Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
MDN 3325	SIĞ YERALTI YAPILARI VE TASARIMI	SEÇMELİ	2	0	0	3

Dersi Veren Birim

Maden Mühendisliği

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

DOÇ. DR. METE KUN

Dersi Alan Birimler

Maden Mühendisliği
Maden Mühendisliği (İ.Ö)

Dersin Amacı

Gelişen dünyada gözlenen hızlı nüfus artışı beraberinde insanların; enerji, ulaşım, toplu taşımacılık, içme suyu, endüstri suyu vb. ihtiyaçlarını da hızla arttırmaktadır. Bu gereksinimlerin karşılanma zorunluluğu, kent yaşamındaki tarihsel süreç, hızlı yapılaşma ve hızlı nüfus artışının getirdiği planlama zorlukları, özellikle yerleşim alanlarının görünen yüzü kadar görünmeyen yeraltının da, aktif olarak kullanılması zorunluluğunu getirmiştir. Bu zorlukların aşımı ancak tünellerin ve sığ yer altı açıklıklarının inşası ile mümkündür. Bu kapsamda dersin amacı; sığ derinliklerde ve zayıf ortamlarda açılan yer altı yapılarının (tüneller, üretim alanları ve farklı amaçlı yer altı boşlukları) tanıtılması, tasarımlarının detaylı incelenmesi, bu yapıların yer üstü yapılarına etkilerinin araştırılması ve yer üstü ile ilişkilendirilmesi, jeolojik olumsuzlukların (fay, kırık, eklem takımı vb.) sığ derinliklerde açılan yer altı boşlukları ve tüneller üzerindeki etkisi ile emniyetli çalışma planının çıkartılması konularını içerir. Ders aynı zamanda bilgisayar ortamında tasarım programları desteklenecektir.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Yer altı boşluğu ve tünel açım faaliyetlerinde, farklı ortam koşullarının önemini bilmeli
2	Zayıf ortam koşullarını, bu ortamlarda açılan yer altı boşluklarını ve tünel açım faaliyetlerini tanımalı
3	Sığ derinlikte tünel açım faaliyetlerini, tünel ve açılacağı ortama göre tarif edebilmeli.
4	Sığ derinlikte tünel ve yer altı boşluğu açımı ilkeleri ile kaya/zemin şartlarını ilişkilendirebilmeli
5	Zayıf kaya ve sığ tünel şartlarında açılacak tünel ve yer altı yapılarının yapım gereksinimlerini tarif edebilmeli.
6	Sığ derinlikte açılan bir yer altı boşluğu ya da tüneli, bilgisayar ortamında dizayn edebilmeli.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Sığ yer altı boşlukları ve tünellerin tarihi gelişimi ve günümüzde tünelcilik.
2	Farklı ortam koşullarında sığ derinliklerde yapılan tünel ve yer altı boşluğu kazıları. Yer altı yapılarının (tünel, galeri, üretim amaçlı açılan oda ve boşluklar vb..) tasarımında kullanılan bilgisayar programları.
3	Zayıf ortam koşullarında yapılan tünelcilik faaliyetleri ve örneklendirmeler
4	Sığ yer altı yapılarında oluşan farklı gerilme durumları ve analizi
5	Sığ derinlikte ve/veya zayıf ortamlarda tünel açım parametreleri ve sığ ortam riskleri
6	Sığ derinliklerde ve zayıf zonlarda kullanılan özel destek elemanları
7	Zayıf zonlarda tercih edilen tünel kazı makinaları ve seçim kriterleri
8	Sığ derinlikle ve zayıf ortamlarda tünel ve yer altı boşluğu açımında ortam şartlarının iyileştirilmesi ve bilgisayar uygulamaları (zayıf ortam örnekleri, yapının sığ ya da derinde olma durumu ve farkları)
9	Ülkemiz ve dünya sığ tünel ve geniş yer altı boşlukları uygulama örnekleri. İzmir metro uygulama örneği tasarımı
10	Sığ yerlatı koşulları, oda topuk uygulama örneği
11	Yer altı yapılarının deprem etkisine karşı davranışları
12	İzmir metro uygulama örneği tasarımı
13	Bilgisayar ortamında sığ derinlikte farklı geometrik şekillerde açılan yer altı boşluklarının tasarımı
14	Bilgisayar ortamında sığ derinlikte açılan tünel tasarımı

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Hoek E., Brown E.T. (1995). Underground exc. in rock , institution of mining and metallurgy. London : 1980-Hoek., at all, Support of Underground Exc. in Hard Rock, Roterdam.
ISRM (International Society for Rock Mechanics).(1981). Testing and monitoring.ISRM Suggested Methods, Pergamon Pres.
Köse, H., Gürgen, S., ve Onargan T. (1993); "Tünel Ve Kuyu Açma". Genişletilmiş 2. Baskı, DEU Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Yayını, Yayın No: 145, 381 sayfa, İZMİR.
Köse, H., Kahraman, B., (1999). Kaya Mekaniği. İzmir: DEÜ Mühendislik Fakültesi Yayınları.
Köse, H., Yalçın, E., Şimşir, F., Konak, G., Onargan, T., Kızıl, M. Açık İşletme Tekniği, DEUi Mühendislik Fakültesi Yayınları.
Bell, F.G. (1994). Engineering in Rock Mass. Great Britain: Butterworths.
Lunardi, P. (2000). Design and construction tunnels-ADESCO-RS approach, Tunnels and Tunnelling Int. Spec Sup.
Kun, M., Onargan (2013), Influence of the fault zone in shallow tunneling a case study of İzmir Metro Tunnel. Jour. of TUST

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Sunum, ödev

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	VZ	Vize
2	FN	Final
3	BNS	BNS	VZ * 0.50 + FN * 0.50
4	BUT	Bütünleme Notu
5	BBN	Bütünleme Sonu Başarı Notu	VZ * 0.50 + BUT * 0.50

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

Arasınav : ÖÇ1 ,ÖÇ2, ÖÇ3, ÖÇ4
Ödev : ÖÇ4, ÖÇ5, ÖÇ6
Final Sınavı : ÖÇ1, ÖÇ2, ÖÇ3, ÖÇ4, ÖÇ5, ÖÇ6

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Doç. Dr. Mete KUN
Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Maden Mühendisliği Bölümü Tınaztepe Kampüsü Buca/İzmir
Telefon :0 (232) 301 75 40 e-posta : mete.kun@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

İlgili dönemim ders yükü göz önüne alınarak daha sonra belirlenecektir.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı	14	2	28
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar	14	1	14
Vize Sınavına Hazırlık	1	8	8
Ödev Hazırlama	2	6	12
Final Sınavına Hazırlık	1	12	12
Vize Sınavı	1	2	2
Final Sınavı	1	2	2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			78

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.1	PK.2	PK.3	PK.4	PK.5	PK.6	PK.7	PK.8	PK.9	PK.10	PK.11	PK.12	PK.13	PK.14	PK.15
ÖK.1	2		1	2	2	1	1		1	1	2	2	1	1	1
ÖK.2	1	1	2	2	3		1	1	1	1	3	2	1	1	1
ÖK.3	2	2	3	2	2		2		1	2	2	2	2	1	1
ÖK.4	4	3	3	3	4		1	1	2	2	3	1	2	2	2
ÖK.5	3	3	4	2	4	1	1	1	4	1	3	3	1	2	3
ÖK.6	3	4	4	4	3		1		3	1	3	3	1	1	1

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI