DERS ADI

: Karşılaştırmalı Afet Yönetimi

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
AFY 5027 Karşılaştırmalı Afet Yönetimi SEÇMELİ 3 0 0 5

Dersi Veren Birim

Afet Yönetimi Yüksek Lisans

Dersin Düzeyi

Yüksek Lisans

Ders Koordinatörü

DR. ÖĞR. ÜYESİ YAKUP ÖZKAYA

Dersi Alan Birimler

Afet Yönetimi Yüksek Lisans

Dersin Amacı

Bu ders, farklı ülkelerdeki afet yönetimi yaklaşımlarını ve uluslararası düzeyde geliştirilen afet risk azaltma stratejilerini karşılaştırmalı bir perspektiften ele almayı amaçlar. Akademik literatür temelinde öğrencilerin afet ve kriz yönetimi konusunda kuramsal bilgilerini derinleştirerek, çeşitli vakalar ve kurumsal çerçeveler üzerinden karşılaştırma yapabilme becerilerini geliştirmek hedeflenmektedir. Böylece öğrenciler, afet yönetimi döngüsünün tüm aşamalarında farklı uygulamaları analiz edebilecek ve ulusal ile uluslararası düzeyde etkin stratejileri değerlendirebilecek donanıma sahip olacaklardır. Ayrıca, küresel ölçekteki iyi uygulamaları ve Türkiye nin de içinde bulunduğu farklı bağlamları inceleyerek, afet risk yönetiminde yenilikçi ve etkili çözüm önerileri geliştirebilme yetkinliği kazandırmak dersin amaçlarındandır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Afet yönetimi alanındaki temel kavramları tanımlayabilme ve afet yönetimi döngüsünü açıklayabilme. (PÇ1)
2   Farklı ülkelerin afet ve kriz yönetimi yaklaşımlarını karşılaştırarak değerlendirebilme. (PÇ2, PÇ4)
3   Uluslararası afet risk azaltma stratejilerini ve çerçevelerini (örn. Hyogo, Sendai) açıklayabilme ve bunların uygulanmasını analiz edebilme. (PÇ2, PÇ3)
4   Afet yönetiminde yer alan küresel ve ulusal kurumların rol ve sorumluluklarını açıklayabilme; farklı kurumsal yapıların etkinliğini tartışabilme. (PÇ3, PÇ5)
5   Afet ve acil durumlarda kriz yönetimi süreçlerini (koordinasyon, iletişim, karar alma) değerlendirebilme ve uluslararası iyi uygulama örneklerini irdeleyebilme. (PÇ5)
6   Uluslararası düzeyde gerçekleşmiş büyük afet vakalarını analiz ederek farklı yönetim uygulamalarından çıkarılan dersleri yorumlayabilme. (PÇ6)

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Temel Kavramlar ve Afet Yönetimi Döngüsü: Afet, tehlike, risk, kırılganlık tanımları; afet yönetiminin aşamaları (risk azaltma, hazırlık, müdahale, iyileşme). Uluslararası Vaka Analizi II 2011 T hoku Depremi ve Tsunami (Japonya): Kriz yönetimi uygulamaları; uluslararası yardımların rolü ve iyileşme sürecinin incelenmesi.
2 Afet ve Kriz Yönetimine Kuramsal Yaklaşımlar: Afet türleri ve etkileri; sosyal kırılganlık ve dayanıklılık; risk toplumu ve diğer teorik çerçeveler. Afet Risk Azaltma ve Dirençlilik Stratejileri: Toplum temelli afet yönetimi; kentsel risk azaltma ve dirençlilik örnekleri; iklim uyumu ve afet risk yönetimi entegrasyonu.
3 Uluslararası Afet Yönetiminin Gelişimi: Tarihsel perspektif; büyük afetlerin politika değişimlerine etkisi; küresel düzeyde paradigma değişimleri. Afet Sonrası Yeniden Yapılanma ve İyileşme: Uzun vadeli yeniden inşa süreçleri; daha iyisini inşa et prensibi; afetlerin sosyo-ekonomik ve psikolojik etkileri.
4 Uluslararası Afet Politikaları ve Stratejileri: Birleşmiş Milletler çerçeveleri (Hyogo, Sendai); afet risk azaltma stratejileri; sürdürülebilir kalkınma ve iklim değişikliği ile ilişkiler. Genel Değerlendirme ve Güncel Eğilimler: Karşılaştırmalı derslerin gözden geçirilmesi; yeni teknolojilerin (yapay zekâ, büyük veri vb.) afet yönetimine etkisi; geleceğe yönelik zorluklar ve fırsatlar.
5 Kurumsal Çerçeve Küresel ve Ulusal Kurumlar: BM kuruluşları (UNOCHA, UNDRR vb.), uluslararası STK lar (Kızılay/Kızılhaç); farklı ülkelerde afet yönetimi organizasyon yapıları ve mevzuatı.
6 Farklı Ülke Örneklerinde Afet Yönetimi Sistemleri: Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerde afet hazırlığı ve müdahale yaklaşımları; yerel ve merkezi yönetim rollerinin karşılaştırılması.
7 Kriz Yönetim Süreçleri ve Koordinasyon: Acil durum planlaması, Olay Komuta Sistemi; çok düzeyli koordinasyon ve iletişim; krizlerde karar alma ve liderlik.
8 Afetlerde İletişim ve Lojistik Yönetimi: Erken uyarı sistemleri ve risk iletişimi; halkın bilgilendirilmesi; lojistik ve tedarik zinciri yönetiminin önemi.
9 Afetlerde İletişim ve Lojistik Yönetimi: Erken uyarı sistemleri ve risk iletişimi; halkın bilgilendirilmesi; lojistik ve tedarik zinciri yönetiminin önemi.
10 Uluslararası Vaka Analizi I 2005 Katrina Kasırgası (ABD): Afet öncesi hazırlıkların değerlendirilmesi; müdahale ve iyileştirme süreçlerinde yaşananlar ve çıkarılan dersler.

Ders İçin Önerilen Kaynaklar


Alexander, D. E. (2002). Principles of Emergency Planning and Management. Oxford: Oxford University Press.
Blaikie, P., Cannon, T., Davis, I., & Wisner, B. (1994). At Risk: Natural Hazards, People s Vulnerability and Disasters. London: Routledge.
Boin, A., t Hart, P., Stern, E., & Sundelius, B. (2005). The Politics of Crisis Management: Public Leadership under Pressure. Cambridge: Cambridge University Press.
Burton, I., Kates, R. W., & White, G. F. (1993). The Environment as Hazard (2nd ed.). New York: Guilford Press.
Coppola, D. P. (2015). Introduction to International Disaster Management (3rd ed.). Oxford: Butterworth-Heinemann.
Cutter, S. L., Boruff, B. J., & Shirley, W. L. (2003). Social Vulnerability to Environmental Hazards. Social Science Quarterly, 84(2), 242 261.
Dölek, İ. (2019). Afetler ve Afet Yönetimi. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
Genç, F. N. (2021). Afet Yönetimi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Haddow, G. D., Bullock, J. A., & Coppola, D. P. (2017). Introduction to Emergency Management (6th ed.). Oxford: Butterworth-Heinemann.
Kadıoğlu, M. (2017). Afet Yönetimi: Beklenmeyeni Beklemek, En Kötüsünü Yönetmek. İstanbul: Marmara Belediyeler Birliği Kültür Yayınları.
Kapucu, N., & Liou, K. T. (Eds.). (2014). Disaster and Development: Examining Global Issues and Cases. Cham: Springer.
McEntire, D. A. (2007). Disciplines, Disasters and Emergency Management: The Convergence and Divergence of Concepts, Issues and Trends from the Research Literature. Springfield, IL: Charles C Thomas.
Mileti, D. S. (1999). Disasters by Design: A Reassessment of Natural Hazards in the United States. Washington, DC: Joseph Henry Press.
National Research Council. (2006). Facing Hazards and Disasters: Understanding Human Dimensions. Washington, DC: National Academies Press.
Özerdem, A., & Kapucu, N. (Eds.). (2011). Disaster Management and Civil Society: Earthquake Relief in Japan, Turkey and India. London: I.B. Tauris.
Özkaya, Y., Demirci, K., Erat, V., & Duran, A. (Eds.). (2023). Afet Ansiklopedisi. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
Pelling, M. (2003). The Vulnerability of Cities: Natural Disasters and Social Resilience. London: Earthscan.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Derste Kullanılacak Yöntem ve Teknikler
Anlatım
Sunumlar
Tartışma ve beyin fırtınası
Örnek olay analizi
Grup çalışmaları

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 MTE MIDTERM EXAM
2 STT TERM WORK (SEMESTER)
3 FIN FINAL EXAM
4 FCG FINAL COURSE GRADE MTE * 0.25 + STT * 0.25 + FIN* 0.50
5 RST RESIT
6 FCGR FINAL COURSE GRADE (RESIT) MTE* 0.25 + STT * 0.25 + RST* 0.50


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri


Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

İlan Edilecektir.

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

İlan Edilecektir.

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 3 39
Ödev Hazırlama 1 15 15
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 13 2 26
Sunum Hazırlama 1 6 6
Vize Sınavına Hazırlık 1 15 15
Final Sınavına Hazırlık 1 15 15
Vize Sınavı 1 2 2
Final Sınavı 1 2 2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 120

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6
ÖK.14
ÖK.24
ÖK.343
ÖK.433
ÖK.53
ÖK.63