DERECE PROGRAMLARI

Kuruluş (kuruluş tarihi, programın genel yapısı)

Programımız, Dokuz Eylül Üniversitesinin Buca-Eğitim Yerleşkesinde bulunan İzmir Meslek Yüksekokulu'nun (İMYO), Teknik Programlar Bölümü bünyesinde, 1983-1984 akademik öğretim yılında, Taş ve Metal İşlemeciliği Programı adıyla açılmıştır. Bu tarih itibariyle programımız, Türkiye deki resmi yada özel üniversitelere bağlı meslek yüksekokulları bünyesinde kuyum-mücevherat sektörüne dayalı olarak açılan ilk öğreti programı olma özelliğine sahiptir. Taş ve Metal İşlemeciliği programı zaman içerisinde müfredatını, eğitmen kadrosunu, doküman eksikliğini ve teknik alt yapısını düzenleyerek sektörün gerektirdiği modern, çağdaş ve küresel gelişmelere uygun bir yapıya ulaşmıştır. Bu sürecin bir sonucu olarak, zaman içerisinde geniş anlam taşıyan ve fazla açıklayıcı olmayan eski isminin yerine 2006 yılında ideal ismi olan "Gemoloji ve Mücevher Programı" adını gene Teknik programlar Bölümü bünyesinde kullanmaya başlamıştır. Ancak, 2010 yılında Yüksek Öğretim Kurumu'nun (YÖK) Tüm üniversitelerde ortak bir isim belirlemesi sonucu, program ismi "Kuyumculuk ve Takı Tasarımı" olarak değiştirilmiş ve gene Teknik programlar Bölümü bünyesinde program ismini halen devam etmektedir. Bununla beraber Temmuz-2020 tarihinden itibaren TEKNİK PROGRAMLAR BÖLÜMÜ'nün kapatılması sonucu, programımız EL SANATLARI BÖLÜMÜ bünyesi altına girmiştir.

Programda, iki yıllık eğitim ve öğretim sürecinde teorik dersler, laboratuar uygulamaları ve endüstriye dayalı öğretim verilmektedir. Program müfredatı, öğrencilere gemoloji biliminin on alt dalı, mücevher yapım teknikleri ile mücevher tasarımının öğretilmesi ile birlikte, öğrencilerin laboratuar ve atölye uygulamalarındaki el becerilerini geliştirmeleri için hazırlanmıştır.

Program günümüzde ve gelecekte mücevher sektörünün her kademesinde nitelikli eleman ihtiyacını karşılamayı amaçlamaktadır. Bu nedenle, üniversite mezunu gemoloji ve kuyum teknikerinin usta çırak ilişkisiyle yetişmiş elemanlardan daha fazla bilgi ve öngörüye sahip olması istenmektedir.

Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı, geniş anlamda üniversite öğretisine sahip mücevher teknikeri (önlisans) yetiştirmektir. Öğrenciler, mücevher öğretisini 1)Taş (Gemoloji, Arkeo-Gemoloji, Adli-Gemoloji), 2)Metal (Kuyum-Soy Metaller) ve 3)Tasarım (Mücevher-Takı Çizimi) konularında teorik ve pratik bilgiler eşliğinde son teknolojiyi kullanarak alırlar. Buna göre öğrenci, gemoloji biliminin uğraşı malzemesi olan süstaşlarıyla (mücevher taşlarıyla) ilişkili olarak, gemolojinin on alt dalını bilimsel olarak inceleyebilen ve uygulayabilen; soy metaller olan altın, gümüş ve platin grubu metalleri ham halden geleneksel el işi ve döküm gibi muhtelif yöntemlerle işleyerek kuyum takısı ve mücevher yapabilen; özgün yada bilinen modellere göre klasik ve bilgisayar destekli (Jewel-CAD, Rhino, Matrix, Rendering vb) çizim programlarını kullanarak kuyum takısı ve mücevherin tasarımları çizebilen, dijital dönüşüm sonucu oluşan e-ticaret ile kuyum sektöründeki mücevher ticaretini yapabilen bir öğreti alırlar.

Kazanılan Derece

Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı, Önlisans

Derecenin Düzeyi

Önlisans Derecesi

Kabul ve Kayıt Koşulları

Meslek lisesi diploması veya lise diploması, ulusal Öğrenci Seçme Sınavı ile yerleştirme. Yabancı uyruklular için özel giriş sınavı ile yerleştirme.

Önceki Öğrenmenin Tanınması Hakkında Kurallar

Yatay Geçişle gelen öğrenciler:
Türkiye'deki ve yabancı ülkelerdeki yükseköğretim kurumlarından Dokuz Eylül Üniversitesine yatay geçiş yapmak isteyen öğrenciler için Yükseköğretim Kurumlarında Ön Lisans ve Lisans Düzeyindeki Programlar Arasında Geçiş, Çift Anadal, Yandal ile Kurumlararası Kredi Transferi Yapılması Esaslarına İlişkin Yönetmelik ile Üniversitemiz Senatosunun belirlediği yatay geçişlerle ilgili Değerlendirme Şartları uygulanır. Yatay Geçiş Kontenjanları Yükseköğretim Kurulu tarafından ilan edilmektedir. Değerlendirme ise; fakülte ve yüksekokullarda oluşturulan komisyonlar tarafından yapılmakta ve ilgili kurullarca karara bağlanarak ilan edilmektedir.

Dikey Geçişle gelen öğrenciler:
Meslek Yüksekokullarından mezun olanların, bitirdikleri alanların devamı niteliğindeki lisans programlarına dikey geçişleri; Meslek Yüksekokulları ve Açık Öğretim Ön Lisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkındaki Yönetmelik hükümleri uygulanır. Üniversite tarafından ayrılan kontenjanlar ÖSYM Başkanlığına bildirilir. Bildirilen bu kontenjanlar ve koşullar ÖSYM tarafından hazırlanan Dikey Geçiş Kılavuzunda ilan edilir. Yerleştirme işlemleri Dikey Geçiş Sınavı neticesine göre merkezi olarak ÖSYM tarafından gerçekleşir.

Dokuz Eylül Üniversitesi Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliğine göre Enstitülere bağlı programlara yatay geçişle öğrenci alınmamaktadır. Öğrencinin bir başka üniversitenin lisansüstü programına kayıtlı iken alıp başarılı olduğu derslerden Dokuz Eylül Üniversitesinde aynı lisansüstü programa kayıt olduktan sonra hangilerinin asgari ders yükünden sayılması ile ilgili dilekçesine istinaden, ders içeriklerini ve not döküm çizelgesini gösteren başvurusu, danışmanın önerisi, anabilim dalı başkanlığının görüşü ve enstitü yönetim kurulu kararıyla belirlenir.

Değişim programlarına katılan öğrencilerin karşı üniversiteden aldıkları dersler seçimlik ya da zorunlu ders olarak kabul edilir.

Yeterlilik Koşulları ve Kuralları

Öğrenci 2 yıllık eğitim süresince 120 AKTS kredisini tamamlamalıdır. Programdan mezun olabilmek için öğrenci aldığı tüm dersleri ve 40 iş günü olan endüstriye dayalı öğrenim stajını tamamlamalı, genel bağıl not ortalaması 4,00 üzerinden en az 2,00 olmalı ve başarısız dersi bulunmamalıdır.

Program Profili (programın amacı, programın yapısı, yöneldiği alanlar, bölüm olanakları)

Programda mücevheri tasarlama, tanıma ve üretimine dayalı teorik dersler, meslek yüksekokulumuzun dersliklerinde verilirken, uygulama dersleri ise programın gemoloji laboratuarında, süstaşı işleme (lapidary) ve takı yapım atölyelerinde ve mücevher tasarım stüdyolarında yapılmaktadır. Öğrenciler ikinci sınıfta 8 hafta (40 işgünü zorunlu) süresince yaptıkları endüstriye dayalı staj ile uygulama derslerini tamamlamaktadırlar. Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programında örgün ve ikinci öğretim olarak Türkçe eğitim verilmektedir. Programda, Örgün ve ikinci öğretimde olmak üzere toplam yaklaşık 170 öğrenci kayıtlı bulunmaktadır.

Programda kombine bir mücevher öğretisi tüm dünyada olduğu gibi dört farklı disiplinde yapılmaktadır. Her bir grubun kendi içerisinde alt dalları bulunmaktadır. Bunlar; Gemoloji-Süstaşları (Süstaşlarıı Madenciliği ve Ticareti, Lapidary, Süstaşlarının Bilimsel Tanımlamaları, Süstaşlarının Renk ve Saflık İyileştirmeleri, Arkeo-Gemoloji, Adli-Gemoloji), Kuyum (Sade Yapımı, Hassas Döküm, El İşi Gümüş Takı, Lazer kaynak), Mücevher Tasarımı (Bilgisayarlı ve Yapay Zeka ile Tasarım), ve Mücevher Ticareti (Ayrık Süstaşlarının ve/veya Mücevherlerin doğrudan ve/veya E-Ticaret ile Alım Satımı) başlıklarında gruplanabilir.

Bu dört kategori altında toplanan dersler, kendi alanında konunun uzmanı olan deneyimli öğretim elemanları tarafından yaptırılmaktadır. Programda 1 Profesör (Prof.Dr. Murat HATİPOĞLU (Bölüm Başkanı); ve 8 Öğretim Görevlisi (Öğr.Gör. Müjgen EMRE (Program Başkanı), Öğr.Gör.Dr. Seçkin ŞALVARLI, Öğr.Gör. H. Baki BUZLU, Öğr.Gör. Huri Aylin SEÇKİN, Öğr.Gör. Başak GÜRSOY, Öğr.Gör. Yasemin YARDIMCI, Öğr.Gör. Sevinç FÜZÜN ve Öğr.Gör. Alper ERDEM) görev yapmaktadır.

Temel Program Kazanımları

Mezunların İstihdam Profilleri

Kuyumculuk ve Takı Tasarımı Programı müfredatı kuyum mücevher sektörüne kalifiye eleman yetiştirmeye yöneliktir. Bu sektörü de, Türkiye de büyük oranda özel olduğu için, programa kaydolan öğrenciler ilk günden itibaren piyasa şartlarının hakim olduğu bir sektörde çalışacakları ve kendi branşlarında kamu sektöründe istihdam edilebilmelerin oldukça az sayıda olduğu konusunda bilinçlendirilmektedirler. Bu yüzden rekabetin yoğun olduğu bu sektörde, yeni mezun bir elemanın kendi başına özel atölye açıp bunu yürütebilmesi yada kurulu bir firmaya girip kendini kanıtlayabilmesi için her öğrencilerin bilgisel eksiklikleri üzerinde titizlikle durulmakta ve öğrencilere verilen uygulamalı öğretide, kuyum sektörünün geleneksel teknikleri yanında, modern teknolojik bilgilerle de verilmektedir. ÖZGÜNLÜK ve YENİLİKÇİLİK bu öğretinin temelini oluşturmaktadır. Buna göre, öğrencilerin mezuniyet sonrası çalışma alanları sektörel bazda şöyle sıralanabilir:

*Kuyum-Mücevher Sektörü:
Az bir sermaye ile Kuyumcular Odasının kabul ettiği usta sıfatıyla, yada Çalışma Bakanlığının kabul ettiği tekniker sıfatıyla özel kuyum yada süstaşı işleme atölyesi açabilme imkanına sahip olmalarının yansıra, bu sektörle ilişkili firmalarda bahsedilen unvanlarıyla; yönetim, imalat, tasarım, teknik yada sanat danışmanlığı, satış elemanı vb. alanlarda çalışabilirler. Ayrıca hem kurumsal mücevher firmalarında hem de resmi ya da özel Gemoloji Test Laboratuvarlarında uzman GEMOLOG olarak çalışabilmektedirler.

*Maden Sektörü:
Kendi başlarına veya özel sektöre ait süstaşı madenciliği işletmelerinde üretici, teknik danışman yada pazarlamacı olarak görev alabilirler.

*Resmi Hizmet Sektörü:
Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğünde, Elmas ve Kıymetli Taşlar Borsası ve Altın Borsasında; Mücevher, soy metal uzmanı ve/veya gemolog olarak,
Mücevher İhracatçıları Birliğinde; Mücevher, soy metal uzmanı ve/veya gemolog olarak,
Dış Ticaret Müsteşarlığında, Maden tetkik Arama Genel Müdürlüğü ve Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğünde; Süstaşları grubu uzmanı (gemolog) olarak,
Müzelerde; arkeo-gemolog olarak,
Turizm Bakanlığının Döner Sermaye İşletmelerinde; takı ve süstaşı ürünlerinin pazarlamasında satış elemanı olarak,
istihdam edilebilirler.

Üst Derece Programlarına Geçiş

Meslek Yüksekokulları ve Açıköğretim Önlisans Programları Mezunlarının Lisans Öğrenimine Devamları Hakkında Yönetmelik" esaslarına göre Meslek Yüksekokulları mezunlarından lisans öğrenimine devam etmek isteyenler Dikey Geçiş Sınavına (DGS) girmek ve başarılı olmak şartıyla ilgili bölümlere kayıt yaptırabilmektedirler.

Mezun öğrenciler Mühendislik ve Tasarım Fakültelerinin Mücevher Mühendisliği Bölümüne, Güzel Sanatlar Fakültelerinin Takı Teknoloji ve Tasarımı Bölümüne, ilaveten Takı Teknoloji ve Tasarımı Yüksekokullarına dikey geçiş yapabilmektedirler. Ayrıca, Açık Öğretim Fakültelerinin başta İktisat ve İşletme Bölümleri olmak üzere çok sayıdaki bölümlerine de dikey geçiş imkanı bulunmaktadır.

TYYÇ - Program Yeterlilikleri İlişkisi

Ders Yapısı ve Kredileri

Sınavlar, Ölçme ve Değerlendirme

İzmir Meslek Yüksekokulu Öğretim ve Sınav Uygulama Esaslarına aşağıdaki linkten ulaşılabilir:
http://imyo.deu.edu.tr/mevzuat.php

Mezuniyet Koşulları

Öğrenci 2 yıllık eğitim süresince 120 AKTS kredisini tamamlamalıdır. Programdan mezun olabilmek için öğrenci aldığı tüm dersleri ve 40 iş günü olan endüstriye dayalı öğrenim stajını tamamlamalı, genel bağıl not ortalaması 4,00 üzerinden en az 2,00 olmalı ve başarısız dersi bulunmamalıdır.

Çalışma Şekli (tam zamanlı,yarı zamanlı,e-öğrenme)

Tam gün

Adres ve İletişim Bilgileri (program başkanı veya eşdeğeri)

Bölüm Başkanı: Prof.Dr. Murat HATİPOĞLU
E-mail: murat.hatipoglu@deu.edu.tr profdrmurathatipoglu@gmail.com
Web: https://debis.deu.edu.tr/akademiktr/index.php cat=3&akod=19913734
https://avesis.deu.edu.tr/murat.hatipoglu
Tel : +90 232 301 25 62
Fax: +90 232 420 51 81

Program Başkanı: Öğr. Gör. Müjgen EMRE
E-mail: mujgan.emre@deu.edu.tr
Web: https://debis.deu.edu.tr/akademiktr/index.php cat=3&akod=19970199
Tel : +90 232 301 26 86
Fax: +90 232 420 51 81