Dokuz Eylül Üniversitesi Ders Katoloğu / Bilgi Paketi

Ders Bilgileri

Ders Kodu	Ders Adı	Ders Türü	D	U	L	AKTS
MDN 3405	MADENCİLİKTE ÇÖZELTİ KİMYASI	SEÇMELİ	2	0	0	5

Dersi Veren Birim

Maden Mühendisliği

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. ÖZGE GÖK

Dersi Alan Birimler

Maden Mühendisliği

Dersin Amacı

Hidrometalurjik süreçlerin (liç, adsorpsiyon, elektrokazanım v.b.) kimyasal ve mühendislik prensiplerinin öğretilerek, metalik cevherlerden bu yöntemlerle metal eldesinin uygulanması amaçlanmaktadır.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1	Temel kimyasal ve mühendislik prensiplerini tanımlamak,
2	Kimyasal problemleri belirleyerek çözmek,
3	Çözelti kimyasının cevher hazırlamadaki yerini farkına varmak,
4	Türkiye deki metalik cevherlere liç uygulamalarını yapmak,
5	Metal kazanım uygulamaları sonucunda elde edilen sonuçları yorumlamak.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta	Konular	Açıklama
1	Temel kimyasal kavramlar: çözelti, çözünme, reaksiyon çeşitleri, pH, v.b
2	Çözeltide denge: iyonların davranışı, denge sabiti, aktiflik ve aktiflik katsayısı, fugasite
3	Çözelti termokimyası: entalpi, standart serbest enerji, Pourbaix diyagramı
4	Tepkimelerin kinetiği: homojen ve heterojen sistemler, reaksiyon hızı ve basamağı, hız yasaları, aktivasyon enerjisi, kinetik modelleri
5	Elektrokimyasal süreçler: Redoks reaksiyonları, iyon iletimi, Faraday Yasası, Nerst Denklemi, hücre çeşitleri
6	Çözeltiden metal kazanım işlemleri: Kimyasal çöktürme, elektrolitik işlemler, sementasyon, iyon-değiştirme ve çözücü ekstraksiyonu
7	Çözeltiden metal kazanım işlemleri: Kimyasal çöktürme, elektrolitik işlemler, sementasyon, iyon-değiştirme ve çözücü ekstraksiyonu
8	Örnek metalik konsantrenin atmosferik liçi: Numune hazırlama ve kimyasal analiz
9	Çözelti hazırlama ve değişik liç parametrelerin etkisinin incelenmesi (Sıcaklık, Derişim, v.b.)
10	Çözeltiden alınan örneklerin analizi ve sonuçların değerlendirilmesi
11	Çözeltideki metalik değerlerin çeşitli geri-kazanım yöntemleriyle (Çözücü ekstraksiyonu, iyon değiştime ve elektrokazanım) elde edilmesi
12	Çözeltideki metalik değerlerin çeşitli geri-kazanım yöntemleriyle (Çözücü ekstraksiyonu, iyon değiştime ve elektrokazanım) elde edilmesi
13	Çözünme ve geri-kazanım esnasında meydana gelen reaksiyonların denge verilerinin incelenmesi
14	Çözünme ve geri-kazanım esnasında meydana gelen reaksiyonların kinetik verilerinin incelenmesi
15	Denge ve kinetik verilerden reaksiyon veriminin hesaplanması

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana kaynak: A. R. Burkin, Çeviren: Doç. Dr. Tevfik Utine, 1988, Hidrometalurjik Süreçlerin Kimyası, TMMOB Maden Mühendisleri Odası Yayını
Yardımcı kaynaklar: Geoffrey Prentice, 1991, Electrochemical Engineering Principles, Prentice-Hall International, Inc.
Prof. Dr. Hasan Mordoğan, 2003, Kimyasal Madencilik Ders Notları, D.E.Ü Maden Mühendisliği
Fathi Habashi, 1997, Handbook of Extractive Metallurgy Vol I-III, Wiley-VCH
Fathi Habashi, Çeviren: Prof. Dr. Mehmet Canbazoğlu, 1979, Hidrometalurjide Yeni Gelişmeler, Turkish Mining Engineering Journal, 18 (4), 23-38
Sezai Cankut, 1972, Ekstraktif Metalurji, İ.T.Ü Matbaası
Necati Yıldız, 2007, Cevher Hazırlama ve Zenginleştirme, ERTEM Basın Yayım Dağıtım San. ve Tic. Ltd. Şti.
R. H. Petrucci, W.S. Harwood, F.G. Herring, Çeviri: Tahsin Uyar, Serpil Aksoy, 2002, Genel Kimya I-II, Palme yayıncılık

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Sözlü anlatım, yoklama sınavı, ara sınav, ödev, sınav, uygulama

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO	KISA KOD	UZUN ADI	FORMUL
1	VZ	Vize
2	OD	Ödev
3	FN	Final
4	BNS	BNS	VZ * 0.30 + OD * 0.20 + FN * 0.50
5	BUT	Bütünleme Notu
6	BBN	Bütünleme Sonu Başarı Notu	VZ * 0.30 + OD * 0.20 + BUT * 0.50

Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Yok

Değerlendirme Kriteri

ÖÇ 1-3: 1 Ara sınav, ödev ve final sınavı ile değerlendirilecektir.
ÖÇ 3-5: Ödev ve uygulama ile değerlendirilecektir.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

İlan Edilecektir.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Dokuz Eylül Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi
Maden Mühendisliği Bölümü
Telefon: (232) 301 7546
Faks: (232) 453 0868
E-posta: ozge.solak@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

Çarşamba, 10.30-12.00

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler	Sayısı	Süresi (saat)	Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı	14	2	28
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar	14	2	28
Vize Sınavına Hazırlık	1	10	10
Final Sınavına Hazırlık	1	15	15
Ödev Hazırlama	3	10	30
Final Sınavı	1	2	2
Vize Sınavı	1	2	2
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat)			115

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖK	PK.1	PK.5	PK.9	PK.11
ÖK.1	1	1	2	1
ÖK.2	1	2	2	1
ÖK.3	2	2	2	1
ÖK.4	2	2	2	1
ÖK.5	1	2	2	2

DERS ADI

DERECE PROGRAMLARI