere derinlemesine bakarak hem kuramsal hem pratik tartışmalara eklemlenir. Özellikle 20. ve 21. Yüzyılda mimari estetiğin nasıl üretildiğini, şekillendiğini ve tüketildiğini sorgular.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   1. Estetik disiplininin kavramlarını ve kuramlarını tanımlayabilme,
2   2. Estetik özne ile ilişkili olarak yaratma ve algılama süreçlerini anlama,
3   3. Mimari tasarım prensipleri aracılığıyla tasarım ürünlerinin estetik bir nesne olarak özelliklerini analiz etme,
4   4. Mimari tasarım ürününü, yaratıldığı dönemin estetik değerleriyle ilişkilendirme,
5   5. Mimari tasarım ürününü estetik bağlamında değerlendirme, eleştirme ve yazabilme.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 1. Hafta: Mimarlıkta estetiğin kavramsal çerçevesi
2 2. Hafta: Estetik alanı hangi kavramlarla ilişkilenir Okuma ve tartışma metni: İsmail Tunalı, Estetik, İstanbul: Remzi, 1998, ss. 13-46.
3 3. Hafta: Estetik yaklaşımları arasında tasarım ve mimarlık nerede durur Okuma ve tartışma metni: İsmail Tunalı, Tasarım Felsefesine Giriş, İstanbul: YEM, 2002, ss. 12-54.
4 4. Hafta: Estetik yaklaşımlarında kırılma: Özerklik, gereklilik ve yüce Okuma ve tartışma metni: Immanuel Kant, Yargı Yetisinin Eleştirisi, çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea, 2011, ss. 55-61, 72-91,101-127. Case study: Frank Gehry
5 5. Hafta: Romantik estetik ideali ve içsel öznellik Okuma ve tartışma metni: Georg Wilhelm Friedrich Hegel, Estetik II, çev. Taylan Altuğ, Hakkı Hünler, İstanbul: Payel, 2015, ss. 284-298. Case study: Frank Lloyd Wright
6 6. Hafta: Kiç ve eklektik Okuma ve tartışma metni: Clement Greenberg, Avangart ve Kitsch, çev. Merve Yalçın, Melamet, Cilt: 1, Sayı: 1, 2015, ss. 44-49. Case study: Coop Himmelb(l)au
7 7. Hafta: Estetik deneyim Okuma ve tartışma metni: John Dewey, Deneyim Olarak Sanat, çev. Nur Küçük, İstanbul: Vakıfbank, 2021, ss. 59-85. Case study: Peter Zumthor
8 8. Hafta: Fenomenolojik - Ontolojik estetik yaklaşımları Okuma ve tartışma metni: Martin Heidegger, Sanat Eserinin Kökeni, çev. Fatih Tepebaşılı, Ankara: De Ki, 2007, ss. 7-48. Case study: Han Tümertekin
9 9. Hafta: Aura ve biriciklik üzerine eleştiriler Okuma ve tartışma metni: Walter Benjamin, Tekniğin Olanaklarıyla Yeniden Üretilebildiği Çağda Sanat Yapıtı, Pasajlar içinde, çev. Ahmet Cemal, İstanbul: Yky, 2007, ss. 50-86. Case study: Herzog & de Meuron
10 10. Hafta: İşlevsellik ve kullanışlılık üzerine eleştirel yaklaşımlar Okuma ve tartışma metni: Theodor W. Adorno, Functionalism Today, çev. Jane O. Newman, John H. Smith, Oppositions, No: 17, 1979, ss. 31-41. Case study: Adolf Loos
11 11. Hafta: Estetik, halk ve toplum Okuma ve tartışma metni: Herbert Marcuse, Estetik Boyut: Sanatın Sürekliliği: Marxist Estetiğin Bir Eleştirisine Doğru, çev. Aziz Yardımlı, İstanbul: İdea, 1997. Case study: Superpool
12 12. Hafta: Sonsuz anlam ve yorum Okuma ve tartışma metni: Umberto Eco, Açık Yapıt Poetikası, Açık Yapıt içinde, çev. Yakup Şahan, İstanbul: Kabalcı, 1992, ss. 11-37. Case study: Bernard Tschumi
13 13. Hafta: Sosyal bağlam ve ilişkisellik Okuma ve tartışma metni: Nicolas Bourriaud, İlişkisel Form, Birarada Bulunmak ve Buluşmalar, İlişkisel Estetik içinde, İstanbul: Bağlam, 2005, ss. 22-37, 48-56. Case study: Diller + Scofidio
14 14. Hafta: Beden ve insan üzerine tartışmalar Okuma ve tartışma metni: Roberto, Masiero, Atopya ve Nooteknik: Lüzumsuzluk Estetikleri, Postmodernden Bu Yana, Mimaride Estetik içinde, trans. Fırat Genç, Ankara: Dost, 2006, ss. 201-214. Case study: Zaha Hadid

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana Kaynaklar:
Aşağıdaki kaynaklar temel okumalardır. Ek olarak, haftalık okumalar ders içeriğinde belirtilmektedir.
Adorno, Theodor W. (2012/1970). Aesthetic Theory, London, New York: Bloomsbury.
Adorno, Theodor W. (1979/1965), Functionalism Today , trans. Jane O. Newman, John H. Smith, Oppositions, No: 17, pp. 31-41.
Benjamin, Andrew. (2000). Architectural Philosophy, London, New Brunswick: The Athlone Press.
Benjamin, Walter. (1968/1935), The Work of Art in the Age of Mechanical Reproduction , Illuminations: Essays and Reflections, trans. Harry Zohn, ed. Hannah Arendt, New York: Schocken, pp. 217-251.
Berger, John. (1977). Ways of Seeing, London: Penguin.
Bourriaud, Nicolas. (2002/1998). Relational Aesthetics, trans. Simon Pleasance, Fronza Woods, Dijon: Les Presses du Réel.
Bozkurt, Nejat. (1995). Sanat ve Estetik Kuramları, Istanbul: Sarmal.
Carroll, Noël. (1999). Philosophy of Art: A Contemporary Introduction, London, New York: Routledge.
Cazeaux, Clive, ed. (2000). The Continental Aesthetics Reader, London, New York: Routledge.
Crysler, C. Greig et al., eds. (2012).The Sage Handbook of Architectural Theory, Los Angeles, London: Sage.
Dewey, John. (2005/1934). Art as Experience, New York: Penguin.
Eco, Umberto. (1989/1962). The Open Work, trans. Anna Cancogni, Cambridge, MA: Harvard University Press.
Gaut, Berys & Dominic McIver Lopes, eds. (2001). The Routledge Companion to Aesthetics, London, New York: Routledge.
Greenberg, Clement. (1965/1939). Avantgarde and Kitsch in Art and Culture, Boston: Beacon, pp. 3-21.
Hegel, Georg W. F. (1975/1835). Aesthetics: Lectures on Fine Art I-II, trans. T. M. Knox, Oxford: Clarendon.
Kant, Immanuel. (1987/1790). Critique of Judgment, trans. Werner Pluhnar, Hackett.
Marcuse, Herbert. (1979). The Aesthetic Dimension: Toward a Critique of Marxist Aesthetics, trans. Herbert Marcuse & Erica Sherover, Boston: Beacon.
Masiero, Roberto. (2006/1999). Mimaride Estetik, trans. Fırat Genç, Ankara: Dost.
Rancière, Jacques. (2004). The Politics of Aesthetics: The Distribution of the Sensible, trans., ed. Gabriel Rockhill, London, New York: Bloomsbury.
Scruton, Roger. (2013/1979). The Aesthetics of Architecture, Princeton University Press.
Timuçin, Afşar. (2013). Estetik I-II, Istanbul: Bulut.
Tunalı, İsmail. (1998). Estetik, Istanbul: Remzi.
Tunalı, İsmail. (2002). Tasarım Felsefesine Giriş, Istanbul: YEM.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Ders anlatımı, tartışma, metin analizi (yakın okuma), bireysel araştırma, yazılı ödev (araştırma makalesi)

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 ODV ÖDEV
2 DKT DERSE KATILIM
3 YSS YIL SONU SINAVI
4 YSBN YIL SONU BAŞARI NOTU ODV * 0.40 +DKT * 0.10 + YSS * 0.50
5 BUT BÜTÜNLEME
6 BUTBN BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU ODV * 0.40 +DKT * 0.10 + BUT * 0.50


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Bu ders, yürütücüler tarafından gerçekleştirilecek ders anlatımlarından ve çoğunlukla öğrenciler tarafından gerçekleştirilecek tartışmalardan oluşur. Öğrenciler tarafından yoğun katılım gerekmektedir. Dersin temelinde yakın okuma yer alır. Derse gelmeden önce öğrencilerin ilgili okumaları eleştirel biçimde yapması gerekmektedir. Haftalık olarak, metinleri okurken 200 kelimeden oluşan özetler çıkarmaları ve derste tartışma ortamı için yorumlarını ve sorularını paylaşmaları beklenmektedir. Ara sınav olarak, haftalık programdan bir konu seçecekler ve ilgili metin çerçevesinde örnek olarak verilen mimarın ürünleri ve estetik yaklaşımı üzerinden derste sunum yapacaklardır (problem tanımı / araştırma sorusu ve ön kaynakça yer almalıdır). Dersin yürütücüleri, araştırmaya nasıl devam edebileceklerine dair öğrencilere bireysel geri bildirim yapacaktır. Geri bildirim aldıkları önerilerini geliştirerek, ders okumalarından ve tartışmalardan temellenen, aynı zamanda yeni materyal de sunan bir araştırma makalesi yazmaları ve final ödevi olarak teslim etmeleri beklenmektedir.

Değerlendirme Kriteri

ÖK1, ÖK2: Derse aktif katılım (% 10)
ÖK3, ÖK4, ÖK5: Ödev ve sunumlar (% 40)
ÖK1, ÖK2, ÖK3, ÖK4, ÖK5: Final makale (% 50)


Dersin Öğretim Dili

İngilizce

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Öğrenciler dersten önce verilen metinleri okumak, gereken ön hazırlık ve ödevleri yapmak durumundadırlar.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

inci.uzun@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

İlan edilecektir.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 6 3 18
Ders Anlatımı 8 2 16
Öğrenci Sunumları 8 1 8
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 12 4 48
Ödev Hazırlama 3 15 45
Sunum Hazırlama 2 15 30
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 165

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10
ÖK.11
ÖK.21
ÖK.31
ÖK.411
ÖK.511