DERS ADI

: Türk Popüler Müzik Tarihi :Başlangıçtan 1950'lere

Ders Bilgileri

Ders Kodu Ders Adı Ders Türü D U L AKTS
MZK 3003 Türk Popüler Müzik Tarihi :Başlangıçtan 1950'lere ZORUNLU 3 0 0 3

Dersi Veren Birim

Müzikoloji Bölümü

Dersin Düzeyi

Lisans

Ders Koordinatörü

PROF. DR. AYKUT BARIŞ ÇEREZCİOĞLU

Dersi Alan Birimler

Müzik Bilimleri
Müzik Teknolojisi
Müzikoloji

Dersin Amacı

Bu ders geniş bir tarihsel perspektiften Türk popüler müziğinin kültürel ve müziksel bir araştırmasıdır. Bu çerçevede ders öğrencilerin, Türk popüler müziğinin önemli tarihsel uğraklarını ve ana müziksel usluplarını sosyopolitik ve ekonomik gerçeklikleriyle ilişkili olarak kavrayabilmelerini amaçlar.

Dersin Öğrenme Kazanımları

1   Bu derste verilen eğitim sonunda öğrencinin; Tarihsel açıdan popüler kültür matrixlerini Türkiye bağlamında çeşitli yönleriyle tartışabilmesi,
2   Türkiye'deki popüler müzik pratiklerinin popüler kültürün diğer alanlarıyla kurmuş olduğu ilişkiyi çeşitli boyutları ile kavrayabilmesi
3   Osmanlı devletinden (18.yüzyıl) Cumhuriyet'e kadar geçen süredeki popüler müzik pratiklerinin tüm sosyal/kültürel ve müziksel dinamiklerini açıklayabilmesi,
4   Cumhuriyet öncesi ilk popüler müzik türü olan kantoyu, içinden çıktığı Tuluat Tiyatrosundan, Comedia dell arte ile ilişkisine dek ayrıntılarıyla saptayabilmesi,
5   Nota basım ve yayıncılık sektörü ile Ses kayıt teknolojisindeki gelişmelerin Türk [popüler] müzik yaşamındaki yansımalarını, yazılım ve donanım bağlamında kavrayabilmesi,
6   Cumhuriyet döneminin ilk popüler müzik türü olan Tango'nun politik ve toplumsal yaşamdaki yerini sorgulayabilmesi, ilgili türün kayıt örnekleriyle müziksel özellikleri hakkında doyurucu bilgi çerçevesine sahip olabilmesi
7   Monopolistik medya olarak radyo ve sinema ile popüler müzikler arasındaki 'eşyararsallık' ilişkisini, Türkiye'deki radyo yayıncılığı ve film endüstrisi (özellikle Hint ve Mısır filmleri) bağlamında kavrayabilmesi, beklenmektedir.

Dersin Öğretim Türü

Örgün Öğretim

Dersin Önkoşulu/Önkoşulları

Yok

Ders İçin Önerilen Diğer Hususlar

Yok

Ders İçeriği

Hafta Konular Açıklama
1 Giriş; Osmanlı Devletinden Türkiye Cumhuriyetine `popüler' sınıflandırması dışında kalan ana türler: Klasik Batı Müziği, Geleneksel Türk Sanat Müziği, Halk Müziği. Osmanlı Devletinden Türkiye Cumhuriyetine, ülkemiz topraklarında pratiği gerçekleştirilen ana türler; temel tanımlama ve betimleme düzeyinde ele alınacaktır.
2 Popüler Müziği Tanımlamak, Türk Popüler Müziği'ne tarih düşmek. Popüler müziği tanımlama problemi, hem disipliner bir sorun hem de Türk Popüler Müzik tarihine ilişkin bir başlangıç tarihi belirlemek açısından tartışılacaktır.
3 Lale Devri'nden Tanzimat'a popüler kültür matrixleri ve popüler müzik pratikleri Saray ve Saray dışında olgunlaşan popüler müzik pratikleri mekan, dönem ve türler bağlamında ele alınacaktır.
4 Batılılaşma bağlamında öne çıkan syncretic popüler müzikler ve ara türler. Geleneksel Türk Sanat Müziği, Klasik Batı Müziği ve Yerel (halk) müzikler etkileşimini yansıtan türler melezleşme ya da synkretizasyon çerçevesinde tartışılacaktır
5 Cumhuriyet öncesi ilk popüler tür : Kanto 19. yüzyıl son çeyreğinde ortaya çıkan Kanto, müziksel bir tür ve uslup olması yanısıra, Tuluat Tiyatrosu ve Comedia dell arte düşüncesi ile ilişkili olarak ele alınacaktır.
6 Matbaa, nota yazım ve basım teknolojisinin popüler müzik pratiklerine etkileri. Matbaa, nota yazım ve basım teknolojisinin 19. yüzyılın Türk [popüler] müzik pratiklerine etkileri üzerinde durulacaktır.
7 Ses kayıt teknolojisindeki gelişmelerin Türk [popüler] müzik yaşamındaki yansımaları Ses kayıt teknolojisindeki gelişmelerin Türk [popüler] müzik yaşamındaki yansımaları, özellikle Kanto ve Fantezi gibi popüler türler başta olmak üzere yazılım ve donanım bağlamında ele alınacaktır.
8 Cumhuriyet döneminin ilk popüler türü: Tango Tango, müziksel bir uslup, tür, repertuar vb olmasının yanısıra Cumhuriyet Türkiye'sindeki farklı algılamaları açısından da tartışılacaktır.
9 GTSM'nin popülerizasyonu: Hafız Burhan'dan Abdullah Yüce'ye Gazel, Fantezi. Geleneksel Türk Sanat Müziğinin `yozlaşması', `bozulması' vb tartışmaları eşliğinde, gTsm'nin popüler müziğin konvansiyonel normları ile ilişkisi ele alınacaktır.
10 Türkiye'de Radyo yayınları tarihi ve popüler müzik Genel olarak radyo teknolojisi ve popüler müzik arasındaki ilişki, Türkiye'deki radyo yayıncılığı ve popüler müzikler bağlamında ele alınacaktır.
11 Türkiye'de Film endüstrisi Mısır, Hint filmleri; Saadettin Kaynak Genel olarak film endüstrisi ve popüler müzikler arasındaki 'eşyararsallık' ilişkisi, Türkiye'deki Hint ve Mısır filmleri bağlamında tartışılacaktır
12 M.N.Selçuk'tan Suat Sayın'a, M. Senar'dan ve Zeki Müren'e gTsm'de serbest yorum ve popüler müzikler GTSM şarkıcıların popüler müziğin konvansiyonel normlarıyla ilişkiye giren serbest icraları ve ana akım türlerdeki performansları ele alınacaktır.
13 Arasınav
14 Genel Değerlendirme

Ders İçin Önerilen Kaynaklar

Ana kaynaklar:
Dilmener, Naim (2003). Bak Bir Varmış Bir Yokmuş, İstanbul: İletişim Yay.
Erol, Ayhan (2002). 'Popüler bir ikon olarak Zeki Müren'. Biyografya, 3, (43-99).
Erol, Ayhan (2002). 'Türkiye'nin Sosyo-Kültürel ve Müziksel Değişim Atmosferinde Bir Aşık Mahzuni'. Folklor/Edebiyat, :32, (275-286).
Erol, Ayhan (2002). Popüler Müziği Anlamak, İstanbul: Bağlam Yayınları.
Meriç, Murat (2006). Pop Dedik. İstanbul: İletişim Yayınları.
Özbek, Meral (1991). Popüler Kültür ve Orhan Gencebay Arabeski, İstanbul: İletişim Yayınları.
Stokes, Martin (1998.) Türkiye'de Arabesk Olayı, İstanbul: İletişim Yayınları.
Ünlü, Cemal (2004.) Git Zaman Gel Zaman. İstanbul:Pan Yayınları.
Diğer ders materyalleri:
Görsel ve işitsel örnekleri içeren ders gereci.

Öğrenme ve Öğretme Yöntemleri

Dersler
Türk Popüler Müziğinin önemli uğraklarına karşılık gelen ana müziksel usluplar temelinde işlenir. Bu çerçevede Türk popüler müziğinin geniş bir tarihsel perspektiften envanterini çıkarır. Bu içeriğin ayrıntılı açıklama ve çözümleme eşliğinde görsel ve işitsel örnekler yoluyla sunulması ise, öğrencilerin değişik dönemlerde beliren popüler müzikler arasındaki benzerlikleri ve farklılıkları kavramalarına olanak sağlayan bir strateji olarak öne çıkar. Böylece öğrenciler, derse konu edilen bir Türk popüler müzik türü, uslubu, parçası vb. ile ilişkili deneyimini yeniden gözden geçirir.
Ödevler
Ödevler, öğrencileri derste kazandırılan tarihsel ya da güncel popüler müzik türlerini inceleme becerisinden hareketle belirli konularda (geçmiş dönemin ya da günümüz bir Türk popüler müzik uslubu) araştırma yapmaya yönlendirerek, elde edilen sonuçların sınıf ortamında sunulmasını, tartışılmasını hedefler. Ödevler, kapsamına göre bireysel ya da grup çalışması olabilir.

Değerlendirme Yöntemleri

SIRA NO KISA KOD UZUN ADI FORMUL
1 VZ Vize
2 ODV Ödev
3 DKL DerseKatılım
4 FN Final
5 BSN Başarı Notu VZ * 0.30 + ODV * 0.30 + DKL * 0.10 + FN * 0.30
6 BUT Bütünleme
7 BBN BütSonuBaşarıNotu VZ * 0.30 + ODV * 0.30 + DKL * 0.10 + BUT * 0.30


Değerlendirme Yöntemlerine İliskin Aciklamalar

Sınavlar:
Dönem boyunca iki yazılı sınav gerçekleştirilecektir. Her öğrenci toplam başarı puanının % 60'ını yazılı sınavlardan elde edecektir. Sınav soruları, sınıfta işlenen konuları, ödev olarak verilen konuları ve popüler müziğin çeşitli sosyal boyutlarını tanımlama problemlerini içerecektir. Sınavlar açık uçlu sorulardan oluşacaktır.

Dönem Ödevi ve Sunumu:
Öğrenciler, kendilerine bildirilecek tarihe kadar hazırlayıp teslim edecekleri, bireysel ya da grup çalışması gerektiren bir araştırma yapacaklardır. Öğrencinin gerçekleştireceği ödev belirli bir kavram ya da yaklaşımın müziksel bir olgu ile ilişkilendirilmesi ve bağlamlaştırılması üzerine olacaktır. Ödevler, Microsoft Word kullanılarak, yazım kurallarına uygun biçimde yazılacak ve hem basılı hem de dijital bir kopya olarak öğretim üyesine teslim edilecektir. Ödevlerin yine önceden belirlenen bir ders saatinde sınıfta sunulması, buradaki değerlendirmenin en önemli bileşeni olacaktır.

Değerlendirme Kriteri

Sınavlar
Yazılı sınavlar öğrencilerin, öğrenme çıktılarında tanımlanan bilgi temelli yeterliklere ulaşıp ulaşmadıklarını ölçmeyi hedefler.

Dönem ödevi ve Sunumu:
Dönem ödevinin öğrenci tarafından sınıf ortamında bir sunum olarak gerçekleştirmesi zorunludur. Öğrencinin, öğretici tarafından verilen ya da kendi seçtiği dönem ödevi (ve sunumu), üzerinde çalıştığı konuyu anlayıp başkalarına yazılı ve sözlü olarak aktarmaları esasıda dayanır. Öğrencinin, araştırma konusu olarak seçtiği dönem ödevi için mümkün olduğunca çok kaynağa ulaşması, yalnızca bir kaynaktan yararlanmak yerine birkaç kaynağı değerlendirmesi ve zengin içerikli örneklerle desteklemesi beklenmektedir. Ödevler; konunun açık bir şekilde anlaşılmış olması, ele alış ve tartışmanın özgünlüğünün yanısıra, formatı, yazım kuralları gibi yazılı anlatım ilkelerinin kalitesi bakımından da değerlendirilecektir.

Derse Katılım:
Öğrencinin katılımından elde edilecek puan, (a) derse katılım/devam durumuna, (b) öğrencinin ders sırasında öğretim üyesi tarafından sorulan sorulara verdiği yanıtların kalitesine ve (c) öğrencinin olumlu bir öğrenim ortamının yaratılmasına katkısına bağlı olacaktır.

Dersin Öğretim Dili

Türkçe

Derse İlişkin Politika ve Kurallar

1. Derslerin %70 ini katılım zorunludur.
2. Her türlü intihal girişimi ve eylemi disiplin cezası ile sonuçlanır.
3. Derse katılmamış olmak dönem ödevinin geç teslim edilmesi için geçerli bir mazaret olarak değerlendirilmeyecektir.
4. Belirlenen zamanda teslim edilmeyen ödevler değerlendirmeye alınmayacaktır.

Dersin Öğretim Üyesi İletişim Bilgileri

Prof.Dr. Ayhan EROL
aerol@deu.edu.tr

Ders Öğretim Üyesi Görüşme Gün ve Saatleri

ptesi:13.30-16.30
perş:15.30-16.30

Staj Durumu

YOK

İş Yükü Hesaplaması

Etkinlikler Sayısı Süresi (saat) Toplam İş Yükü (saat)
Ders Anlatımı 13 3 39
Haftalık Ders öncesi/sonrası hazırlıklar 12 1 12
Vize Sınavına Hazırlık 1 4 4
Final Sınavına Hazırlık 1 6 6
Ödev Hazırlama 1 11 11
Sunum Hazırlama 1 4 4
Final Sınavı 1 1 1
Vize Sınavı 1 1 1
TOPLAM İŞ YÜKÜ (saat) 78

Program ve Öğrenme Kazanımları İlişkisi

PK/ÖKPK.1PK.2PK.3PK.4PK.5PK.6PK.7PK.8PK.9PK.10PK.11PK.12PK.13PK.14PK.15PK.16PK.17
ÖK.1151131
ÖK.215131
ÖK.351
ÖK.4131
ÖK.513311
ÖK.615111
ÖK.7113111