DERS ADI

: Mekansal Okumalar

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
ARC 5108 Mekansal Okumalar SEÇMELİ 2 0 0 5

Dersi Veren Birim

Fen Bilimleri Enstitüsü

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. DENİZ GÜNER

Dersi Alan Birimler

Bina Bilgisi Yüksek Lisans
Bina Bilgisi Doktora

Dersin Amacı

Mekân ile ilişkili kavramları ve temel kuramları sunmaya yönelik giriş niteliğinde bir derstir. Amacı, mekân kavramına yönelik felsefe, coğrafya, sosyoloji, sanat tarihi, psikoloji, mimarlık tarihi ve teorisi alanındaki farklı teorik yaklaşımlar arasındaki örtüşmeleri ve farklılıkları ortaya koymak, mekânı oluşturan farklı katmanlar ve boyutlar aralarındaki ilişkilerin kapsamlı bir şekilde anlaşılmasını sağlayacak tartışmalar gerçekleştirmektir.

Özellikle ders, mimari mekânın olgusunun kapalılık (enclosure) olarak kavramsallaştırılmasının ötesine geçmeyi amaçlamaktadır ve mekân anlayışımızı, ölü bir madde olarak değil, yaşayan, yaşanmış ve aktüel olaylar ve düşünceler dünyası olarak sürekli yeniden üretilen bir kavram olarak açmanın yollarını aramaktadır.

Dersin içeriği şunlardan oluşur: temel kuramlar ve mekânın tarihsel kategorileri; zaman ve uzam arasındaki ilişki; mekânın fenomenolojisi; mekânın yaşamı ile mekânsal pratikler arasındaki ilişki; mekân ve hareket, mimari mekân, fiziksel mekân, soyut uzam, güç ve mekân, beden, cinsiyet, ırk ve mekânsal üretimler; mekânın sanatı ve sanat mekânları.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Mekan konsepsiyonunun çok-katmanlı yapısını tanımlayabilmek
2   Mekan olgusunun mimarlık, sanat, felsefe ve bilim alanındaki çoklu anlamlarına tanışık olmak
3   Çeşitli mekan alımlanışları arasındaki dönemsel farkları ayırt edebilmek
4   Mekan olgusunu dönüştüren toplumsal, ekonomik, politik, kültürel etkenleri ve parametreleri betimleyebilmek
5   Mimari mekan olgusuna dair güncel kuramsal yaklaşımlara odaklanan araştırmalarını görsel, yazılı ve sözlü olarak formüle edebilmek

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Dersin amaç, yöntem, işleyişine ve referans kaynaklarına ilişkin açıklayıcı bilgilerin verilmesi; Değerlendirme Kriterlerinin açıklaması; Anlatan, Moderatör ve Kayıtçı'nın belirlenmesi
2 SUNUM: "Eleştirel Historiyografi'nin Toplumbilimsel Kökenleri" // Prof. Dr. Deniz Güner
3 Mekânsal Dönüş // Spatial Turn
4 Kültürel Coğrafya'yı Yeniden-Hayata Geçirmek 1 // Re-Materialising Cultural Geography 1
5 Kültürel Coğrafya'yı Yeniden-Hayata Geçirmek 2 // Re-Materialising Cultural Geography 2
6 Sembolik Mekân & Habitus // Symbolic Space & Habitus
7 Vize Teslimi // Sosyal Mekân & Yaşanan Mekân & Deneyim 1 // Social Space & Lived Space & Experience 1
8 Sosyal Mekân & Yaşanan Mekân & Deneyim 2 // Social Space & Lived Space & Experience 2
9 Sosyal Mekân & Yaşanan Mekân & Deneyim 3 // Social Space & Lived Space & Experience 3
10 Gücün İcrası ve Görünümü Olarak Mekân // Space as the Execution and Manifestation of Power
11 Heterojen Mekân // Heterogeneous Space
12 Performatif Mekân // Performative Space
13 Yerlerin ve Mekânların Tüketimi // Consuming Spaces and Places
14 Sanal Uzamlar // Virtual Spaces

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ayman Kassem. "A Performative Understanding of Spatial Design, Learning from Exhibitions", EAEA142019, SHS Web of Conferences 64, 03006, 2019, ss. 1-14.
Barney Warf, Santa Arias (Eds). The Spatial Turn: Interdisciplinary Perspectives, Routledge, 2008
Benett, T., Grossberg, L., Morris, M. (Eds.), New Keywords A Revised Vocabulary of Culture and Society. Blackwell, 2005.
Bottomore, T. (Ed.), A Dictionary of Marxist Thought. Blackwell, 2001 (1983)
Copleston, F., A History of Philosophy (9 Vol). Image Books 1993-1994 (1946 - 1974)
David Harvey, The Condition of Postmodernity: An Enquiry into the Origins of Cultural Change, Blackwell Pub, 1989
David Harvey, "Mekân ve Zaman Deneyimi" içinde Postmodernliğin Durumu; Kültürel Değişimin Kökenleri, Çev. Sungur Savran, Metis Yay., 1997, ss 227-360.
Edward S. Casey. "Giving a Face to Place in the Present: Bachelard, Foucault, Deleuze and Guattari, Derrida, Irigaray" in The Fate of Place: A Philosophical History, University of California Press, 1997, ss. 285-330.
Gieseking, J J.; Mangold, W.; Katz, C.; Low, S.; Saegert, S. (Eds), People, Place and Space; A Reader, Routledge, 2012.
Henri Lefebvre. The Production of Space, Çev; Donald Nicholson-Smith, Blackwell, 1991
Henri Lefebvre. Mekânın Üretimi, Sel Yayıncılık, 2014.
Hubbard, P., Kitchin, R. (Eds.), Key Thinkers on Space and Place. SAGE Pub. 2010
Hubbard, P., Kitchin, R. (Eds.), Mekân ve Yer Üzerine Büyük Düşünürler, Litera Yayıncılık. 2018
John Urry. Consuming Places, Routledge, 1995
John Urry, Mekânları Tüketmek, Çev.:R. G. Öğdül, İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1999
John Urry, Jonas Larsen. The Tourist Gaze 3.0, Sage Publications, 2011
John Urry, Turist Bakışı, Çev. Enis Tataroğlu, İbrahim Yıldız, Bilge Su Yayıncılık, Ankara, 2009.
Lacey, A. R., Dictionary of Philosophy. Routledge, 1996 (1976)
Michel de Certeau. The Practice of Everyday Life, University of California Press, 1984
Michel Foucault, "Space, Knowledge, and Power" in Paul Rabinow, The Foucault Reader, New York: Pantheon Books, 1984, ss. 239-256.
Michael U. Hensel, Christopher Hight, Achim Menges. "Heterogeneous Space of Morpho-Ecologies" in M. U. Hensel, C. Hight, A. Menges (Eds), Space Reader; Heterogeneous Space in Architecture, AD Reader, Wiley & Sons, 2009, ss. 195-215.
Pierre Bourdieu. The Kabyle House or the World Reversed Algeria 1960, Cambridge University Press (1963), 1979, ss. 133-153.
Setha M. Low, Denise Lawrence-Zunigais. "Locating Culture" in Setha M. Low, Denise Lawrence-Zunigais (Eds), The Anthropology of Space and Place; Locating Culture, Blackwell, 2003, ss. 1-47.
Williams, R., Keywords: A Vocabulary of Culture and Society. Oxford Uni. Press, 1985 (1976)

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Her hafta okuma ve tartışmaların yapılacağı derse katılım zorunludur.
Haftalık metinler okunarak, derslere hazırlıklı gelinmelidir.
Önceden saptanan Anlatan, Kayıtçı ve Moderatör'ün yönetiminde derste tartışmalar yapılacaktır.
Sorumlulardan A4 boyutunda 2 sayfalık Kısa Değerlendirme Metinleri yazmaları ve dersi izleyen hafta içinde e-posta ile göndermeleri, ortak paylaşım platformuna yüklemeleri beklenmektedir.
Yarıyıl sonunda sorumluların kendi belirleyecekleri ve öğretim üyesiyle üzerinde anlaşacakları, çağdaş mimarlık örneği/figürünü/temasını irdeleyecekleri bir Araştırma Ödevi hazırlamaları beklenmektedir.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 ODV ÖDEV
2 DKT DERSE KATILIM
3 YSS YIL SONU SINAVI
4 YSBN YIL SONU BAŞARI NOTU ODV * 0.40 +DKT * 0.10 + YSS * 0.50
5 BUT BÜTÜNLEME
6 BUTBN BÜTÜNLEME SONU BAŞARI NOTU ODV * 0.40 +DKT * 0.10 + BUT * 0.50


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Sınıf İçi Uygulamalar (Okuma, Derse Katılım ve Kısa Değerlendirme Metinleri): % 10
Ara Sınav (Araştırma Ödevi Taslağı): % 40
Final Sınavı (Kısa Değerlendirme Metinleri ve Araştırma Ödevi Finali): % 50

Değerlendirme Kriteri

Araştırma Ödevi, öğrencinin konuyu ve problemi ele alışındaki özgünlüğüne, derinliğine ve konuya hâkimiyetine göre değerlendirilecektir.
Sınıf İçi Uygulamalar, öğrencinin metinleri okumuş olmasına, dersteki tartışmalara aktif katılımına ve Kısa Değerlendirme Metinlerindeki performansına bağlı olacaktır.

Sınıf İçi Uygulamalar (Okuma, Katılım ve Kısa Değerlendirme Metinleri) (% 25) ÖÇ1, ÖÇ2, ÖÇ3, ÖÇ4
Ara Sınav (Araştırma Ödevi Taslağı) (% 25) ÖÇ1, ÖÇ2, ÖÇ3, ÖÇ4, ÖÇ5
Final Sınavı (Kısa Değerlendirme Metinleri ve Araştırma Ödevi Finali) (% 50) ÖÇ1, ÖÇ2, ÖÇ3, ÖÇ4, ÖÇ5

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1.Derse katılmamış olmak, ödevlerin ve çalışmaların geç teslim edilmesi veya teslim edilmemesi için mazeret değildir.
2.Geç teslimler, farklı değerlendirmeye tabi tutulacaktır.
3.Akademik Dürüstlük ilkelerine kesinlikle uyulması gerekmekte olup, kopya çekmek ve akademik sahtekârlığa başvurmak gibi her türlü intihal girişimi, Yüksek Öğrenim Kurumu nun talimatları uyarınca disiplin cezası ile sonuçlandırılır.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

deniz.guner@deu.edu.tr // 0 232 301 84 96

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Daha sonra duyurulacaktır.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 1 13
Öğrenci Sunumları 13 1 13
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 13 3 39
Final Sınavına Hazırlık 1 16 16
Vize Sınavına Hazırlık 1 16 16
Ödev Hazırlama 1 16 16
Final Sınavı 1 12 12
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 125

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10
ÖK.1111
ÖK.2111111
ÖK.3111111
ÖK.4111111
ÖK.51111