DERS ADI

: MADEN YATAKLARI

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
JEO 3603 MADEN YATAKLARI ZORUNLU 2 2 0 5

Dersi Veren Birim

Jeoloji Mühendisliği

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. TOLGA OYMAN

Dersi Alan Birimler

Jeoloji Mühendisliği
Jeoloji Mühendisliği (İ.Ö)

Dersin Amacı

Maden Yatakları ile ilgili temel kavramları öğretmeyi amaçlar

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Bir yatağın anlaşılmasında jeoloji biliminin temel ilkelerini kullanabilir
2   Maden yataklarını farklı kriter ve kategorilere göre sınıflayabilir
3   Aynı tip yataklar içindeki alt gruplar arasındaki farkları tesbit edebilir
4   Yataklara ait farklı litolojik, tektonik, mineralojik, jeokimyasal özellikleri belirleyebilir
5   Yatak ve ilişkili alterasyon zonlanmasını arazide tanıyabilir
6   Maden yatağının arama ve işletme aşamalarında farklı disiplinlerle çalışabilir

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Maden yatağı kavramı Maden yatağının ekonomikliğini belirleyen faktörler, maden yataklarının sınıflandırılması
2 Ortomagmatik yataklar; oluşum ortamı-mekanizması, yapısal ve litolojik kontroller, yatak tipleri,örnek yataklar Tabakalı Mafik İntrüzyonlara Erken Ortomagmatik Evreye Bağlı Gelişen Yataklar (Peridotitlere Bağlı Krom Yatakları)
3 Ortomagmatik Evre ile ilişkili diğer maden yatakları Gabro ve Noritlere Bağlı Ni-Cu Yatakları, (Platin yatakları, Anortozitlere Bağlı Fe-Ti Yatakları).
4 Pnömatolitik yataklar ve greyzen sistemleri Oluşum ortamı-mekanizması, yapısal ve litolojik kontroller, yatak tipleri,örnek yataklar
5 Skarn tipi yataklar Oluşum ortamı-mekanizması, izokimyasal termal metamorfizma, metazomatizma, gerileyen hidrotermal alterasyon, kalk-silikat mineralleri ve zonlanması, yapısal ve litolojik kontroller, yatak tipleri, örnek yataklar ve duraylı izotoplar
6 Porfiri Cu-Mo-Au yatakları Oluşum ortam ve modelleri, alterasyon mineralojisi ve zonlanması, duraylı izotoplar
7 Karasal volkanizmaya bağlı epitermal yataklar Oluşum ortamı-mekanizması, yapısal ve litolojik kontroller, yatak tipleri (Düşük, Ortaç ve Yüksek Sülfidasyon alt tipleri), alterasyon tipleri ve zonlanması, örnek yataklar, sıvı kapanım ve duraylı izotop çalışmaları
8 Karasal volkanizmaya bağlı epitermal yataklar Oluşum ortamı-mekanizması, yapısal ve litolojik kontroller, yatak tipleri (Düşük, Ortaç ve Yüksek Sülfidasyon alt tipleri), alterasyon tipleri ve zonlanması, örnek yataklar, sıvı kapanım ve duraylı izotop çalışmaları
9 Volkanojenik masif sülfid yatakları (VMS) Kuroko, Kıbrıs ve Beşi tipi yataklar; oluşum ortamı-mekanizması, yapısal ve litolojik kontroller, yatak tipleri,örnek yataklar
10 Kıbrıs Tipi VMS Yataklar Oluşum ortam ve modelleri, alterasyon mineralojisi ve zonlanması, duraylı izotoplar
11 Kuroko Tip VMS Yataklar Oluşum ortam ve modelleri, alterasyon mineralojisi ve zonlanması, duraylı izotoplar
12 Beşi Tip VMS Yataklar Oluşum ortam ve modelleri, alterasyon mineralojisi ve zonlanması, duraylı izotoplar
13 Orojenik Yataklar Oluşum ortam ve modelleri, alterasyon mineralojisi ve zonlanması, duraylı izotoplar
14 Demir-oksit Bakır Altın Yatakları ( IOCG ) Oluşum ortam ve modelleri, alterasyon mineralojisi ve zonlanması, duraylı izotoplar

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Kaynaklar
İç Olaylara Bağlı Maden Yatakları; Dış Olaylara Bağlı Maden Yatakları, (Gümüş, A.), 1999
Ore Deposit Geology (John Ridley), Cambridge University Press. 2013.
The Geology of Ore Deposits, (Guilbert, M., G.; Park, C.F.), W. H. Freeman and Company, 985 sayfa, New York , 1986 ve bu kitabın çevirisi 1986; Maden Yatakları Jeolojisi (Çeviren: Prof. Dr. Doğan Aydal), Kurtuluş Ofset Basımevi, 336 sayfa, Ankara, 1995.
Introduction to Ore-Forming Processes, (Robb, L.),373 p.p. Blacwell Publishing, 2005.
Hydrothermal Mineral Deposits, (Pirajno, F.), 709 p.p., Springer-Velag, Berlin, Heidelberg, 1992.
Maden Yataklarını Kavramak ( Kula C. Misra), 2014 Çeviri Editörleri: T.Ünlü, B. Şahin, C. Dönmez, 844 sayfa. Jeoloji Mühendisleri Odası Yayınları.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Sunum: İnteraktif biçimde gerçekleşen, power point sunular üzerinden ders anlatımı.
Laboratuvar: Yeterli sayıda asistan katılımı ile gruplar oluşturulur ve bu gruplarda öğrenci aktif olarak çalışır.
Alan çalışması: Derste işlenilen konularla ilgili maden yataklarında inceleme yapılır.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 VZ Vize
2 OD Ödev
3 LAB Laboratuvar
4 FN Final
5 BNS BNS VZ * 0.20 + OD * 0.15 + LAB * 0.15 + FN * 0.50
6 BUT Bütünleme Notu
7 BBN Bütünleme Sonu Başarı Notu VZ * 0.20 + OD * 0.15 + LAB * 0.15 + BUT * 0.50


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Vize ve final: Anlatılan konular ve bunlarla ilişkili arazi ve laboratuar bilgileri.
Laboratuar: Cevher ve gang mineralleri, yapı-doku, yataklanma-yerleşim mekanizmaları ile ilgili örnekler üzerinde sınav yapılır.
Alan çalışması: Alan çalışmasının bittiği günün sonunda sahada yapılan gözlem, jeolojik kesit, şematik çizimler vb. öğrenciye ait saha defterleri ve föyler toplanır.
Ödev konuları ders içeriği içinden seçilir. Değerlendirilen ödevler oranları ölçüsünde yıl sonu ortalamasına katılır.

Değerlendirme Kriteri

Dersin öğrenme çıktılarından
-ÖÇ 1-3 ve 4 laboratuarda işlenecek ve laboratuar sınavında değerlendirilecektir.
-ÖÇ 3-4 ve 5 alan çalışmalarında işlenecek ve değerlendirilecektir.
-ÖÇ 1-2-3-4-5-6 sunumlarda işlenecek ve vize ve final sınavlarında değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

Alan ve laboratuar çalışmalarında verilen teorik bilgilerin uygulaması yapılır.
1) Alan çalışmalarında gözlemlerin, jeolojik kesitlerin ve yapıların bulunduğu saha defterleri; üzerinde uygulama yapılan topografik haritalar ve föyler saha çalışması bittiğinde toplanır , değerlendirilir.
2) Laboratuarda öğrencinin sorumlu olduğu konular
- dönem boyunca görülen gang ve cevher minerallerine ait fiziksel ve kimyasal özellikler
-cevher yapı ve dokuları
-cevher yerleşim ve yataklanma şekilleri
-harita uygulaması
Laboratuar sınavından 50 nin altında alanlar final sınavına giremezler



Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Prof. Dr. Tolga Oyman : Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca - İZMİR, (tolga.oyman@deu.edu.tr),(Dahili tel.: 17334)
Doç. Dr. Mehmet Akbulut : Dokuz Eylül Üniversitesi Mühendislik Fakültesi Tınaztepe Yerleşkesi, 35160 Buca - İZMİR, (mehmet.akbulut@deu.edu.tr), (Dahili tel.: 3017349)

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Doç. Dr. Tolga Oyman : Salı günleri 9:00-10:00 arası
Yrd. Doç. Dr. Mehmet Akbulut : Pazartesi 15:00-16:00 arası

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Uygulama 14 1,5 28
Ders Anlatımı 14 1,5 28
Vize Sınavına Hazırlık 1 10 10
Final Sınavına Hazırlık 1 10 10
Diğer Kısa Sınavlara Hazırlık 1 10 10
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 14 2 28
Ödev Hazırlama 1 15 15
Final Sınavı 1 1,5 2
Uygulama sınavı 1 1,5 2
Vize Sınavı 1 1,5 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 135

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11
ÖK.144
ÖK.25
ÖK.35
ÖK.4555
ÖK.55
ÖK.65